Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*PAS

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   pasa
N.   pasem
Ms.   pasie
liczba mnoga
D.   pasów
B. uż. nosob.   pasy
Znaczenia
1. »o części stroju, rynsztunku«
  • – Pistolety iedne za pasem drugie w Olstrach. PasPam 155.
  • – Nie ieden pozbył pasa, czapki, Szable piniędzy z mieszkięm. PasPam 169v.
  • – Między inszemi rzeczami Cynowa Ładownica została na rzęmiennym Pasie a w Skorę powleczona. PasPam 238v.
Związki frazeologiczne

  • pasy z kogoś drzeć:
  • »rodzaj kary, tortur«
    • – Nawet y po Smierci znimi cuda robili włoczyli passy z nich darli. PasPam 267.
2. »miejsce ponad biodrami, w połowie tułowia«
  • – Sztywle [...] prawie dopasa. Kontusz po kolana. PasPam 79.
  • – Człowiek to był grzeczny powazny [...] broda do pasa czerniusienka. PasPam 170.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wolny pas (sz. zm.):
    • – O wojsku bardzo głucho, a od jmp. wojewody ruskiego cale nic: znać, że pasu wolnego nie ma. SobJListy 30.
    • – Tych Sasów Kamieniecki, porucznik pancerny Olszewskiego, starosty wieluńskiego, idąc z podjazdem napadł pod Lublinem; lecz mu się uprosili aureis precibus, i tak im wolny pas dał. OtwFDziejeCzech 238.
Związki frazeologiczne

  • z myślą chodzić jak za pasy:
    • – Tu zwyczajnie pod te czasy z myślą chodzisz, jak za pasy Darmo się człowiek sforcuje, co inszego obiecuje. [...] Kiedy zaś Bóg wolą skłoni, już jej człowiek nie przełomi. StanTrans 139.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • (wariant I):
    – Ociec ią [Dejanirę] temu dáć w małżeństwo postánowił, ktoryby dla mocowánia, y zá pásy chodzenia, stáwiwszy się, zwycięstwo odniosł. OvOtwWPrzem 344.
  • (wariant II):
    Luctatio Biedzenie, Za pasi chodzenie. SłowPolŁac 82.
  • (wariant III):
    Zapaszi chodzenie Luctatio. SłowPolŁac 104.
  • (wariant I):
    Zá pásy chodzic/ zá łby/ ábo zá włosy [...] Certare cum aliquo lucta [...] Certo cum aliquo tractu capillorum. Kn 1354.
  • (wariant II):
    – Śmierć z nią sámą w zapasy chodząc pokonaną stánełá. WojszOr 351.
  • (wariant III):
    Ringen biedzic się/ zápásze chodzic luctari. KusWeg Iv.
  • (wariant IV):
    – Niechajże kto chce, chodząc z fortuną za pasem, Gryzie się i dla pychy umiera przed czasem. Mnie z nią zgoda nie mierzi. PotFraszBrück I 256.
  • (wariant V):
    – Słyszeli sławę o nim: osobliwie Iákob ś. widział go [Pana] pod osobą Anyelską/ gdy z nim zápásy chodził noc cáłą. BirkNiedz 49.