ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI, L, SWil, SW

Formy gramatyczne

stopień równy

lp	M.	m		miły
		ż		miła
	D.	m		miłego
		ż		miłej
	C.	m		miłemu
	B.	m	żyw	miłego
		ż		miłą
	Ms.	ż		miłej
	W.	m		miły
				miły
		ż		miła
lm	M.	mos		mili
	C.			miłym

stopień wyższy

lp	M.	m			milszy
	D.	n			milszego

stopień najwyższy

lp	M.	m			najmilszy
		ż			najmilsza

Znaczenia

1. »bliski sercu, wzbudzający miłość, drogi, kochany«

– Doday rátunku proszę/ Oycze mieły/ Iesliże rzeki Boską moc maćie przy sobie: Y ty źiemio/ gdyżem się ia názbyt ná tobie Spodobáła/ rozstąp się. ábo przemienioną Strać vrodę/ dla ktorey mam bydź obelżoną. OvOtwWPrzem 31.
– Wroćił się názad/ y rzekł: Bráćie mieły/ Nie widźiałliś/ iesli tu iákie nie chodźieły Krowy po tey gránicy? álbo iesli one Wiedźiałbyś przez kogo bydź pewnie pokrádźione? Nie tay/ proszę: Slubuięć/ że tobie pospołu Z iáłowicą/ záraz dam y pięknego wołu. OvOtwWPrzem 91.
– Miła Oyczyzno Czy cię tez iuz więcey oglądać będę. PasPam 54.
– Miły Boze iakie to sprawiedliwe Sądy twoie. PasPam 61.
– Zegnaią Chorągiew Matkę y miłą swoię kompaniią. PasPam 87.
– Teraz że MSCi Panowie komu Bog y Cnota miła zamną. PasPam 107.
– Związkowym bylismy tak mili iako iez psu co go chce zieść a ukusić go Nie moze. PasPam 154v.
– Milszy mnie teraz ieden Towarzysz ktory przy mnie stawa nizeli Cała Chorągiew. PasPam 158v.
– Miły. 1) lieb, gelibt, werth. 2) angenehm, liebenswerth. 1) cher,qui est aimé. 2) aimable; digne d'étre aimé. § 1) mam miłego przyiaćiela.2) miła to kśiążka; miły to człowiek. T III 836.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

miły bracie:

Związki frazeologiczne

wiernie nam miły:

– Urodzonym y wiernie nąm miłym Panom Starostom Dzierzawcom [...] wiadomo czyniemy. PasPam 151.

wiernie i uprzejmie miły:

– [...] posyłamy do Woyska na Białey Rusi [...] Urodzonego nąm wiernie y uprzeymie miłego Iana Paska. PasPam 151.

(Wielmożny) uprzejmie nam miły:

– Wielmozny uprzeymie nam miły [...] oddawce Listu tego do Uprzejmosci Waszej odSyłamy. PasPam 151v.
– Ian Kazimierz Krol Intytulacyią pisał mu taką. Wielmoznemu Stefanowi Czarnieckiemu Woiewodzie Zięm Ruskich [...] Uprzeymię nąm miłemu. PasPam 152v.

2. »sprawiający przyjemność, pociągający«

– Lubo wdzięczna iest Bogu ofiara kozda z Serca zczerego dana [...] Naymilsza ze wszystkich Wiktyma. PasPam 57v.
– Puko mi tedy frysztu stawało nigdy niebyło bez konwersacyiey tak miłey że bym w Polszcze lepszey nie znalazł między krewnymi. PasPam 70.
– Będzie to krolowi IoMosci rzecz miła. PasPam 142.
– Miłasz to jest Woyna pod dobtym Wodzęm. PasPam 205v.
– To iey był naymilszy zwyczay wznak lezec PasPam 253v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

niechaj mi Bóg mił będzie:

– Niechay mi Bog mił będzie, nie vczynię tey rzeczy Panu moiemu Chrystusowi, pomázáńcowi Páńskiemu. BirkNiedz 38.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1623

Znaczenia

»jest przyjemne«

~ Vrząd Káznodźieyski nawięcey Pan zálećić chćiał Odkupićiel nász/ gdy mieszkał z grzesznikámi: á że nam trzebá chodźić śládem iego/ będźie pożytecznieysza y milsza Pánu Bogu/ iesli odłożywszy pokoy/ wynidźiemy z domu ná pracą. BirkOboz 63.
– To jest najmilsza, gdzie stadło oboje zgodliwe, Ale gdzie żona abo mąż ktore z nich gniewliwe, Zdrada, zwada nie spodziewać się dobrego: Fuki, puki, uchowaj Boże każdego. SzlichWierszeWir I 177.
– A też Pánu káżdemu nie tylko miła y y sławna/ ále y pożyteczna mieć poddánych niezniszczonych/ y zámożnych. GrodDysk E4v.
~ Coż wżdy czynićie Duchowie Páńscy/ gdy w stáyni z świátłem pląszećie? czy oświecaćie ćiemne dość kąty vbogiey stáyni/ áby Dźiećiątko leżało sobie w iasnośći? czyli tá ludźiom służy posługá/ ktore Dziećina w wielkiey ćiemnośći zastáłá/ áby to świátło obaczywszy gárnąć się mogli do Dźiećięćia? miła bo bywa podrożnemu/ gdy w nocy świátło się pokaże; á bárziey miłey/ gdy świátło dusze oświeći boskie. z Krzyżá. HinPlęsy 19.
~ CZy że to nie masz ná wszystkim świećie pięknieyszey Dźiećineczki niebo się sámo ná widok iey wysypáło ktoremu też trzebá/ iáko y źiemskim ludźiom widoku? bá y tym ludźiom/ ktorzy są przy Dziećinie miła iest pátrzyć zawżdy ná śliczność Dźiećineczki/ do czego świátłá potrzebá. HinPlęsy 25.
~ Wspániáłe dźieła Iuliuszow, Alexándrow, Scipionow, milsza przećie domowe słucháć wálecznośći, y zwyćięstwá, Krzywoustow, Batorych, Włádysłáwow, chwalne przysługi, y miłość ku Oyczyznie Brutusow, Fábiuszow, Cátonow, ále bárźiey nas wzruszáią do Cnoty, nie mniey zacne domowe spráwy Zbyszkow Oleśnickich, Tarnowskich, (że wiele tákich pominę) Zamoyskich. FredPrzysł B.
– Nasi też, zwłaszcza młodzi, bardzo na to chciwi, Gdy co czynią, że znajdą, kto się im zadziwi, Dla której nie widanej w tym kraju nowiny Milsza było polować niżli dla zwierzyny. GośPosBar II 462.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

MIŁY, MIŁ

MIŁA