Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PŁAT I
rzecz
m
, PŁATA I
rzecz
ż

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (płat), SXVI (płat), Kn (płat), T (płat, płata), L (płat, płata), SWil (płat, płata), SW (płat, płata, płaca, płacież, płać), SJP (płat, płata)

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   płat
ż   płata
D. m   płatu
ż   płaty
B. m uż. nżyw.   płat
ż   płatę
N. m   płatem
ż   płatą
Ms. m albo ż   płacie
liczba mnoga
D. m   płatów
B. m albo ż uż. nosob.   płaty
Znaczenia
1. »płaca, zapłata, wynagrodzenie, żołd«
  • – Ale oni bardzo leniwo Ordynansow słuchali, ci zaś co w Obozie z Hetmanem byli, zmizerowani mało związku nie zrobili, bo iuż się im było uprżykrżyło długo mi zerye cierpiąc, y ledwo ich Hetman umitygował, pozwoliwszy im tym cżasem większą płatę y od prac obozowych na cżas uwolniwszy. HistBun 26v.
  • – A Gąsiewski po swoiey wygraney znowu pod Warmią Derflinga zgromił ale iuż bez Tatarow, bo ci zaraz po owey Prostkowskiey utarcżce na zad poszli y Sżlachty Podlaski dwa powiaty względem swoiey płaty na Iassyr zagarneli. HistBun 43v.
  • – Bo znowu przyidzie ná świát z Chwałą niewymowną, Y z gromádą Niebieskich Rycerzow nierowną Swiátowey, SYN CZŁOWIECZY, áby ná Ziemiány Wydał wiecznemi czásy swoy nieodwołány Dekret, zá ktorym będzie płátá zgotowána Káżdemu według iego vczynkow oddána. DamKuligKról 54-55.
  • – Rzekę rzetelniey: ná táką wygodę Tráfia [dusza] po śmierci, iáką tu sobie gospodę Sporządziłá. iák bowiem kto się tu spráwuie, Niech się táką po śmierci płatę bráć gotuie. DamKuligKról 55.
  • – A przetoż Temu, Ktory to wszytko z niszczego Wywiodł, y dotąd wszytko Wszechmocnością Iego Stáie się, nietrudna rzecz będzie Ciáłá one, ktore są przez Śmierć zwykłą w ziemię obrocone, Powrocić záś ná Zywot z grobu podziemnego, Aby káżdy odebrał płátę według swego Czynu. bo teráźnieyszy czás ná pracą dány, A przyszły iest ná płátę determinowány. DamKuligKról 56.
  • – Tedy, gdy Smierci pewne przyidą ná nas fátá, Y w proch się obrocimy; znowu, áby płátá Byłá dána káżdemu według czynow iego Po scisłym exáminie, będzie czásu swego Ciał Zmartwychwstánie [...]. DamKuligKról 59.
  • – Tákże będzie spraw liczbá w życiu popełnionych, Y o płácie, y o karách wiemy náznaczonych, To iest, ná Chrystusowym onym ostátecznym Przyściu, y Dniu, Dekretem vtwierdzonych wiecznym, Ná ktorym sáme Niebá Ogniem spustoszone, Y Elementá będą pożarem zniszczone, A innych według Iego obietnic czekamy Niebios nowych, y nowey Ziemi wyglądamy. DamKuligKról 62.
  • – Ci siebie świátu samych tu vkrzyżowáli, Aby tám po práwicy Chrystusowey stali. Tu swe biodrá czystością mieli przepasáne, A w ręku lámpy iásną świátłością nádáne Na przyście Oblubieńcá: bowiem ostáteczny, On dzień sądu Bożego, y on Dekret wieczny Płaty, y kary ták w swey myśli rozbadáli, Ze się od niey y ná czás oderwáć niedáli. DamKuligKról 91.
