ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

bezokolicznik

mydlić

czas teraźniejszy

lp	1. os.	mydlę
	2. os.	mydlisz
	3. os.	mydli
lm	3. os.	mydlą

czas przeszły

3. os.

mydlił

imiesłów współczesny

mydląc

nieosobowy czas przeszły

mydlono

Znaczenia

1. »używać mydła, rozcierać mydło z wodą«

Rekcja: komu || czyje; co; czym

~ Mydlę [...] Imbuo aliquid smegmate, affrico saponem alicui rei. Kn 438.
– Wsádzą káźdego z nich osobno ná powroz, á windą do gory podniozszy, trzy kroć do morza w puszczáją y ponurzáią/ á gdy ich z wody znowu wyćiągną/ myją im głowy wodą morską y liną ják ręká miąźszą mydlą. VetIsland 5.
~ Mydlę Seifen. savonner, froter avec du savon; tremper dans l'eau et le savon. § namydlić bieliznę. T III 878.

Związki frazeologiczne

mydlić czyjeś oczy (sz. zm.) || mydlić komuś oczy (sz. zm.):

– Vkázuie X. Skárgá/ że ono słowo było Bogiem. A miał tego dowieść/ że iest tymże Bogiem co y Oćiec. Abo się tedy co raz zápomina/ X. Skár. co ná tákiego Káznodźieię nie przystoi: ábo ludźiom oczy mydli/ dowodząc tego/ czego raczy; á ták to vdawáiąc iákoby tego dowiodł/ czego ma dowieść. MoskorzZaw 23.
– Gdzież owo, czym wielkiemu onemu orszakowi naszemu oczy mydlono, że K. J. M. wszystko chętnie uczynić miał? AktaPozn I/1 335.
– Nie tędy M. X. K. Mydlisz w. m. ludźiom oczy/ y Sofistika/ choć nie bárzo subtelną nárabiasz. GosławOdp 61.
– Około tego pismá P. M. biegáiąc/ śiłá philozophuie/ mydląc oczy sobie y drugim Aryanom. SkarMes 53.
– Nie ták dla podánia sposobu do wyćiągánia Essenciey z rzeczy przyrodzonych/ iáko dla przypátrzenia y wybaczenia wielo y prożnomownośći/ tych Niebopiekielnych Mistrzow/ ktorzy wiele obiecuią/ á máło ábo nic nie czynią dobrego y skutecznego/ tylko ápárencie iákieś/ ktorymi oczy/ y rozumy ludzkie mydlą/ y słowy podáią. SyrZiel 333.
– Ale rozumem ia się kieruię. W támtych káwałkách zgołá nie czuię/ Iedno chleb prosty/ ktorym nam mydli/ Ten bacchant oczy/ ktorym nas śidli. TajRad B3.
– Czym nam chcąc oczy mydlić, wywodzono w nocy, Których z wielką prezentą, z wielką pompą rano Imo naszych szałasze w obóz wprowadzano. PotWoj1924 312.
– Iuristámi po Trybunałách włoczyć sie/ y vczyć/ ábyś ladá czego niemowił y ludziom oczu niemydlił/ záwodząc ich sumnienia/ twierdząc z niewiádomośći praw/ że oczárách y czárownicách/ niemász nic opisanego w práwách Polskich/ y przetosz wolno káżdemu/ iako sobie wymyśli z nimi postępowáć. WisCzar 50.
– Gdzie omomiciele — Z sobą polskim językiem mowiąc bardzo wiele — Włochowi mydlą oczy, lub już omomiony Swojej własnej za swoje nie przyznaje żony. KorczWiz 99.
– Jednak Henryk w Rzymie u Klemensa stárał się o rozwod; w Francyi szukał Teologow y ich wielkiemi korumpowáł pieniędzmi, aby co napisali przeciw temu Małżeństwu, żeby to udawszy za zdanie wszystkich pierwszych Akademii, czymby mydlił oczy ludziom, inquantùm by Rzym nie pozwolił, iako iuż zmiarkował. ChmielAteny IV 93.

mydlić komuś wzrok (sz. zm.):

– Sercá Monáchow pánuiących świátu Odmienia, i w lot zrżuca z Máiestátu, Mydli im rozum, i wzrok ná Vrżędách, Ze się w swych sámi umotáią błędách. ChrośJob 47.
– Wiem iáki ci interess wzrok mydli nieboże Caezar prágnie mieć Rządy, lecz zdradzić nie może. VoltZałJARzym 66.

mydlić czyjś rozum (sz. zm.) || mydlić komuś rozum (sz. zm.):

– Nie ták dla podánia sposobu do wyćiągánia Essenciey z rzeczy przyrodzonych/ iáko dla przypátrzenia y wybaczenia wielo y prożnomownośći/ tych Niebopiekielnych Mistrzow/ ktorzy wiele obiecuią/ á máło ábo nic nie czynią dobrego y skutecznego/ tylko ápárencie iákieś/ ktorymi oczy/ y rozumy ludzkie mydlą/ y słowy podáią. SyrZiel 333.
– Sercá Monáchow pánuiących świátu Odmienia, i w lot zrżuca z Máiestátu, Mydli im rozum, i wzrok ná Vrżędách, Ze się w swych sámi umotáią błędách. ChrośJob 47.

2. przen. »o falach morskich: zachowywać się jak spienione mydło, wytwarzać pianę podobnie jak przez pocieranie namoczonego mydła«

Rekcja: co

– Ale on jako w morzu krzemień mocny, na który Ewrus i Auster poboczny srogiemi zewsząd gdy biją bałwany, białe, nic więcej, mydlą wierzch pijany. MiasKZbiór 218.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

MYDLIĆ