Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CHARKAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: CHARKAĆ, CHARCHAĆ, *CHRACHAĆ
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (charchać, charkać), Kn (charchać, chrachać), T (charchać, chrachać), L (charchać, charkać, chrachać; XVI, XVIII ), SWil (charchać, charkać), SW (charchać, charkać, chrachać), SJP (charkać)

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  charchać ||   charkać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   charcham ||   chracham
3. os.   charcha
lm 3. os.   charchają
czas przeszły
lp ż 3. os.   charkała
imiesłów współczesny
  charkając
Znaczenia
1. »głośno wydobywać z gardła jaki płyn (np. flegmę lub krew), spluwać, krztusić się; płukać gardło, poruszając małym językiem«
Rekcja: czym; bez rekcji

  • – Benewenutá [...] Wielekroć prześládował ią szátan [...] świeszcząc/ łáiąc/ przezywáiąc/ á podczás biiąc áż krwią charkáła. OkolNiebo 51.
  • ~ Charcham Gargarizo. SłowPolŁac 5.
  • ~ Niech się chory potrosze nápiia, y ustá tym niech płocze charkáiąc. CompMed 528.
  • ~ Charkać, krtusić się, gargouiller, gargarizer. KulUszDyk 13.
  • – Ieszcze znak suchot, gdy chory ropą z krwią zmięszaną y obmirzłym fetorem trącącą charchac zaczyna. BeimJelMed 5o1-502.
  • – Częstokroć charcha się krwią zpowierzchownych części głowy zpływaiącą. BeimJelMed 528.
  • ~ Ztym wszystkim starym ludziom, y tym ktorży z ciężkością od kaszliwuią y charchaią z tłustościami ostrożnie. BeimJelMed 555.
2. »wydawać chrapliwy odgłos, chrząkać, pochrząkiwać«
Rekcja: bez rekcji

  • ~ Rauspern charkać screare. KusWeg H8.
  • ~ W nocy-li spisz. ona [baba] kaszle. charcha, na łóżku się przewraca. MatłBabBad 187.
  • ~ Chárcham ich räuspere. WojnaLust 147.
Znaczenia niepewne
1, 2:
  • ~ Chracham Chárcham krtuszę się Screo [...] Tussio [...] Excreo [...] Attraho saliuam [...] Trochleis pituitam adducere [...] Gargarizare [...] his quae saliuam mouent gargarizare. Gargaridare [...]. Kn 70.
  • ~ Screo Charcham. SłowPolŁac 124.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

CHARKAJĄCY I

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lm C.   charkającym
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*CHARKAJĄCY II
rzecz
m

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1613
Znaczenia
»człowiek głośno wydobywający z gardła jaki płyn (np. krew), plujący, krztuszący się«
  • – Krwią chárkáiącym proch z Omanowego korzenia sucheg[o] [...] iest ratunkiem. SyrZiel 59.
  • – Krwią wrácáiącym/ pluiącym/ ábo charkáiącym/ poł łotá ná ráz prochu z tych zioł [...] piiąc [pomaga]. SyrZiel 1340.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2016
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2016
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2016