Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

WYDAĆ

czas. dk
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  wydać
czas przeszły
lp m 1. os.   wydałem
3. os.   wydał
ż 3. os.   wydała
lm mos 3. os.   wydali
czas przyszły prosty
lp 1. os.   wydam
2. os.   wydasz
3. os.   wyda
imiesłów uprzedni
  wydawszy
Znaczenia
1. »przekazać kogoś komuś«
  • – Sapieia zas wszystkich swoich [sc. więżniów] wydał na zamian gdyz było w niewoli wiele Szlachty Szlachcianek Zołnierzow. PasPam 101.
  • – Proszę WCI żeby napisać assygnacyią [...] że by ad 1 mam requisitionem [na pierwsze żądanie] wydano z Zołkwi tamtego Tatara. PasPam 285v.
Związki frazeologiczne

  • wydać kogoś na sztych (sz. zm.):
  • »SZTYCH«
2. »wypłacić, zapłacić«
  • – Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski a Srebrney y Złotey monety wydano zanie tak wiele za Granice. PasPam 187.
  • – Bog widzi zem więcey wydał na prawo nizeli mi Olszowka przez te Sześć Lat Dzierzawy moiey uczyniła. PasPam 285.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • koszt na coś wydać:
3. »podać do wiadomości«
  • – Wkroczono w Materyją że by Sądzic tych ktorzy niewinnie Consurgunt [powstają] przeciwko Panu. I wydać im Mandat. PasPam 242v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wydać ordynans (sz. zm.):
    • – Turcżyn wydał Forman/alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
    • – Owemu wojsku w Ukrainie stojącemu wydał ordynanse hetman, żeby pod Lwów do niego przychodzili dla odbierania asygnacyi hybernowych. OtwFDziejeCzech 240.
    • – Krol Jmć Portugalski [...] Ordynanse wydać kazał do woysk swoich [...] ażeby po nieprzyiacielsku z Hiszpanami postąpić attakuiąc onych z kazdey miary. MerkHist .
  • wydać świadectwo:
    • – Jako świat wszystek nie tylko teraz, ale i na potym wyda powinne świadectwo nieustawających od wzięcia na głowę cnej tej korony prac, trudów, odwag i bezprzestannego obmyślawania około dobra państw sobie od Pana Boga powierzonych J.K.M. AktaKrak III 79.
4. »zdradzić«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wydać kogos z sekretu:
  • sekret wydać:
5. »wytworzyć«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wydać ogień:
6. »urodzić, dać życie«
  • – To Luminare minus [światło mniejsze] swą kolligacyią Nie mnieyszą Szczęsliwosci przyniesie porcyią kiedy dla większey Domu twego wspaniałosci Niebu y Ziemi wyda wdzięczne Latorosci. PasPam 271v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wydać ferman || wydać fermany (sz. zm.):
    • – Turcżyn wydał Forman/ alias po naszemu ordynans/ Sylistryskiemu Baszy y Rumelcżykom, aby szli Chmielnickiemu na posiłek. HistBun 28v.
    • – Jako sie Paszy podobały te moie reflexye, tak toż samo deklarował uczynić, iakom mu proponował, y zaraz na to Fermany wydał [...]. GazPol 1735/50, 8 nlb..
  • batalią wydać komuś:
    • – Pudicus [...] zebrał Woysko i batalią wydał Jadzwingom, których wcale zniósł. ŁubHist 33.
Związki frazeologiczne

  • kogo na bigos wydać:
  • »wziąć kogoś na języki, obgadywać, zniesławiać kogoś«
    • CAPILOTADE [...] MOWIĄ niewłaśnie: kogo ná bigos wydać, szarpać Imię iego y sławę ná sztuki. DanKolaDyk I, 254.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • (wariant I):
    Vderz w gárnéc dźwięk go wyda. KnAd 1161.
  • (wariant II):
    Uderz w garniec dźwięk go wyda. an der Rede erkennet man einen Narren. on connoit les foux aux paroles & les ânes aux oreilles; au parler le bon cerveau. T III 364.
Podhasła

*WYDANY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana złożona
lp M. ż   wydana
n   wydano
lm M. mos   wydani
nmos   wydane
D.   wydanych
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
1. »o kobiecie: poślubiona komuś«
  • – Byłęm na Węselu Iey MSCi Panny Tomicki Kasztellanki Wielunskiey w Pinczowie ktora za Pana Walowskiego wydana. PasPam 257v.
2. »podany do wiadomości«
  • – Przy Ordynansach doruszenia się wydanych taka była Ordynacyia aby wszystkie pułki iednego dnia stanęły wyobozie. PasPam 71.
  • – Scripta, Lauda [uchwały sejmikowe] Protestacyie Manifestacyie [...] wydane [...] kassuięmy. PasPam 211v.