Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SZLACHCIC

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: SZLACHCIC, ŚLACHCIC
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1616
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   szlachcic
D.   szlachcica
C.   szlachcicowi
B. uż. żyw.   szlachcica
N.   szlachcicem
Znaczenia
»mężczyzna należący do stanu szlacheckiego, człowiek dobrze urodzony«
  • – Choćby mi łańcuchami barki skrępowano, choćby ręce i nogi kajdany skowano, przecię by Cię ujęły mocno palce moje, ściślej, niż gdy krępują winny list powoje. AktaPozn I/1 223.
  • – Obsadził tam Woiewoda na kommendzie grzecznego kapitana Szlachcica Dunskiego, z ludzmi nowo zaciąznemi. PasPam 62.
  • – Czeladnik iednak moy wolski nieiaki Szlachcic z pood Brzezin został się tam [w Dani] y ozęnił się z poddanką tego Szlachcica Czorką iednego Gbura ktory postępek czynił im lepszą nadzieię że y ia zapewne do nich powrocę. PasPam 70v.
  • – Mam Seymiki mam Trybunały mam koło Generalne utraque civis bom y Szlachcic y Zołnierz. PasPam 136.
  • – W tych bywałęm Iako Szlachcicowi nalezy okazyiach. PasPam 162v.
  • – Adulteryum y Szalbierskie fochy Widzisz Mazepa iak to Handel Płochy Szpetnie łgać y kraść zostawszy szlachcicem [...]. PasPam 177v.
  • – Nieobralismy na krolestwo Anioła Tylko Człowieka, Nieobralismy Krolewicza ale Szlachcica Polskiego a na poparcie mego Sentymentu y to przypomnę zes my mianowali za kondydata[!] Polanowskiego na ten czas Porucznika. PasPam 190v-191.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • przewoźny szlachcic:
  • »szlachcic, który zdobył lub kupiłszlachectwo za granicą«
    • – Ia zas zem nigdy niebył Pasierbem ale Synem Oyczyzny Matki moiey y bydz nie mogę chocbym chciał Bozem iest ex Nativo dawnych Polakow Sangvine nie z cudzey ziemie przewozny Szlachcic. PasPam 139v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • chłop szlachcic:
    • – Albo moglsię nazwac [Fabrycki] od Fabryki ze zFabrykoual sobie to Sliachectuo badz od Fe brykcy ze Pfa Brykcęmu zuacsię Nobilisz, Bądz tesz od Pfa Brzycki ze brzycka rzecz chłop Sliachcic. TrepNekLib 83v.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Ieśli Szláchcic/ Szláchciánkę niech poymuie/ Ieśli chłop/ chłopównę. DobrGram 567.