Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*LAMENTACJA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T, L, SWil

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   lamentacjej
B.   lamentacją
Ms.   lamentacji
liczba mnoga
B.   lamentacje
Ms.   lamentacjach
Znaczenia
1. »opłakiwanie czyjejś śmierci lub nieszczęścia«
  • – Nieszczęsnaś Rzeczypospolita/ ktora ztąd się chełpisz/ że twoiá wysokość iuż się zmnieysza/ twoiá wyniosłość/ y rosprzestrzenienie gránic w trunie swoie gránice y kopce kończy. Ná tákie sie tedy on Lákon niegdyś zdobywał Lámentácye. WojszOr 103.
  • – Potym ten Katáfalkt, czyli Castrum doloris, á bardźiey stus, Sukcessor Cesarz zápalał z umarłym przy lamentacyi záwodzących matron, przy smutney muzyki rezonáncyi. ChmielAteny II 87.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • lamentacja Boga:
    • – Ta Chaldaica Paraphrasis nie wiele Czytelnikowi przynosi pożytku, ile Rabińskiemi zagęszczona fabułami, o dwoch Messiaszach, o Lamentacyi Boga, o Wniebowstąpieniu Moyżesza y ułupaniu Tablic z Tronu Bożego szafirowego, baiąca. ChmielAteny III 589.
2. »w Kościele katolickim: śpiew liturgiczny wykonywany w czasie jutrzni w Wielkim Tygodniu«
  • – Już w małym katechizmie umiem wszystkie fines. Umiałbym też już nieźle śpiewać prefacyją, Pojedynkiem odśpiewam sam lamentacyją [...]. SynKlechGrzesz 392.
  • – Na ciemnej jutrzni i lamentacyjach zwyczajnych w kaplicy królestwo ichm. było zamkowej, którą księża farni przy muzyce królewskiej śpiewali. SarPam 209.
  • – Nayjaś. Krolestwo Ichmść [...] pod czas wielkiego tygodnia na iutrznie y Lamentacye przez włoskich śpiewakow intonowane do Kollegiaty S. JANA z całym Dworem swoim uczęszczali [?]. GazPol 1.
  • – A lubo Krolestwo Ichmc proszeni byli na Lamentacye od WW. Panien Zakonnych, iednak ex instituto kościoła S. przez obserwancyą Zwierzchności Duchowney w Parafii swoiey to iest w Kollegiacie S. Jana to nabożeństwo odprawili. GazPol 5.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • Jeremiaszowa lamentacja:
    • – Iuż też tego się Oyczyzná nászá wyczekáłá/ że nic nowszego/ tylko coby Requiem, nic milszego/ tylko coby z Ieremiaszowey Lámentáciey/ nic wdźięcznieyszego/ tylko coby z plánktow y z threnow pochodźiło/ widźieć y słyszeć nie może. WojszOr 101-102.
3. »głośny płacz i narzekanie«
  • – Nie jednoć ja jeden taki, jest ich tysiącami, co na cudzy chleb dybią, a dostawszy, gorzki onym w gardle i nie zje go pewnie w pokoju, ani sucho; rzadki obiad, żeby miski abo talerze nie latały, rzadka noc, coby na lamentacyach abo nieszczęsnych klątwach nie schodziła. MatłBabBad 179-180.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: RB
Data ostatniej modyfikacji: 18.12.2018