Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CHŁOPCZYNA

rzecz.
m albo ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T


Najwcześniejsze poświadczenie: 1698
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   chłopczyna
D. ż   chłopczyny
B. m albo ż uż. żyw.   chłopczynę
W. ż   chłopczyno
liczba mnoga
B. m albo ż uż. osob.   chłopczyny
Znaczenia
1.  ekspr.  »dziecko płci męskiej, młodzik, wyrostek, który wyszedł z okresu dziecięctwa, a nie jest jeszcze mężczyzną«
  • Karol [de Rochefort, lat 16] uciekł y tak sam iedyny Chłopczyna [młody kompan Karola] musiał owę zdobycz do fortecy gnac y dognał. HistŚwież 108.
  • Raz iak chłopczyna bawi się przy rzepce Drugi raz stęka, zali się y smęci [pijany]. MikSil 92.
2.  ekspr.  »posłaniec, sługa«
  • Oto wchodzi we drzwi ow chłopczyna mała [posłany przez Polaka] Z zleconą legacyą. Na co bez odwłoki Wziąwszy respons - pospiesznie wzad obraca kroki Sprawiwszy doskonale to, co należało. KorczWiz 84.
3. »do przydziału do znaczeń«
  • [...] Gardziciele bogáctwa, wychowáni w wstydzie, Pierwsi osięgą mieyscá, ktorych Circe w swoie Zbytnich roskosz wprowádzić niemogłá pokoie. Nie wprawioni w zápáły, rowne śmierci winy Antypástem nie struci skrzydlastey Chłopczyny Tych napoy w wieki wiekow posilne ochłody W Strumieniách nieprzebránych, w klar Słodycze miody [...]. JaklWiad 15.
  • [...] Niż dobiegłem, Lew porwał chłopczynę przedemną [...]. JaklWiad 59.
  • [...] Ná ostátku y Zoná z dwoygiem dzieci spieszy, Zdrowa widzący Męzá, niezmiernie się cieszy, Ia sam cáłowáć myślę, chłopczyny wrocone, Wołám, teraz wesoły iestem gdy mam Zone [...]. JaklWiad 60.
  • W tym xiężniczka Aldea, cioteczna iey siostra, urodziwa bardzo, i niemal nawet tak piękna, iak Formoza: "siostro moia! rzecze; nie wiem ieśli ten młody chłopczyna iest synem pastuszym, ale zdaie mi się, że wszystkie do twego zamęźcia przeznaczone dopełnił obowiązki. VoltKról 40.
  • Owszem iak z ciebie luby chłopczyna, Na twarzy czyrstwe kwitnie ci zdrowie, Aż mi na niego bierze skomina; Coż to, iak Kasia o tym się dowie! ZabłFBalik 16.
  • Coż to za chłopczyna Zranił ci święte serce strzałą kupidyna? ZabłFFirc 58.
  • I rzekłaś płaczącemu: O chłopczyno biedna! Weź sobie te dwie kozy, pełna iest z nich iedna. GesChodSiel 16.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2025