  • – Więc gdy nam ten obiecány Sprzęt rozdasz ná vbogie, będziesz nieprzebrány Miał skarb w Niebie; bowiem ci będą Bogá zácię Prosić, ábyś ku wieczney w Niebie przyszedł płácie. DamKuligKról 134.
  • – AEskulápius przytym zá Bogá przyznány, Ktoremu był w lekarstwách dowcip przyczytány; Ten, cudzą lecząc swemi lekárstwy chorobę, Leczył swoy niedostátek płátą zá zárobę. DamKuligKról 203.
  • – [...] ci, co pierwszey godziny, Także trzeciey, y szostey y dálszey przybeli Do Winnicy ná pracą, rowną płátę wzieli. DamKuligKról 213.
  • – Bo gdy miał vmor Páński, á vmysł wspániáły, Nie sczyptem, ále garścią skarb [d]la wieczney chwały Sypał vbogim, áby, gdy czás zámierzony Przyydzie świátu, á termin płáty náznáczony, Odebrał obiecáną zápłátę stokrotnie, Zá iáłmuznę vbogim wydáną ochotnie. DamKuligKról 256.
  • – A ze tez czesto sie trafia ze Drzewo nie zapłaciwszy Płatow według powinnosci Ząmkowi przeprowadzaią Rozkazowac raczy Surowo Krolewic Iego Mosc aby zaden z Kupczow Drzewem handluiączych nie wazył sie drzewa nie zapłaciwszy Ząmkowi prowadzić Sub Paena Confiscationis Towaru. KomonDziej 152v-153.
  • – Ten był Bogusław Leszczyński ktory Podskarbim Wielkim Koronnym bywszy lat kilka, á w Skarbie Koronnym, to iest, w rękách Podskarbiego wszytka płata Woyska Koronnego, y podatki za wsżystkich Woiewodztw były, postanowił położyć Podskarbstwo [...]. JabłSkrup 46-47.
  • – Zła iest niewdzięcznych Mecenatom płata, Za zysk im bywa swych Dobrodzieystw strata. MikSil 321v.
  • – *Płata, zapłata. Zahlung. païement, païe. T III 1393.
Związki frazeologiczne

  • język w płat dawać:
    • »o prawniku: być sprzedajnym, nieuczciwym«
    • – Prokurátor podły/ nié dobrey sławy/ szczékácz aliqui dicunt, quod non probo. Rabula: proclamator: malus, vix tolerabilis orator. Causidicus [...] Rabula de foro. Latrator. Altercator [...] Vitilitigator [...] Consarcinator causarum [...] Concinnator litium vel causarum [...] Togatus vulturius [...] Co iężyk [!] w-płát dáie [...] Vocem in quaestum contulit. Item, Vocem venalem habuit [...] Praeuaricator [...] Prokurátor zdrayca [...]. Kn 823.
2. »zobowiązanie finansowe, podatek, czynsz, danina, opłata dzierżawna; odsetki od pożyczonej sumy«
  • – Płat z rol dáwáią/ Vide: Dánią ma z rol. ManTobPhr 116.
  • – Pewnych czásow/ máią też być máiętności w Rzeczypospolitey szácowáne/ á według proportiy z máiętności płát na Rzeczpospolitą ma iść áby ieden więcey/ drugi mniey nie dawał. GostSpos V, 126.
  • – Czynsz/ płát od czégo komukolwiék/ Pensio [...] Nihil ei debetur nisi ex tertia pensione [...] Pensiuncula [...]. Kn 109.
  • – Lichwá/ pożyték z lichwy/ płát. Fenus [...] Reddere cum fenore [...] Fenusculum [...] V[s]ura [...] Soluere vsuras, reddere sine vsura [...] Multiplicare vsuras [...] Vsuraria pecunia [...] Pensiuncula fenoris quod spoponderam [...] Impendium [...] Impendium, inquit est quod in sorte accedebat. Quaestus [...] Mercedem capitis [...]. Kn 361.
  • – Płát/ v. Czynsz/ Lichwá. Kn 708.
