Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CHORAŁ

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: CHORAŁ, KORAŁ
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
Kn, T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI


Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   chorał ||   korał
B. uż. nżyw.   chorał
N.   chorałem ||   korałem
Etymologia
śr. łac. choralis, z gr.
Znaczenia
1.  muz.  »utwór muzyki kościelnej, jednogłosowy, utrzymany w specjalnym rytmie tonacyjnym, o swobodnej rytmice, wykonywany zespołowo bez towarzyszenia instrumentów«
  • – Korał/ chorał/ śpiewánie proste iédnem głosem poważne. vulgò Cantus Gregorianus. [...] Modi Gregoriani [...]. Kn 302.
  • – Pierwszy kompozytor muzyki u Grekow był Mercurius. Tey stároswieckiey reformator był Aretinus Benedyktyn w roku 1024. Ta álbo iest Chorał, ktorą w Churze do Psalmodyi postanowił Grzegorz Papież. Albo Figurał: z not partytur y rożnych muzycznych figur złożona. BystrzInfElem R4.
  • – Choráłem zowią/ zwyczáyne y proste śpiewánie/ ktore w sobie tylko ieden tákt ma/ iáko Psalmy ktore w Kościołách spiewáią. GorMuz B.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • chorałam śpiewać || korałem śpiewać:
    • – Monophtongus cantus, à duobus, tribus et pluribus homonibus solet cani, nostri dicunt Korałem śpiewáią wszyscy/ ábo wiéle ich. Kn 442.
    • – Biskup tego Miasta [Szambre] na tenczas umarł y chorałem requiem spiewali. SobTDzien 39.
    • – Pleban Rychwalski Pozytyw [...] sprawił [...] gdzie przed tym Chorałem tylko Nabozenstwo Spiewano. KomonDziej 195.
Przenośnie
  • Do IchMciow duchownych. [...] Niejeden bez miłości, prożnych słow chorałem, W uczynkach nic nie mając, czczym dzwoni cymbałem.PotFraszBrück I I, 472
2.  indyw.  »jedna ze strun lutni poetyckiej, o której mowa w tytule dzieła«
  • – Do czytelnika. Lutniąś wziął w rękę, która-ć w różne tony Zagra, jako jej każą różne strony. Najdziesz tu chorał zwyczajny i czasem Niżej od inszych odezwie-ć się basem, I ekstrawagant wmiesza się. MorszAUtwKuk 4.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • chorałam śpiewować:
    • – Xiądz Plebąn prze lat piącią Pozytyw dosic znaczny [...] dał zrobic Ktorego przed tym nie było tylko prosto chorałem spiewowano. KomonDziej 203.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2019