Słownik XVII wieku

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ mit. z hipokreńskiej pić bani »doznać, doświadczyć natchnienia poetyckiego.«: Dokąd się, moja lutni, napierasz skwapliwie? Chcesz na świat [...] Ach, nie wiesz, czego-ć się chce! Różne w ludziach smaki [...] Jeden, co lepiej pisze, znajdzie w tobie siła, Co by cierpliwsza głowa jeszcze przekreśliła [...] Inszy, choć z hipokreńskiej nie pił nigdy bani, Żeby się coś zdał, czego nie umie, pogani. MorszAUtwKuk 6. ◆ pić na imprezę »pić za pomyślność przedsięwzięcia«: Piięmy tedy na owę imprezę dzien tak że y drugi. Trzeciego dnia wyiechalismy. PasPam 74v.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Chłopska rzecz siłá ieść/ á siłá pić szláchecka. RysProv II, 7. ● Chłop ná nowe buczno każé/ sporo piié. KnAd 62. ● Przedtym mowiono nie masz w kárczmie Páná/ Y godziło się chłopku pić do ráná. LamChłop A4.

*PITY
im. przym. bier.

Formy: lp M. n pite; Ms. m pitym; lm D. pitych

Znaczenia:

1. »wprowadzany do żołądka przez łykanie«: [...] záwżdy piwo ná wieczerzy wprzod pić trzebá/ y choćby co rzadkiego dla iedzenia tákiego było/ tedy piwo w przod pite śiełá może y czyni. CiachPrzyp D. Wino bywa pite/ oddźielone od osoby chlebá: á chleb z máteriey winá wysuszony/ bywa pożywány. SmotApol 172.

2. »pitny«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ miód pity (sz. zm.) »miód pitny«: Trzeciego dniá gdy zamek rewidowano ználeźiono żytá/ owsow/ iećzmionow/ słodow/ szpichlerze kupámi wielkimi násypáne/ y inszey żywności; To iest/ miodow przásnych y pitych/ gorzałek/ másłá/ miąs więdłych/ sádeł [...]. RekupSmol Aiijjv. Ciężkiemu pusczániu moczu/ Rzepik w winie/ álbo w wodźie wárzony/ ábo w miedźie pitym/ á po kwáterce z łotem białego cukru/ ćiepło ráno y wieczor trunkiem vżywány/ doświádczonym iest lekárstwem. SyrZiel 275. Gdźieby źiele to było zbieráne tego czásu/ gdy Słońce w pierwszy punkt Lwá niebieskiego wchodźi/ vsuszone y miáłko vtárte/ á z pitym miodem záczynione/ y w gałki potoczone/ á ná gołym ćiele noszone/ Serce vwesela/ Smętne tákże/ y z sámey melánkoliey frásowliwe/ wesołe czyni. SzyrDict 106.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]