Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BRYKAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  brykać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   brykam
2. os.   brykasz
3. os.   bryka
lm 1. os.   brykamy
3. os.   brykają
czas przeszły
lp m 1. os.   brykałem
lm mos 2. os.   brykaliście
czas przyszły złożony
lp zneut 3. os.   brykać będzie
tryb rozkazujący
lp 2. os.   brykaj
tryb przypuszczający
lp m 2. os.   brykałbyś
3. os.   brykałby
Znaczenia
1. »o człowieku lub zwierzęciu, szczególnie o koniu: dokazywać, wierzgać; parskać, prychać, charczeć«
  • ~ Brykam ich schnarche/ trotze/ brykałem ich schnarckte/ trotzete . DobrGram 276.
  • ~ Dobry siwy w zawody, kary do orczyka, Cisawy się narowi zwykle i rad bryka. PotMorKuk III 141.
  • ~ Brykaią śmiało [szkapy], stoiąc ná obroku, Nieszczęsney paszy, ktora ie rozbodła. DrużZbiór 398.
  • ~ Brykam, ich schlage aus wie pfer[d]. BierSłowa 8.
2.  przen.  »przekraczać, nakazy, ograniczenia, buntować się, odmawiać posłuszeństwa, swawolić, hulać; stawiać się komu zuchwale, sprzeciwiać się, odpowiadać komu«
Rekcja: komu, przeciw komu, w czym, przed kim, bez rekcji

  • ~ Jetzt könnet jhr schnarchen vnd pochen. Aber habt jhr auch also geschnarchet/ als mans euch geliehen hat. Teraz umiecie brykáć y fukáć. Izáliście też ták brykáli/ kiedy wam pożyczano. VolcDial 92 v.
  • ~ Ktoby sie ważył w domach szlacheckich, albo młynach, mimo pozwolenie [...] od pułkownika [...] stanąć, lub tam cokolwiek wziąść albo brykać, jeżeli towarzysz gardłem ma by c karany. DembPrzew 77.
  • ~ Brykam/ vide Odwarkam/ Odwierzgam. Kn 48.
  • ~ Ciáło szátą iest dusze, ieśli brykáć będzie? Niechay go káżdy pod się, włożywszy przysiędzie. Ciáło iest koniem dusze, chcieli być wyniosłem? Kárk podnosić do gory? przerobić go osłem. PotPocz 168.
  • – Iowiszowi sámemu brykáć więc niiáko Przed nią [Junoną] bywa/ będąc mu nie tylko Boginią/ y Małżonką nawyższą. TwarSPas 117.
  • – Wschod uiezdzony laty młodzienskiemi Wyłamuiąc się na starość mu [Pompejuszowi] bryka. ChrośAm 1, X.
  • ~ Dziękuię że mnie raczysz tu dotykac Co wdobrym bycie, mogł bym Panie brykac. ChrośJóz1745 G.
  • – CZy ná toż cię Pogonio! Xiążęce obroki Wypásły, żebyś hardzie przeciw Panu brykał. DrużZbiór 485.
  • ~ Brykam, v. m. F. bryknę. pochen, schnarchen, trotzen. tempêter; brusquer; étre brusque; faire quelche brusquerie. § co ten żołnierz bryka, iakby wszystkich chciał pozrzeć. T III 81.
3. »ganić kogo; poskramiać, upokarzać kogo, pastwić się nad kim«
Rekcja: nad kim, bez rekcji

  • – Ze iuż Caezar nad Pompeiem bryka Gruchnie wieść. MayChrośSup 75.
  • – Pan rzecze [do Szatana]: Iák chcesz nád nim [Jobem] brykay Iednakże dusze iego mi nie tykay. ChrośJob 12.
  • ~ Niechayżeć będą dzięki zá te kary, Ktoremi násze nieprawości tykasz, Wiemy że niemasz w miłosierdziu miary, A bardziey głaszczesz, ániżeli brykasz. ChrośJóz1745 C4.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*BRYKAJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp B. n   brykające
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
 przen.  hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Stánąłem ná głębokiey pustyni [...] worem odziane moie członki znędznione áż do postráchu były y spálona skorá ná ksztáłt murzyná się cieniáłá, brykáiące ciáło tygodniowym postom podbiiáłem. TylkStrom 76-77.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2016
Autorzy: DL
Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2016