ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy gramatyczne

czas teraźniejszy

lp			3. os.		śni się
lm			3. os.		śnią się

czas przeszły

3. os.

śnił się

czas zaprzeszły

nmos

3. os.

śniły się były

Znaczenia

»widzieć we śnie«

– Zaczym nie mogąc przez wiatru żeglować Ni jednym krokiem w drogę lawrować, Mając do spiących krajów okazyje Śliśmy, gdzie się śnią nocne fantazyje, I nie bawiąc się wszyscyśmy posnęli, A sen na oczy barzo smaczny wzięli [...]. BorzNaw 102.
– Táką czytam explikácyą snow niby Astronomiczną, z Majola niedawno wydáną, á kluczem do Kálenarza názwáną. Gdy Xiężyc iest w znáku Barana, á sni się płacz: iż znáczy kłotnie. BystrzInfAstrol VI, XXIII.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

śni się komuś sen (sz. zm.):

– Sni mi się sen/ ich habe einen Traum [...]. DobrGram 499.
– Die 20 Novembris. Sen mi się śnił, który że mię znacznie ucieszył, zdało mi się go tu opisać, na chwałę Bożą, a daj Boże na pożytek kogokolwiek czytającego lub słuchającego. MarkZap 102.

bodaj się coś nie śniło:

– Boday się nié śnił/ [...] Ne in somnis quidem illum videam [...]. Kn 39.
– Bodaj się były nie śniły owe chimery, dla których się w to weszło nieszczęście i z wolnego stało się największym niewolnikiem i mogąc cokolwiek w młodym dobrego jeszcze zażyć wieku, strawić go w większych niżeli piekielnych mękach! SobJListy 199.

bodaj się coś ani śniło:

– Piękne frukty/ śliczne owoce wydáie potępiona Schizmá wászá/ boday się áni śniłá. BirkRus 13.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

bezokolicznik

śnić się

czas teraźniejszy

śni się

czas przeszły

śniło się

Najwcześniejsze poświadczenie:

1614-1626

Znaczenia

1. »wydaje się we śnie«

– Sęnnik/ ktoremu się często co znácznego śni/ ábo ktory sny swe rad powiáda. Kn 987.
– Sni mi się/ śniło mi się co/ o czym. Somnio aliquid: somnio mortuum esse me, aliquem: somnio de aliquo. [...] Pięknie mi się śni. [...] Sni mi się plugáwié [...] In somnus Venerea patior [...]. Kn 1035.
– Zuzannie Wawrzyncza Kolki Małzonce a Siestrze Iana Komonieczkiego rodzoney wtey ze Wsi mieskaiącey sniło sie po dwa razy przestrzegaiąc aby ten Obraz do Koscioła dano, bo iak nie bedzie dany Dom ten zgore. KomonDziej 159v.
– Pospolita tez tá chorobá młodym, gdy w głębokim śnie pod się pusczáią, álbo też gdy się im śni, że na dworze to odpráwuią. CompMed 364.
– Śni się im [melancholikom] często o pogrzebách, o trupách, o grobách, że po nich chodzą, y z umárłemi gádáią. CompMed 701.
– Ná ostátek pochodzą sny z tąd, iż imaginátywa ludzka iest to potencya niewolna: więc być musi iż obrazki obiektow te álbo inne bardziey w mozg wpoione, reprezentuią się, determinuią potencyą, ze poymuie żyiącym sposobem te obrazki: á zátym y o tych obiektach snić się musi. Czasem nie do rzeczy, y bez wszelkiey konsekwencyi, dla pomieszania niestosuiących się do iedney rzeczy tych obrazkow. BystrzInfAstrol VI, XXII.
– Zapomniy złości Saula, y niech ci się nie śni Więcey o tym, coś cierpiał DAWIDZIE niewinny [...]. DrużZbiór 21.
– Sni mi się. es traumet mir. je songe; je rève; j'ai, je fais un songe; je fais des rèves. § co gdy mu się śniło; o tym tobie się śniło; pięknie, plugawie mi się śniło. nic mi się nie śniło. es hat mir nichts getraumet. je n'ai rien songé. T III 2096.
– [...] iáko się też y Piotrowi tráfiło kiedy go Anioł z więzienia Herodowego wyzwolił, o czym w dzieiách Apostolskich, gdzie był zá mocną stráżą, y nie rozumiał áby z więzienia wyszedł, ále że mu się śniło. TylkStrom 92.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

bodaj się o czymś ani śniło:

– Bezecny dwór, bodaj się o nim ani śniło; Niechaj się nim zabawia, komu zginąć miło. Jam raz zginął: tak mucha więźnie w pajęczynie, Tak sikora na lepie, tak mysz w łapce ginie. SzymSiel 121.

2. »marzy się«

– Wielmozny Mnie wielce Pci Panie y Bracie Kochany To cokolwiek WM mMPan naibarzey w listach Swych urges, upewniam ze etiam te Silente mam tak w pamieci ze o tym myslę samym, o tym mi się sni, o tym mowię piszę, nakoniec hoc unum ago zebym usłuzył WM m MPanu. OpalKListy 60.
– To iáko iest Tyrańska rzecz, niech káżdy osądzi, gdy z myśli iuż spráwowáć się każą. Niedostáie ieszcze, żeby oto co się komu śni, y tym podobne imaginaria mándátámi nákrywano. LubJMan 89.
– Precz z tąd muzyka, y vcieszne Piesni Niechay odobrey mysli mi się nie sni [...]. PotPer 19v.
– Kiedy Noe z Korobiá puścił ná świát kruká: Dotąd mieyscá, áż znaydzie, dotąd siadłá szuka, Iáko z wiezienia z oney uwolniony cieśni Rad swobodzie niech mu się o Korabiu nie śni. PotPocz 133.
– Na gwarancyą Moskiewską odpowiadam: naprzod, że W. Pan za pozwolenienm iego toto caelo erras in supposito, nazywaiąc Gwarancyą, o ktorey się nigdy nie śniło Rzeptey, ani iey potrzebowała na traktacie Anni 1717. KonSRoz 48.

Związki frazeologiczne

komuś się o czymś nie śni:

– Bo gdy się Ludziom na wszytkiem, powodzi, O Bogu się im y o votach nie sni, Ktore slubili, pod czas iakiey ciesni. PotSyl 76-77.

Użycia metajęzykowe

- Impersonalia per se dicuntur, quae usitate in prima & secunda persona non leguntur; [...] cujusmodi sunt apud Polonos: boli mię, chmura się, ćmi się, dnieie, dostáie mi, godzi się, dzieie się, grzmi, márznie, márzy mi się, mierzcha się, mieszka mi się, mrze, mży się, śni mi się, zależy & his similia. WojnaInst 93

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*ŚNIĆ SIĘ

ŚNIĆ SIĘ