Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ŁAJAĆ, ŁAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1612
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  łajać
czas teraźniejszy
lp 3. os.   łaje
lm 3. os.   łają
czas przeszły
lp m 3. os.   łajał
lm mos 3. os.   łajali
tryb rozkazujący
lp 2. os.   łaj
imiesłów współczesny
  łając
Znaczenia
1. »ostro strofować«
  • Er schalt auff die hoffart/ auff die grossen blawen Kröse/ vnd auff die verbremten Schörtze. Łájał [ksiądz na kazaniu] ná pychę/ ná wielkie modre kresy/ y ná bramowáne szorce. VolcDial 26v.
  • schelten łac/ łáiác/ obruszác sie increpare KusWeg I5.
  • – Xiądz Piekarski łaiał oto cosmy tam bywali. PasPam 56.
  • – Owych tez tam po pokrzywach pozbirano y poprowadzono łaiąc groząc. PasPam 181.
  • – Pocznie mu Łaiać A Szałdra taki Synu zabiłes mi niewolnika a godzi się to Niemiec się tylko Smieie. PasPam 267.
  • – On mu łaie zes ty szelm, nie kawaler iuz w rękach więznia zabiiać. PasPam 267v.
  • – Besztać go [Chmielnickiego] y łaiać począł [chan] ze dostac tey garsci Woyska Polskiego nie może. HistBun 10v.
  • – Potym za drzwi [pałacu Antona] gwałtem wtargnąć godził [Octawi] Ale kiedy go odrażą w zapędzie Lzył, łaiał, beształ y iako mogł szkodził Antoniusza honor szpecąc wszędzie. ChrośKon 97.
2. »robić wymówki«
Rekcja: komu, czemu

  • – Litwa winco, a Węgrzy egetbor zgadzają, Inszym ludziom palonym winem nazywają. A kiedy sie popiją, to przykro jej [wódce] łają, Bestyja curva lelex, dziwnie nazywają. WodGorzBad 17-18.
  • – Kiedy wam żony łają w ten czas głośno graycie/ Jak możecie niewieście wrzaski zagłuszaycie. Pan Bog to na was zesłał iakiesi skaranie/ Co się ludziom nie godzi/ to się wam dostánie. Bárwierzowa/ kantorká/ malarka/ kleszyna/ Wszytko dyaboł/ dudzina y orgániścina. Jákoby ich na iedno kopyto robiono/ Nie trzebá się dziwowáć/ darmo ich nam dano. FraszNow B4v.
  • – I te, co po ziemi łażą, malusieńkie dzieci, Umieją już sobie łajać: O Baboł w cię wleci. A matusia mu poświadcza [...] Nanusiek mu jeszcze każe: "Łaj, duszko macierzy, Mów: Bodajeś dyabła zjadła dzisia na wieczerzy". SejmPiek 42.
  • – Francuzi [...] Diabłu się dają, I Bogu łają, gdy przysięgają. Bałamutami, choć już starcami. SarbNabDesBar I 442.
3.  przen.  »dokuczać«
  • – Kiedy im cięszko było z Wielkich tylko kartanow okrutnie nąm łaiali [sc. Szwedzi] na kozdy dzięn koniom y ludziom dostawało się bo w tamtym mieyscu przenosi kula z długiego Działa prawie wszędzie. PasPam 62v.
Podhasła

ŁAJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1614
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Wźiąwszy ią tedy zewlokł z szat/ áż do koszule/ á wźiąwszy iey ręce y nogi/ obszył w niedźwiedźią skorę/ ná rámioná wźiąwszy/ łáiącą y przeklináiącą zániosł ná mrowisko ogrodá swego [...]. SpInZąbMłot 362-363.

ŁAJANY, ŁAJAN

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1690-1696
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Pytał mię też także król jm.: „a jmp. marszałek wielki litewski nie był w Rydze z książęciem jm., kogo miał w kompanijej z sobą?” Odpowiedziałem: „nie wiem” i za to byłem łajany. SarPam 275.
  • – Ieden łaian/ że zalot nie poprzestał z postu/ Odpowiedźiał po prostu/ niet postu u chwostu. JagDworz Ev.