ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T

Nienotowany w słownikach:
SStp (?), SXVI, Kn (?), L (?), SWil (?), SW (?), SJP (?)

Formy gramatyczne

bezokolicznik

celebrować

czas teraźniejszy

lp			3. os.		celebruje
lm			3. os.		celebrują

czas przeszły

lp	m	3. os.	celebrował
	ż	3. os.	celebrowała
lm	mos	1. os.	celebrowaliśmy

imiesłów współczesny

celebrując

nieosobowy czas przeszły

celebrowano

Etymologia

łac. celebrare

Znaczenia

1. »odprawiać nabożeństwo«

– Názáiutrz uprosił O. Nektare[go] świętobliwego Presbyterá/ áby zań Swięta Liturgią przy Ciáłách błogosłáwionych celebrował. KalCuda 240.
– Przy Ołtarzu (iáko się wyżey rzekło)/ Kápłani postronni nie celebruią/ tylko Arcybiskup Gnieźnieński/ Biskup Krákowski/ y z Kánonikámi swemi. PruszczKlejn 11.
– Roku przysłego 1700 Mszą Swiętą pierwszą Celebrowano, przy bytnosci piąci Kapłanow Seminarystow Krakowskich. KomonDziej 225v-226.
– Summę [...] celebrował [..] Biskup Poznański. GazPol 1735 76 2 nlb.
– Obrus gruby farski, bo przed tym ołtarzem nie celebrują. InwChełm 8.
– Z konsensem Stolicy Apostolskiey tymże Národom Słowieńskim ięzykiem celebrowáć pozwolili [Cyryl i Metody]. ChmielAteny II 424.
– Celebruię, obchodzę. [...] 2) das hohe Amt verrichten; das hohe Messe halten. [...] 2) oficier, faire la service divin avec cérémonie. § [...] 2) celebrował sumę, mszą sam X. Biskup. T III 102.

Przenośnie

Gdy z áppáratem do Mszy przywędrował [Jozafat], Bárláám ofiárę Mszy straszney celebrował.DamKuligKról 289

2. »uroczyście obchodzić jakieś wydarzenie, święcić«

– Co zá cudo Archányoł Micháel/ ktore y teraz Cerkiew ś. corocznie celebruie/ spráwił/ czytay. KalCuda 74.
– Po Národzeniu Páńskim Roku czterdzieści osmego/ zeszłey z świátá (ktory kto ták utitułował/ snadź ná prawdziwey świátłość poglądał rzeczy/ y odmienie nie podległey) álbo rácey z ciemności do świátá wiecznego/ celebrowálismy Fest Przeczystey Bogárodzice. KalCuda 175.
– Coż to wżdy robisz Pánie moy/ niewiem iáie to obchodzenie cáły dzień celebruiąc/ y niepotrzebną sobie knuiąc processyą. KalCuda 239.
– Niech cały swiat cały triumphuie, Fest celebruie. MikSil 5 [6 nlb].
– Tę wiktoryą w Derbencie przez trzy dni przy rezonancyi roznych Muzyk y kotłow celebrowano. GazPol 1735 55 8 nlb.
– INNOCENCYUSZ III Koncilium Lateraneńskie celebrował wielu Monarchow przyozdobione Prezencyą. ChmielAteny II 154.
– Cztery Margasze Krol ten [Jagiełło] celebrował. Pierwszy z S. IADWIGĄ Krola Ludwika Corką. Drugi z ANNĄ Hrábi Ciliyskiego Corką. ChmielAteny II 349.
– Celebruię, obchodzę. 1) begehen, celebriren. [...] 1) célébrer, solenniser faire la cérémonie de qu. ch. [...]. § 1) celebrować uroczystość, aniwersarz. [...]. T III 102.

3. »cieszyć się czym, wyrażać radość«

Rekcja: co

– Kozuch WMci Soboli złotogłowowy przyznam się darowałem Krolowey. Nie mogł moi lepiey wynisc. Przed wszystkiemi celebrowała ten moi wygodny podarunek. OpalKListy 351.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

odmiana złożona

lp	M.	ż	celebrowana
	Ms.	ż	celebrowanej
lm	Ms.		celebrowanych

Najwcześniejsze poświadczenie:

Znaczenia

»o nabożeństwie: odprawiany«

– Chwáła Boża záwsze byłá celebrowána w Káplicy/ ktora iedná cáła byłá (y dziś stoi) pozostáła. KalCuda 56.
– Nayiaśn: Krolowa [...] na Nieszporach przez [...] X. Iozefa Szembeka [...] celebrowanych [...] przytomna była. GazPol 1735 31 2 nlb.
– Nayaśn: Krolestwo Ichmć w Kollegiacie [...] ná Summie przez [...] Biskupa Krakowskiego celebrowaney przytomnemi byli. GazPol 1736 78 1 nlb.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Formy gramatyczne

celebrującego

Najwcześniejsze poświadczenie:

1735

Znaczenia

»odprawiający nabożeństwo«

– Á parte Ołtarza wystawiony stoł z rekwizytami wszystkiemi dlá celebruiącego [...] Biskupa Krakowskiego. GazPol 1735 75 4 nlb.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

CELEBROWAĆ

*CELEBROWANY

*CELEBRUJĄCY