ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1606

Formy gramatyczne

	D.				półtorakroć \|\| półtorukroć
	B.				półtorakroć \|\| półtorąkroć \|\| półtorukroć
	N.				półtorakroć \|\| półtorąkroć
	Ms.				półtorakroć

Znaczenia

1. »półtora raza tyle«

– Sadźieć pierwszy/ ktory Eupatorium Auicennae, ábo Eupatorium Canabinum Dioscordis miánuiemy/ chorobom wszelákim wątrobnym iest osobliwym lekárstwem/ rownie iáko Rzepik z ktorym máło nie iednákich skutkow iest/ iedno trochę ten mdleyszych. Przeto gdźiebysmy Rzepiku do potrzeb lekárskich mieć nie możemy/ Sádźcu ná to mieysce pułtorą kroć/ ábo y we dwoy nasob możemy brác. SyrZiel 282.

2. »składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez jeden i pół«

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

półtorakroć sto tysiąc || półtorakroć sto tysięcy:

– Teraz nie cztery, ale dziesięć dawszy poborów, że się pominie klęska szwedzka, utracilichmy[!] już raz Inflanty, a blizko tego, że i drugi raz, jako słychać, utraciliśmy nie tak mocą nieprzyjacielską, jako przez zdrajcę, za [...] mandacikami, przywilejkami, dekrecikami, Ukraina popiołem stoi, do półtorakroć sto tysięcy w niewolą wzięto dusz chrześcijańskich, sława precz, lekkie poważenie u wszystkich, a jakoby na ludzie sine duce et pastore, oczy nieprzyjacielskie z każdej strony otworzone, a przecię nie potrzeba nam o sobie radzić, niemasz przyczyny! SkryptSłuszCz II 259.
– Teraz my Polacy z niskąd inąd pomocy nie máiąc; táką tylko/ iáka iest w Polszcze/ potęgą/ á co większa/ że ieszcze nie wszytką; (bo był Krol ieszcze z pospolitym ruszeniem nie nástąpił) nie wstręt tylko zámysłom iego/ ktorymi on iuż był wszytkich nas pożarł/ vczynilismy: ále y do tegosmy go z łáski Bożey z máłą bárdzo (á snadź v wszytkich Narodow niepodobną) szkodą w ludźiech swoich przypędźili; że stráćiwszy do pułtorukroć stá tyśięcy Woyská/ sam wprzod o pokoy prośić/ á záwárszy go/ tylko wedle stárych pakt/ pierwey niż násze Woysko z swoiey własney Ziemie (iáko to on/ że iego iest/ praetenduie) muśiał vstępowáć. PosWoł A2-A2v.
– Żydzi wszyscy, iż od kilku lat są autorami wnoszenia złych pieniędzy do Korony [...], aby sumę złotych półtorakroć sto tysięcy dali na potrzebę R.P. AktaKrak II/1 35.
– Ostatni punct zstrony Czerniewa tak się ma. Pan W. Rawski był v mnie kilka dni temu. Tractowalismy targowalismy, vt fit. Vltimarie po drugich rozmow[ach] declarowałem mu cathegorice et sub fide nubili od pułtorukroc stu tysięcy nie bendzie przedany. OpalKListy 206.
– Atoli półtorakroć sto tysięcy złożą, Choć się milionami w ojczyźnie wielmożą, Na tak główną potrzebę, gdzie i skarbów strata, Obroń Boże, i sami byliby u kata. PotWoj1924 51.
– Nie Dzieża to tu, nie Prut, kędyście półtorą Kroć stem tysięcy bili cztery pod Cecorą. PotWoj1924 111.
– Ták tedy IERVZALEM spráwowáne było od dwudźiestu y iednego Krolow, y Krolowey Atháliey przez lat 466. Mieśięcy 6. y ták się roszerzyło, że w okopách było ná stay 150. ktore mil 6. Wynoszą. Ludźi w nich mięszkáło około pułtoru kroć stá tyśięcy. AdrJeruz 5.
– Skuteczną niechay Summę Sprawią Do ukontentowania ze dotąd trzymali Pułtorakroć sto tysiąc aby wyliczali oraz trzydziesci grzywien Pruskich, dziesięciny [...]. DrobOpow 82.
– Ale trudno było naszym tego Szatana zwyciężyć, bo mu znowu z pułtorakroć sto tysięcy z pod Zbaraża Kozaków z Tatarami przybyło, y lubo iuz był troche nos na kwinte spuscił, iednak znowu na zaiutrz z Hanem nasze obstąpiwszy nie dobite Woysko, potężnie nacierał. HistBun 14.
– Listy z miast spiskich tak do j.k.m., jako i do ichmpp. hetmanów przyszły, od ludzi gwardiej j.k.m. oraz i kopije uniwersałów cesarza jm. do tychże miast wydane, aby półtorakroć sto tys. ryńskich i zboża różnego pro necessitatibus belli primis diebus maii wyliczyli i one wydali [...]. SarPam 119.
– Záledwie Boemond usłyszał nowiny tákie, gdy obaczy wielkie tłumy, z prochu, y kurzáwy z lewey strony powstáiące po gorách, usłyszy oraz przeraźliwe krzyki y głosy, ktore to niezliczone mnostwo pogan, wraz ná zátrwożenie Chrześćian, w tákowym podchwyceniu wydawáło; á nátychmiast Soliman podemknąwszy się ná czele ludu swego, w pułtorukroć sto tyśięcy iázdy, gdy się drudzy tym czásem ná gorách zástánowili: spuśćił się w doline chcąc gwałtownie nátrzeć ná Woysko; ktore iuż rozumiał w poł stráchem y zámieszániem zwoiowáne. MaimUstHist 38.
– Król zaś nasz był w szarym kontuszu grodetorowym, siedział na płowym koniu, którego zwano Pałłasz. Król był przepasany złotym łańcuchem i rozkazał, aby od najmniejszego żołnierza polskiego autoramentu każdy był przepasany powrósłem słomianym, a to dla dystynkcyji naszych od Tatarów sulingierowskich (który to Sulingiera podczas okazyji tej z półtora kroć sto tysięcy ordy tylko otarł się o skrzydło nasze prawe i żadnej nie wypuściwszy strzały poszedł precz i odstąpił Turków, czym nie mało nam do wiktoryji dopomógł), żeby Niemcy naszych nie strzelali, zamiast Tatarów, którzy takowego stroju zażywają jako i my. DyakDiar 60.
– Kiedy ręce zdrowe do pisánia regestrow, y papier iest, záwsze się wyráchuie Podskarbi, á mowię, wiecey y przeráchuie, bo mu pułtorakroć stotyśięcy, álbo więcey zostánie Rzeczpospolita winna. RadzKwest 144.
– Sam przyznawał cudowną w tey sprawie Opatrzność Boską. Albowiem około pułtorakroć sto tysięcy wydawszy na murowanie, znacznie pomnożoną summę znalazł: y do tego przyszedł stanu, że na murowanie drugiego Klasztoru w Wiszni, połowy nie żałował nakładu. KleczKal LXXII.
– Coż mowić o Rycerstwie, ktorego mało na Połtorakroć sto tysięcy gotowych zawsze wsieść na koń liczyć się może. SienSpos 9.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: PÓŁTORA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

PÓŁTORAKROĆ I

*PÓŁTORAKROĆ II