Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ŚWIECZKA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: ŚWIECZKA, ŚWICKA
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   świeczka
D.   świeczki
B.   świeczkę
liczba mnoga
M.   świcki
D.   świeczek
B.   świeczki
Znaczenia
»mała świeca«
  • Zálecánia tymże dyscypułom że szkoły wyieżdżaiącym cżęste spowiedźi/ y chodzenia do Congregácyey; iáko y owo że ná zálecenie ćwicżenia swego/ ktore dźiátkom máłym dáią/ wyswiádcżaią ię przed Rodźicámi/ że sie spowiádáią często; pokázuią że swieczki ná ołtarzu zápálaią/ abo gászą/ że we dzwonek dzwonią/ ze w komeszce do Mszey S. służą/ czemuliby się P. Plebanowi to nie podobáło/ nie rozumiem [...]. SzemGrat 16.
  • [...] Pánowie Akádemicy dawne szkoły swe máiąc iáko słońce swiecą/ y Iezuići swe nowe otworzyli/ iáko swieeczkę dla tegosz goráiącą. To P. Plebanie kwitá. Słonce są Pánowie Akademicy/ Iezuići swieczką się bydź kontentuią/ ná cosz tedy przeszkadzáć szkoł ich w Krákowie/ poniewasz swieczká słoncá záćmić nie moze/ słońce swiecąc ludźiom y onym zdawná służąc/ nie trawi sie áni psuie/ świeczka zásię posługą swą trawi sie. SzemGrat 61.
  • Sowy krzycą, wilków się tez, znać, dość nazbiegało I tak się im ocy, Przy pochmurnej nocy, Błyscą jak świcki. RozPasOkoń 302.
  • Kto by zaś nie palił świeczek przynajmniej dwóch w oknie, byłby poczytany za nieprzyjaciela króla Sasa [...] Dlatego najuboższy gospodarz wolał stracić dwie świeczki niż nabyć na grzbiet sto knotów, czyli batożków. KitPam 37.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

od przysł.: Ani Bogu świeczki, ani diabłu ożoga.
  • (wariant I):
    Ni Bogu świecżki/ ni Diabłu ożogá. RysProv E4.
  • (wariant II):
    Ani Bogu świeczki ani komu inszemu [diabłu] ożoga. PasPam 285.
od przysł.: Na piszczałkę jest, a na świeczkę nie ma.
  • Ná piszcżałkę iest/ á na świecżkę niemász. RysProv E4.
Przenośnie
  • Tak nalezało mowiono zeby tę Swieczkę z gasić ktora Całey konfederacyiey Swieciła.PasPam 187
Podhasła

ŚWIECZKI
rzecz
nmos
blp

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba mnoga
M.   świeczki
D.   świeczek
Najwcześniejsze poświadczenie:
1613
Znaczenia
»roślina zielna wykorzystywana do leczenia chorób oczu, świetlik łąkowy, Euphrasia officinalis«
  • Swieczki/ álbo Swietlik. SyrZiel 1334.
  • Wodá z Swiéczek TEgo czásu ma bydź dystylowána kiedy kwitnąć poczyna. SyrZiel 1335.
  • Gutta Serena, iest iásna ślepotá, to iest wzrok czysty, niewidzący, ná te choroby służą purgánse często, Frykácye, Vesicátoria. Kauterye, zawłoká ná szyi; oprocz tego y Swieczki ziele w winie, álbo w piwie moczyć, y to piwo álbo wino pić cżęsto, álbo Sol z tego źiela (sposobem Aptekárskim wyćiągniona) záwsze záżywáć z potráwámi, lepiey z rosołámi. CompMed 62.