Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BAŁWANEK

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVI), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bałwanek
B. uż. żyw.   bałwanka
liczba mnoga
M. uż. nosob.   bałwanki
D.   bałwanków
B. uż. nosob.   bałwanki
N.   bałwankami
Znaczenia
1.  ekspr.  »bóstwo pogańskie; posąg tego bóstwa«
  • – Czy nie strasznieyszá to [odstąpienie od Boga]/ niż gdy byś tám kilka ziarn iałowcu przed bałwanká na żarzewie wrzucił? BujnDroga 31.
  • – Nie wystawuie [papież] złotych sobie Cielcow z Jzráélitami; áni złotych Bałwankow z Michasem. ChmielAteny1755 I II, 167.
Przenośnie
  • IDOLATRE [...] Zona iego y dzieci iest iego bałwanek ktoremu się kłania.DanKolaDyk II, 138
  • IDOLE [...] BAŁWAN Bałwanek co do passyi gwałtowney zakochanie, Jego to Bałwanek, Jego Bożek.DanKolaDyk II, 138
  • WeŹmie sobie Pan osobę czásem iáką podłą [...] obroci serce do niego, pocznie go záżywáć, pocznie w nim korzystáć, i pocznie go też bogácić, to się iuż záwięzuie Báłwanek máły.MłodzKaz I, 71
  • Bywa czásem drugi [człowiek] nabożny, pacierzow dość mowi, podŹże ieno do niego, obaczysz w domu iego báłwánki, ktorym się on kłánia.MłodzKaz II, 132
2. »bryła soli kamiennej, bałwan«
  • – JUGOWICZ [...] Solą handlował, zajeżdżał po bałwanki, czasem po be[c]zkową do Wieliczki, a wozieł na Śląsko. TrepNekLibDworz 146.