Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BOŻYĆ SIĘ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVII-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  bożyć się
czas teraźniejszy
lp 3. os.   boży się
lm 3. os.   bożą się
czas przyszły złożony
lp m 3. os.   będzie się bożył
Znaczenia
1. »okazywać pokorę, uległość wobec kogoś«
  • – Widzisz tego iáko się boży, bá i Koronkę ma w-ręku, kiedyż on głowę podniesie, kożdemu sie poniży, zpłaszczy, przed kożdym się czołga, kożdemu się mostem kłádzie, iest Niby coś pokornego. MłodzKaz I, 405.
  • – Caezar, gdy widzi, że się ow nie boży Lecz smierci zyczy przypadkowi swemu A darowanego zycia się obawia. LucChrośPhar 53.
  • – Każdy się prosząc miłosierdzia boży Lecz u zaiadłych prośby niewskoraią. MayChrośSup 40.
  • – Tych zemsta; owych zdobycze y łupy Uwodzą; ze się nad przystoyność grożą Chociasz się owi poddaią y bożą. ChrośKon 297.
  • – Nie ieden będzie przed tobą się bożył. ChrośJob 44.
  • – Esthera na to y nie trunie Ow zaś skręcone na się czuiąc wici Choć się na łoszku Krolowa połozy Całuie nogi i przed nią się boży. ChrośAm 7-11.
  • – ...záczym kiedy się po wszystkie dni żywotá swego dosyć niecnoty ná świecie nápłodzą, á Bog sprawiedliwy chorobą śmiertelną je złoży aż się przed Bogiem bożą, y dopiero pokutowáć chcą: Kiedy duszá w gárdle... GdacPan 157.
2. »zaklinać się«
  • – Komu raz ta psia Mammona serce zcudzołozy Nie wierz: choć się Przysięga, klnie płacze y boży. PotWoj XIX.
  • – Rzemieślicy Łgarze. [tytuł] Siłá w Rzemieśle máchlerzow bá y czyści Łgarze/ [...] Rosołem rzemień wypráwi [szewc]/ łoy wkapustę włoży/ Mowi żem go wysmárował/ á wszytko się boży. NowSow A4.
  • – Żona się przeklina [tytuł]. [...] Może trafić na zły czas ta twoja [żony] praktyka, Takeś też, ile pomnię, klęła nieboszczyka. Sama się prawda iści, na coż się tak bożyć, Lepiej przy niej swe zdrowie, niż mężowe, łożyć. PotFraszBrück I 67.
  • – Jurista, im się barziej łomie, im się boży, Tym znaczniej na kalecie człowieka uboży. PotFraszBrück II 405.
  • – Rzekną [dziewki] jej tedy: Trudko, chciej za nas wyłożyć A wino to zapłacić. Ta się pocznie bożyć, Że nie ma i szeląga. TrembWierszeWir II 301.