Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ASYSTENT

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (bez cyt.), SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SWil


Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1632
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   asystent
D.   asystenta
C.   asystentowi
B. uż. żyw.   asystenta
N.   asystentem
W.   asystencie
liczba mnoga
M. uż. osob.   asystentowie ||   asystenci
D.   asystentów
C.   asystentom
B. uż. osob.   asystentów
N.   asystentami
Etymologia
z łac. assistens, -ntis
Znaczenia
1. »osoba towarzysząca, członek orszaku, świty«
  • – W dzień koronacyi króla Stanisława, uczynił król nowy conformationem generalem jurium, przez skrypt osobny, na którym się podpisowali asystenci koronacyi. OtwFDziejeCzech 85.
  • – Po Jeruzalem y za Jeruzalem ieśli Pobożność czyia wizytuie mieysca, mieć powinna assystenta Zakonnika y Turczyna. ChmielAteny1755 I II, 570.
  • – Posłowie do Monarchów Cudzoziemskich z 16. assystentami [są wolni od pospolitego ruszenia]. ŁubHist 245.
2. »ten, kto wspiera kogo, co, bierze w czym udział, pomocnik«
  • – Ile żywych świadków cnoty mej [...] tyle dobrych przyjaciół potomstwu memu, tyle asystentów contra omnes adversitates zostawię. RadziwKSprawy 587.
  • – Lubo sami święci [...] lubo oni wirzchnich Pałacow Tworce assistentowie Anyeli; swoie continuowali modły. KalCuda 139.
  • – W Wielkiey Polszcze, wszczęły się między Szwedami a ową Dywizyą Kwarcianego Woyska (ktore był HetmanWielki pod Kommendą Wojewody Poznańskiego z Biernackim posłał) zwady wielkie, bo Szwedzi [...] poczęli owych assystentów Konfederacyi wyganiać z Stanowisk. OtwFDzieje 124-125.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • asystent trybunału:
    • – Odiechał ImPan Boryczewski assystent Trybunału WXLtto do Folwarku Swego Kamionki. SapADiar 121.
3. »pomocnik duchownego«
  • – ZAkonnicy Augustiniani, obrawszy nie dawno Generała Zakonu swego/ postąpili byli dáley obieráć y insze osoby ná mnieysze vrzędy [...] obráli Assistentá do Portugaliey ktory zwykł bydz konfirmowány per Breue Pontificium. MerkPol 300.
  • – Ceremonianci ustąpić każą Ludowi, y Assystentom kardynalskim. ChmielAteny1755 I II, 123.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2020