Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PÓŁTORAK

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   półtorak
D.   półtoraka
C.   półtoraku
B. uż. nżyw.   półtorak
N.   półtorakiem
liczba mnoga
M. uż. nosob.   półtoraki
D.   półtoraków
C.   półtorakom
B. uż. nosob.   półtoraki
N.   półtorakami
Ms.   półtorakach
Znaczenia
1. »moneta o wartości jeden i pół grosza«
  • – A to co jest? Iest to pułtorak/ trzećiak/ cżwartak/ piątak/ szostak. Albo nie znasz pięniędzy/ ty błaźnie? VolcDial 31.
  • – A zá tym káżdy człowiek/ ták śiłá ná on czás piąćiądzieśiąt złotych sobie spráwi/ iáko teraz stem złotych/ kiedy to po cztery piąći/ sześći czerwone złote idą/ y zá tym dziewięć Millionow wydamy/ á dziewięć się nam w Polszcze zostáną/ iedno potrzebá/ áby też tá monetá drobna/ to iest/ pułtoraki/ y grosze/ według ceny talerá dobre były. GostSpos 17.
  • – Odpowiádam/ że prawdá to iest/ iż y te/ co ie teraz robią w Bydgoszczy pułtoraki/ według teráźnieszey wysokiey ceny srebrá y złotá/ nienagorsze są. GostSpos 41.
  • – Co się mowi o przedawániu y kupowániu ták máiętnośći iáko inszych rzcczy y żywnośći (gdźie miásto nowego połtoraká/ potroyne[g]o/ szostáká/ groszá/ szelągá etc. dwá starych dawáć przyidźie) toż się y o inszych contráktách iáko płáceniu długow/ wykupowániu zástaw etc. rozumieć ma. GrodDysk Hiij.
  • – A monety nowey pułtorá by złotego zań przychodźiło; Iáko wszędźie po Sląsku y Moráwie Taler idźie po złotych pułtoru Niemieckich: á nászych zań bierzą trzy/ szácuiąc sobie swoy pułtorak/ bo śrebrny iest/ ná dwá násze. Y nie czyni to tám żadney mieszániny/ iáko iey y v nas teraz nie mász/ choć rozmáitá iest monetá/ y po pułtorákách grosze/ szelągi/ etc. Czemużby też pod bytność nowych Połtorákow/ Potroynych/ Szostakow/ etc. nie miáły y stáre mniey połowicą bydź vdáwáne? GrodDysk Hij.
  • – Półtorak monetá/ Czéski grosz […] Sesquisestertius. Terni aeris, apud Liui. Tantundem ferè valent: nam vnus sestertius, continet duos asses aeris, et semis tertij: quaere z ásses ferè aequabunt sesquisestertium. v. Siédm pieniążkow. Kn 768.
  • – Dobry tobie śledź w piątniku Za półtorak, mój chłopniku! JarzGośc 21.
  • – To wszzystko[!] dobrze uwazywszy, snadnie się conclusum uczyni, ze w krotkiem bardzo czasie nie tilko Talary ale y te przedtym bite Orty szostaki, Trojaki y grosze, penitús się zgubią, przesmelcują y w zle odmienią się species, osobliwie w Szustaki y Trojaki, w ktorych pierwszych iest zguba Obiwatelom Koronnyn a zysk Mencarzowy fl. 28. y wyęczy[!], w Trojakach zas 57 fl. od sta fl. to jest przeciwko pierwszym Szustakom y Pułtorakom respective rachując. DedDam A4.
  • – Odrobiwszy dni pańskie, powinni zagrodnicy pojść robić po jednemu, ktorym albo jeść dać we dworze i po dwa grosze na oziminie a na jarzynie po połtoraku, także przy jedzeniu, albo też nie dać im jeść, a płacić im na oziminie po groszy dziesiąci, na jarzynie po groszy sześci. KonJUstKutrz 164.
  • – […] pozyczył v mnie gotowych pieniedzy z 30 obiecał mi nagrody dać pułtorakami z 3. KunReg 14.
  • – Połtorak, g. połtoraka. ein Polterack oder halber Silber-Groschen, derer 60 auf einen Thaler gehen. petite piéce de monoie blanche qui vaut un sou et dont soixante font un écu. T III 1502.
2. »zwierzę mające półtora roku «
  • – W Szczytnikach: owiec dójek 200, owieczek latosich 60,skopków latosich 63, półtoraków 64, baranów 6. InwKal I 209.
  • – Owiec w ty owczarni: owiec starych do kocenia 120, baranów trzeciaków 3, baranów półtoraków 2, skopów, co po zimie trzeciakami będą, 20, skopów, co po zimie półtorakami będą, 41. InwKal I 270.
  • – W tej owczarni zamyka się owiec pańskich, to jest: baranów 10, maciorek starych 97, braków jest 5, owieczek latosich 28, skopów trzeciaków 17, skopów półtoraków 29, skopków latosich 31. InwKal II 89.
3. »pole sześciomorgowe«
  • – Pola odebrałem w tymże Kowalewku nie zasiane, tylko jęczmienia składów 81 alias półtoraków. InwKal I 442.
  • – Zasiewki na Żernikach oddają się: żyta w oziminie zagonów 254, ugoru pooranego zagonów 106, owsa półtorakiem, to jest półtora zagonów 89. Owsa na Wygankach 28 półtoraków, jęczmienia 27 półtoraków, grochu półtoraków 49. InwKal I 672.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

PÓŁTORAK
rzecz
m

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   Półtorak
Najwcześniejsze poświadczenie:
1751-1775
Znaczenia
nazwa własna »nazwisko«
  • – Klemens Półtorak robi w tydzień rok od roku dni 3 bydłem. InwKal II 172.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2025
Autorzy: RB
Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2025