ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

lp	M.	m	błotny
		ż	błotna
		n	błotne
	D.	m	błotnego
		ż	błotnej
		n	błotnego
	N.	m	błotnym
		ż	błotną
	Ms.	m	błotnym
		n	błotnym
lm	M.	nmos	błotne
	D.		błotnych
	B.	nmos	błotne
	Ms.		błotnych

Znaczenia

1. »pokryty błotem; z błota; o rzekach, jeziorach, stawach: mające na dnie szlam, osad, brudne«

– Te [korzonki] z błotnego prochu przez przeták wysiewáią/ ktory proch do wycieránia rąk vżyteczny bywa. SyrZiel 31.
– Błocisty/ błotny/ błotá péłny/ Caenosus [...] Limosus lacus [...] Lutulentus amnis. Kn 35.
– Y do błotnych świni bez dopuszczenia Bożego nic nie máią [diabły]. KalCuda 133.
– Pod tenże [kościół] tám/ iezioro podstąpiło błotne/ Gęstą zárosłe wierzbą. OvOtwWPrzem 447.
– Ujechałem do Lwowa. Tam już pełno wszędy Było żołnierstwa, żem też nie miał stanąć kędy; Musiałem odpoczywać z dziatkami i żoną Na błotnym targowisku kilka dni przed broną. ZimBSiel 163-164.
– Tuszewka błotne jeziorko, ktore alternatą z zamkiem Grudziądzkim chodzi. OpisKról 26.
– Gęsi ná Stáwy błotne gdzie się znáyduią piiawki nie puszczáć. HaurEk 36.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

szczoteczka błotna:

Przenośnie

Z tych trzech [kupców] pierwszy/ iestci ná drodze zbáwienney/ ále bodáy nie iedną tylko nogą/ y to ná ostátnim śliskim y błotnym ieszcze stopniu.BujnDroga 269

2. »podmokły, wilgotny, grząski, bagnisty«

– Dymárskie piece siebie nie máią bydź blisko/ Ani ná mieyscu błotnym kędy iest zrzodlisko. RoźOff I2.
– Lubi y kocha się [ryż] w mieyscách wodnistych/ w błotnych/ w lipkich y w bágnistych. SyrZiel 1000.
– Błotny/ ná błocié rostący/ léżący/ z błotá wzięty. [...] Palustris aqua, [...] Palustris calamus, iuncus, [...] palustris vlua. Kn 36.
– Ieziorko stało/ pełne [...] sitowia błotnego/ złotowierzby/ y trzciny/ y chwastu rożnego. OvOtwWPrzem 315.
– Turkow szesc padło Tysięcy Okrom co w nocy wzięto iako się wspomniało I co trupow po błotnych gęstwinach zostało. PotWoj 120.
– Poszlismy tedy za przeprawę która była in accessu bardzo błotna zobu stron. PasPam 102v.
– Nigdyśmy jeszcze w takiej nie byli biedzie i w tak kraju błotnym, że na piądź suchego nie znalazłby kraju. SobJListy 62.
– Kiedy w chodzisz wmieszkanie nanogach gościnca, I błotnych drog prezentu nie noś barbarzynca. MikSil 295.
– Błotny, na błocie rostący, leżący, z błota wzięty. sumpfig, Sumpf-. de marais, marécageux. § woda błotna; opich błotny. T III 60.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

bot. błotny opich (sz. zm.):

– Opich/ ktory się tu opisuie iest pospolity/ ktory też opichem błotnym y wodnym zowiemy przeto iż przy wodách y błotách rad roście. SyrZiel 1078.
– Błotny opich. Petroselinum. Macedonicu[m]. Alexandrinum. Apium grande. Hipposelinum. Kn 631.
– Petroselinum. [...] Błotny opich/ Pietruszká. GuldOn 3.
– Błotny, na błocie rostący, leżący, z błota wzięty. sumpfig, Sumpf-. de marais, marécageux. § woda błotna; opich błotny [...]. T III 60.
– błotny opich. (palustre apium). Wasser-Morellen, gemeiner Eppich. ache ordinaire, qui croît parmi le becabunga. T III 1247.

jaszczurka błotna:

kokoszka błotna:

ruda błotna:

błotne siano:

Przenośnie

Niech się w suchedni nie dłużę, Już pan z panią nie służę, A do błotnego podołka Panna niech przyjmie pachołka.MorszAUtwKuk 67

3. przen. »bezwartościowy, marny, nietrwały; zrobiony z błota symbolizującego materiał, z którego zbudowane jest ciało ludzkie, świat«

– Zniewypowiedzianym zaliem moim, w Warszawie stego ziemskiego błotnego padołu, do przibytkow wiekuistych przeniesion iest [syn Władysław]. VorLetSkarb 182.
– Oto, ktorzy ci w Niebie i ná ziemi Służą, nie mogą bydź doskonałemi, Albowiem chociaż wzniosł ich ták wysoko, W Aniołach błędu twe postrzegło oko. Dopieroż w błotnych co się domách krzepią, I fundamentá z gliny sobie lepią, Ktoż się z nich oprzeć twey zacności zdole?. ChrośJob 22.
– Lubo z błotnego ulepion wársztátu Szukać chcę chwały Twego Maiestatu. ChrośZbiór Bb3.

Znaczenia niepewne

1 a. 2:

– Błocisty / błotny. Caenosus, lutosus, lutulentus. Purwingas / purwu piłnas. SzyrDict 18.
– Caenosus Blothnÿ, Pliugawÿ. SłowPolŁac 33.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

Błotna

Najwcześniejsze poświadczenie:

1638

Znaczenia

nazwa własna - imię suki

– Błotna wilczata szyia spodem y nogi białe. ArchRadziw 1638 343, 2.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

Ms.

Błotnej

Najwcześniejsze poświadczenie:

1754-1770

Znaczenia

nazwa geograficzna - nazwa wsi

– Paszkowski [...] potykał się z dragonią moskiewską we wsi Błotnej. MatDiar 100.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: BŁOCIANY, BŁOCISTY, BŁOTNISTY.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BŁOTNY

BŁOTNA
rzecz

ż

*BŁOTNA
rzecz

ż

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BŁOTNY

BŁOTNArzecz ż

*BŁOTNArzecz ż

BŁOTNA
rzecz

ż

*BŁOTNA
rzecz

ż