ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		bogacz
D.		bogacza
C.		bogaczu \|\| bogaczowi
B.	uż. żyw.	bogacza
N.		bogaczem
Ms.		bogaczu
W.		bogaczu

liczba mnoga

M.		bogacze
D.		bogaczów
C.		bogaczom
B.	uż. osob.	bogacze \|\| bogaczów

Znaczenia

1. »człowiek bogaty, majętny, zamożny«

– Lepszá jest śmierć ubogiego dobrego, niż złe życie niewstydliwego bogacza. SaadiOtwSGul 257.
– Vżywał páńsko on Bogacz/ dał mu świát ná początku słodkie wino; ná końcu go częstował mękámi okrutnymi/ y prágnieniem gorzkim. BirkNiedz 95.
– Bogacz vide Bogáty. quanquam bogacz est substantiuū, sed Latinum vocabulum proprium illi respondens non inuenio, nisi translatum per aliquem tropum aliundè, vt Croesus, quod in multis alijs infrà obseruabis, qua in re Polonos Latinis vides feliciores. vt [...]. Kn 40.
– In Cantico vulgari antiquissimo, de Epulone Euangelico habes: O bogaczu wiło/ Dawáć przé Bóg było/ pokić się godziło. Kn 1259.
– Prorokuiesz sobie náłádowawszy szpichlerze Bogáczu/ że twoiá duszá będzie w nieprzestannych dobrách opływáłá. WojszOr 131.
– [Pan Bóg] Łáknące nápełnił dobrámi/ á bogacze znisczym puścił. GdacPan 17.
– Bogacz i owszem bogactw poyimániec, niewolnik dostátkow, samemi intratami zkaydánowány. MłodzKaz II, 33.
– Był [Królewicz] podobny bogaczu onemu Po vtrácie drogiego skárbu stęsknionemu, Ktory w szukániu iego wszytek zánurzony. DamKuligKról 32.
– Nie weźmie Bogacz nic, gdy go śmierć zaydzie Nic też, choć ocknie w ręku swych nie znaydzie. ChrośJob 100.
– Umárł Bogacz, á z ciáłem y z duszą pogrzebiony iest w Piekle, umárł Łazarz, á od Aniołow świętych zániesiony iest ná łono Abráhámowe. DanOstSwada V, 20.
– SOBOL [...] Zwierz nie wielki, ále wielkich Panow y Bogaczow stroiący swym futrem, y ogrzewaiący. ChmielAteny1755 I I, 485.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Bogacz a świniá/ po smiérci źwierzyná. KnAd 32.

– Bogacz/ niéwolnik. KnAd 32.

– Bogaczá béz potomká chorego/ stárego/ wszyscy náwiedzáią/ szánuią nié szczerzé. KnAd 33.

– Bogaczu ná vbogie pámiętay. KnAd 33.

– Do bogaczá/ iák zrźodła/ wszyscy się zbiégáią. Wziąwszy dość/ á zmąciwszy wodę odbiégáią. KnAd 162.

– Vbogi niema tego owego/ á bogacz łákomy wszystkiego. KnAd 1186.

2. przen. »człowiek wyposażony w wartości duchowe, moralne, cnoty«

– Kto bogacz? Ten co nie pragnie: Kto ubogi? Co wszytko garnie. JaśDict 117.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Najwcześniejsze poświadczenie:

1626-1639

Znaczenia

nazwa osobowa »nazwisko«

– Bogacki nazualsie Bogacz Miesczanin wCrak[owie]. TrepNekLib 32v.
– Bogacz Michał Kusnierz miesczanin Crac[owski] wnędzy umarł [...] Cud to beł co Bogacz wnędzy umarł. TrepNekLib 32v.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BOGACZ

BOGACZ