Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*PARAĆ I, PARAĆ SIĘ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVII, XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  parać się
czas teraźniejszy
lp 1. os.   param się
3. os.   para się
lm 2. os.   paracie się
3. os.   parają się
czas przeszły
lp m 3. os.   parał się
ż 3. os.   parała ||   parała się
lm mos 3. os.   parali się
tryb rozkazujący
lp 2. os.   paraj się
imiesłów współczesny
  parając się
Znaczenia
»zajmować się, trudnić się; kłopotać się«
Rekcja: czym, o czym, koło czego

  • – Poimána [czarownica] y po przygnániu/ że to dla tego uczyniłá/ iż ná wesele záproszona nie byłá/ tákże też/ że się wielą inszych czárow paráłá/ spalona była. SpInZąbMłot 62.
  • – Dziwowałbym się tym Psichikom/ gdyby samym wszeteczeństwem się báwili, dla ktorego żenią się często; gdyby się też nie paráli obżarstwem/ dla ktorego postow nienawidzą. BirkEgz 20-21.
  • Param się czym/ v. Báwię się tym. Kn 670.
  • – Pan od poddanego wziął za chłopca i że koło izby umietania parał się, nazwał go Poprzątalskim, bo często mu to mawiano: "jeśli poprzątnąłeś to abo owo". TrepNekLib 291.
  • – Żiy dobrze/ iákożkolwiek ci Pan rozłączyć się z ciáłem każe/ o tym się nie paray. KalCuda 106.
  • – Nie paráiąc się o żadnych tyráństwách ciał swych/ przez zábiiánie przyiáciołámi y brácią się Chrystusowi stali KalCuda 118.
  • – O nie mamci iá Bogow tych zá Bogi/ Co się nie wstydem páráią tákowym/ Náwięcey tey krwie w Pelopowym domu A iáko słynie/ czytáynosz to komu. TwarSDaf 116.
  • – Odtąd niechcąc się więcey swiatemparac, Odsyła okręt, sługi poodprawia. PotSyl 76.
  • – Podź ná stronę sobie Márna (rzecze) obłudo, nie teraz w tey dobie Param się Ia miłością/ kiedy w tym obrocie y troiákim opływam czołá mego pocie [...] Zápłonie się Kupido. TwarSPas 93.
  • – Chodzi nie iáko człowiek/ ále iáko wąż/ bo się vwikłał w áffektách: sprosnemi roskoszámi się para/ ziemię źrze iáko wąż. BirkNiedz 58.
  • – Toż y Wy ták stanu zacnego jáko y podłego, co się nieczystotą paracie, czyńcie, á wszelkiemu wszeteczeństwu służbę wypowiedziawszy, czysty żywot prowadźcie. GdacPan 103.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • parać się niewstydem:
    • ~ [Wenera] ták wiele sprosnych popełniłá złości: Bo się raz zległá z Marsem drugi raz niewstydem Páráła z Anchizesem, niegdy z Adonisem. DamKuligKról 204.
    • ~ Niech żona moiá będzie cudzołożną, Niechay z nią pełnią wszeteczność bezbożną Wszyscy, ktorzy się paráią niewstydem. ChrośJob 114.
Podhasła

PARAJĄCY I

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp N. m   parającym
Najwcześniejsze poświadczenie:
1644-1660
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – On iest iscie ten Soldat Czech s Prus zbiegły, ktory go był pod Zuakenburkiem w Pomosczyznie, z'Janem a Wicherod krakowem od kilkunastu lat rozboiem paraiącym, rozbił. VorLetSkarb 71.

PARAĆ II

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
Znaczenia
»ulatniać się w postaci pary, parować«
Podhasła

PARAJĄCY II

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. m   parający
Najwcześniejsze poświadczenie:
1764
Znaczenia
»ulatniający się w postaci pary, parujący«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • alembik parający:
    • – Alambik. Alembik. Destillir-Blase, Kolbe. vessie, alembic. [...] alembik paraiący, z ktorego tylko para miasto wodki wychodzi. T III 4.
PARAĆ SIĘ p. PARAĆ I