ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

bezokolicznik

brnąć

czas teraźniejszy

lp	1. os.	brnę
	2. os.	brniesz
	3. os.	brnie
lm	3. os.	brną

czas przeszły

lp		m	1. os.		brnąłem
			2. os.		brnąłeś

tryb rozkazujący

2. os.

brni

imiesłów współczesny

brnąc

Znaczenia

1. »iść, poruszać się z trudem przez co, szczególnie wodę, błoto, teren bagnisty, grząski, brodzić«

Rekcja: na czym, przez co, w co, za czym, bez rekcji

~ W bród się udáć/ ábo iść/ propriè. Idem, Brodęm iść/ ábo brodzić/ Vado ire, vadum ingredi, vado transire [...] v. Brnę. Kn 1214.
– [Podczas oblężenia Zbaraża] Przez trupy Brnąłeś po wodę przez końskie tułupy [autor zwraca się do Stanisława Morsztyna, rotmistrza Jego Królewskiej Mości]. MorszAUtwKuk 56.
– Kto się chce Kąpáć w zimney Wodzie/ brnie w Rzekę. KomDobrOrb 183.
~ Brnę ich wate/ gründe Brniesz du watest/ Brnąłem ich watete Zá und Webrnąłem ich habe gewatet/ Zabrnę und Webrnę ich will waten/ Brni und webrni wate du/ Brnąć wattn [!] gründen [...]. DobrGram 303.
– Mamy częste szlaki na drodze, na których i konie, i ludzie, osobliwie niebożęta piechoty, brnąc, ledwo nie spływają, gdyż nigdzie nie znajdujemy mostów. SobJListy 580.
~ Często miewa sny że tonie, brnie, pływa, łáźni zażywa [flegmatyk]. BystrzInfAstrol 12 nlb..

Przenośnie

Promień oka twego Miecz jest serca mego; Warga rubinowa, Mowa z ust cukrowa Brnie w serce strapione, Miłością zranione.MorszAUtwKuk 254
Nieday mi brnąć zá wolą ciáłá mego, ále Náucz mie pełnić wolą twą ku wieczney chwale.DamKuligKról 157

2. przen. »robić co ciągle, z uporem, zapędzać się w co«

Rekcja: w co, w czym

– W Koronie hetmani koronni i ich przeciwna konfederacya nic na zgubę ojczyzny nie uważają, nie biorą się do zgody, brną i daléj się zapędzają w swoich zawziętościach. ZawiszaPam 260.
– Niemądry umysł w głowie niespokoyny przędzie, Brnie po uszy, w ostátnim ulgnął prostak błędzie [Saul]. DrużZbiór 38.
– W tym błędzie idąc Dawid, brnie co raz to głębi, Ognistą miłość przeciw Panu, chłodzi, ziębi. DrużZbiór 90.
– Nic nie pomogły złym Prorockie usta, Brną w głębsze grzechy. DrużZbiór 402.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BRNĄĆ