Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*URZĘDNIK

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: URZĘDNIK, URZENNIK
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1616
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.  
C.   urzędnikowi
liczba mnoga
D.   urzędników
B. uż. osob.   urzędników ||   urzenników
Znaczenia
1. »ten, kto sprawuje urząd«
  • – Nie mni tyż w lepszym poszanowaniu i ućciwości stan senatu koronnego, także urzenników koronnych, co panu są przydani do straży i do rady obmyślawania dobra pospolitego. AktaPozn I/1 456.
  • – Bardzo niewiele uszło Woiewodow kniaziow Boiarow Dumnych Urzędnikow Carskich siła bardzo na ginęło. PasPam 108.
  • – Tak Miłościwie do Przeproszenia Swego wszystkich zgromadzonych Urzędnikow y Deputatow przypuscić ma Przypuszcza Do tegoz Przeproszenia y Urodzonego Ierzego Lubomirskiego. PasPam 209v.
2. »rządca«
  • – Owe [konie] co się po ogrodach poniewierały kazałem Urzędnikowi aby pobrał [...] ze by na nasz karb kto inszy nie obłowił się. PasPam 157v.
  • – Insze koni[e] y te nasze cosmy namieyscu lepszych po zostawiali na Rubaszynstwo Oddałęm Urzędnikowi y chłopom. PasPam 157v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • urzędnik gęby:
  • »królewski kucharz«
    • LES OFFICIERS de la Bouche chez le Roy (sont ceux qui luy apprestent à manger.) Coqui regii, [...]. URZĘDNICY gęby, stołu, kuchni u Krola, ci co Krolowi ieść gotuią. DanKolaDyk I, 213.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Chłop rádby co tydzień Woytá/ co miesiąc Vrzędniká / á co rok inszego Páná miał. RysProv II, 5.
  • Sędziá co dáry bierze/ Vrzędnik co z chłopy bráta. Niepewni są. ŻabPol B3.