ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

bezokolicznik

czesać

czas teraźniejszy

lp	1. os.	czeszę
	2. os.	czeszesz
	3. os.	czesze
lm	3. os.	czeszą

czas przeszły

lp	m	3. os.	czesał
	ż	3. os.	czesała
lm	mos	3. os.	czesali
	nmos	3. os.	czesały

tryb rozkazujący

2. os.

czesz

imiesłów współczesny

czesząc

Znaczenia

1. »porządkować, układać włosy lub sierść za pomocą grzebienia lub szczotki«

Rekcja: kogo, co

~ Ja dobrze rozumiem wszytko, ale ona inaczej. Ja się czeszę, muszczę, chędożę, chcę wyniść do ludzi politycznie; aż ona mruczy: — „Komuż to gwoli wąsik ostrzysz, piórka zbierasz, szaty miotełką ścierasz, nie gwoli mnie.” MatłBabBad 181.
~ Gdy się czeszą, trzykroć popluią włosy grzebieniem wyrwane, rzucaią; iayca iedząc miętko, skorupy nożem trzykroć przebiiaią, rzucaią do kuchni, temi zabobonami się przeciw cżarom armuiąc. ChmielAteny III 266.
– Czeszę, czesze, czesał. 1) kämmen. [...] peigner. [...] § 1) czesał włosy, iakom przyszedł. T III 187.

Przenośnie

Nie płaczże tedy; wkrótce złote nici, Jakimi słońce światu nie rozświeci, Czesząc, przypomnisz sobie moję wróżkę. MorszAUtwKuk 269

2. »czyścić włókna lnu lub konopi z pozostałości paździerzy «

Rekcja: co

~ Niedawnośmy len w dworze czesały, On stał nad nami, tam się z nim coś rozmawiały Dwie komornice: ona kędyś podsłuchała Za ścianą, jako jędza do nas przybieżała. SzymSiel 160.
– Czeszę, czesze, czesał. [...] 2) hecheln, krämpeln, kämmen. [...] sérancer, carder, peigner, gréger, habiller, ragaïer; charpir. [...] § [...] 2) czesać len. T III 187.

3. »czyścić ubranie, dywan z kurzu lub pyłu za pomocą szczotki«

Rekcja: co

– Czeszę, czesze, czesał. [...] 2 [3]) bürsten, ausbürsten. [...] vergetter, brosser, épousseter, nettéïer avec des vergettes. § [...] 3) czeszę szczotką suknią. T III 187.

4. »czyścić rybę z łusek«

Rekcja: co

~ Kárpie. álbo Liny álbo insze Ryby tákże gotuy iednák ná dźwoná porąb, á nie czesz, á ieżeli chcesz możesz oczeszáć. CzerComp 54.
~ Czeszę, czesze, czesał. [...] 4) abschuppen, schuppen. [...] écailler un poisson; ôter, désaire les écailles. § [...] 4) oczesz tę rybę. T III 187.

5. »bić kogoś, uderzać czymś; lać«

Rekcja: kogo, co

– Czeszę, czesze, czesał. [...] 5) schmieren, prügeln. [...] étriller, froter, rosser, batre. § [...] 5) czeszę chłopca kiiem; wyczesałem go dobrze. T III 187.

6. »biec, pędzić«

~ I zaraz, dawszy pokój dzisiejszej uciesze, Zostawiwszy psy w polu, ku domowi czesze. PotFrasz1Kuk II 208.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

CZESAĆ