ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SWil, SW, SJP jedynie w zn. 'ten, kto prowadzi działalność handlową na większą skalę'

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L

Najwcześniejsze poświadczenie: 1666

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

negocjant

liczba mnoga

M.	uż. osob.	negocjanci
C.		negocjantom
B.	uż. osob.	negocjantów

Etymologia

łac. negotians

Znaczenia

1. »ten, kto prowadzi działalność handlową na większą skalę; kupiec«

Regencya Moskiewska przez Sekretarzá swego Mágistratowi tutecznemu tę uczyniłá deklárácyą iż zaszło anterius między Moskwą á Gdańszczánámi dyfferecye w zápomnienie wieczne puszcza, życząc w dobrey záwsze z sobą zostawáć hármonii y spodźiewáiąc się tego wzáiemnie po Mágistraćie. Tá deklárácya osobliwie negocyántom wielką rádość causavit, z rácyi że pretendowáney táż Regencya u Mágistratu niemogłszy dostąpić satysfákcyi, posłáłá byłá ordynáns po wszystkich Portách swoich, áby wszystkie navigia Gdańskie przytrzymáć. KurierPol 1730, 11, 39.
A to wkroćiwszy z niemi w Traktat kommercyonalny modo transeunter, iako się etiam y w Zagranicznych Państwach praktikować zwykło, ile Ciż Negocyanći Miasta Torunia offiaruią śię de novo Handle korrespondencye swoie reassumere; Y one za Grancie Polskie, do wszystkich Krajow Europeyskich extendere; śięgaiąc tam po rożne Sortymenta nowych Fabryk Towarow na składy swoie Toruńskie tak wielą Konstytucyami postanowione; Tudziesz przez partykularne Traktaty swoie, y Korrespondencye z Cudzoziemskiemi Kapitalistami; Onych do tego przywieść, aby Kapitalia swoie w Towarach applikowali na Depositorium Miasta Torunia ktore transeunter per Regnum do tegosz swego Składu wyprowadzać y sprowadzać będą, To iest od Granic Niższego z Wyższego Sląska y dalszych Niemiec ad Regnum na Komorę Zdunską y Wschowską; Extra Regnum zaś do Torunia na Dybow, y tak z Torunia nazad na Dybow, ad Regnum. CzapJWiad A-Av.
GDyśmy na zwyczayney schadzce naszey zgromadzeni byli, uczyniona była wzmianka de fide Punicâ, na co rzekł Baron Kowerli: nietrzeba się dziwować temu, iż Karthaginczykowie byli niesłowni, wiemy albowiem o nich z historyi, iż czasu swoiego wszyscy prowadzili handel y za naysławnieyszych Kupcow świata uchodzili. Z tąd wziął pochop przeciw Negocyantom powstawać, twierdząc: iż ten rodzay ludzi gotow chwycić się nayniegodziwszych sposobow, byleby dogodzić mogł chciwości swoiey. Monitor 180.
Co się zaś Bankierow i Negocyantow tycze, nie sądziłbym nigdy bydź rzeczą z Interessem zdrowey Polityki zgodną, pod Poboczne Podatki Tychże podciagać; bo Podatki nie mogące bydź stosowne do Proporcyi niewiadomych Ich Dochodow, byłyby Podatkami Arbitralnemi, niesprawiedliwemi, i odstręczającemi tychże od zamieszkania w Kraju. Bankierowie i Negocyanci głownemi są Ajentami Bogactw Krajowych; Ta Klassa Mieszkańcow bardzo iest użyteczna Krajowi przez to samo, iz Ci, nieprzestannie przez własny Interess z Dobrem Kraju pracują, á przeto są użyteczni. DembowJPodat 64.
Lecz i w tym przypadku dwie znayduię z sobą walczące przeciwności, będące temu Projektowi na przeszkodzie; jedna ze strony samychże Bankierow, ktorzyby gotowi byli większą nierownie Summę w przypadku gwałtowney jakiey dla Kraju okoliczności do Skarbu Rzepltey ofiarować, jakby pod Taxę (acz dobrowolną) podpadać: drugą, ze strony tych wszystkich ktorzy nie znają co to iest Bankier, Negocyant Kredyt, Wiara publiczna, nakoniec i Ufność, ktore koniecznie i nieoddzielnie z sobą są spojone. DembowJPodat 65-66.
POWIETRZE MOROWE. Niektórzy kraiopisarze utrzymywali, że powietrze bierze swóy początek z Egyptu; ale to mniemanie zasadzone na przesądach błędnych okazuie się bydź nim przez rzecz samą. Negocyanci Europeyscy mieszkaiący po kilkanascie lat w Alexandryi zapewniaią zgodnie z Egypcyanami, że mór nigdy nie pochodzi zwewnątrz kraiu ale zrazu pokazuie się od brzegów Alexandryi; z Alexandryi przechodzi do Rozety, Kairu, Damietu, i reszty Delty. VolnNowicOpis 81.
Opinia wkorzeniona fatalizmu, a bardziey ieszcze barbarzyństwo rządu, dodotąd wstrzymały Turków od zasłonienia się przeciw temu biczowi morderskiemu: przecież pomyślność zabiegów, którą widzieli między Frankami zrobiła od nieiakiegoś czasu wrażenie na wielu z pomiędzy nich. Tym imieniem nazywaią Turcy wszystkich Negocyantów Europeyskich. VolnNowicOpis 85.

2. »ten, kto prowadzi rozmowy mające doprowadzić do porozumienia«

Potzebowano[!] po mnie pod Seym ten, zgubą Wolnośći y spráwiedliwośći pámiętny, żebym znowu przez tychże Negotiantow, co y pierwey wszedł w táiemne tractaty; żebym pozornie przez Senat, á priwatnie przez Confidentow tráctował. LubJMan 41-42.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NEGOCJANT