  • – Cerus kupieł Dziewięcice u Działoszyc wSendomirskim od Rotermąna. za 24 Tysiące Cerus comu brata zabito circa 1629. wziąwszy spadek po bracie arendował sobie Ksiąznice uies u Koszyczek, trzymałie y A[nn]o 1633. na trzy liata dal 12 Tysięcy a trzech bez płatu pożyczeł Xziędzu N. TrepNekLib 53.
  • – [...] każdy kmieć, rolnik, zarębnik, gospodarstwo kmiece prowadzący, robociznę albo płat odbywający, po zł 1 oddać ma [...]. AktaKrak III 36.
  • – Zarębnicy gospodarstwo kmiecie odprawujący, robociznę albo płat dawający i pole mający, jako półrolnicy płacić będą [...]. AktaKrak III 41.
  • – Płát die Zinse/ Interesse. DobrGram 70.
  • – Przy tym gdzie sobie nabędą [Żydzi] placów dla chowania ciał zmarłych, spokojnie bez wszelkiej przeszkody zażywać ich mają, żadnego płatu do skarbu mego nie czyniąc ani się do składek miejskich nie przykładając i żadnej powinności z tych pomienionych prętów alias placów nie czyniąc. JewPriv II 84.
  • – Kupno Iacka Olexika z Ricem Kaplanem - Ten Ricz Kapłąn, ysz go syn iego odstąpił z rolei a on zas zięcia swego Iaczka Olexika przyiał kupnęm za 8 zło. na puł rolei iako y syna, y ma z nim na kazdą robote y plath podatki pomoczen bycz oiczu swemu, co sobie Ricz Kapłan dał prawu oswiadcic y gr. swem zapisac w tym roku 1629 [s] przy prawie zagaionym zupełnym d. 14 Marca. KsJasUl I, 437.
  • – Anno eodem, ipsius die 6 Augusti. Pala Valenti theize Katarzinie Fraszonkownie przistawił krowe za zlotich steri i groszi decem, od ktoreitho krowi bedzie powinien dacz zlothi platu od S. Michała przysłego na rok przisly, za czo reczeł Simek Machaik . KsKasUl I, 313.
  • – Szlachcic jeden na długów swoich wypłacanie Przedawał wieś w Podgórzu i tyle chciał za nię, Ile mu było trzeba, nie ile się stoi. Ale kiedy dłużników tem nie uspokoi, Skoro płatów przyrosło interesem na niej, Przyszło mu się z nią prosić, przyszło przedać taniej. PotFrasz3Kuk II 626.
  • – A Zdraycowli się obawiasz z Senatem? Mnie nie krzywdź; wszakże ty Sam wiesz naylepi Pod iakim moia substancya płatem Gmin tesz ukoic z Testamentu lepi, Niżeliby się miał uskarzac zatem Gdy go przewłoka, oddania zaczepi Bo iak są większe łaski zaraz dáne Tak mnieyszey ceny kiedy przetrzymáne. ChrośKon 72.
  • – Płat die Schatzung. KellGram 72.
  • – [...] ráchunek oddać przyidzie z płátu Włodarstwá mego [...]. ChrośZbiór 5.
  • – Płat. 1) Zins, Interesse von Geldern [...] 1) interêt, change qu'on païe aux créanciers [...] § 1) płat brać od pożyczonych pieniędzy; na płat pieniądze dać; pieniądze ma na płacie. płat od płatu. Interessen von Interesse. interêts des interêts; arriére change. ięzyk w płat daie. es ist ein Zungen-Drescher. c'est un avocat mercenaire; c'est un chicaneur pour de l'argent [...]. T III 1392.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • płat miejski:
    • – W w tey Roli iest Gora ktorą Bargałowska nazywaią a te na Niwki y Pastwiska Mieyskie obroczo no, od ktorey zPłatu Mieyskiego Vrząd kazdy daie co Rok Złotych 3. do Koscioła Farnego Koscielnym. KomonDziej 101.
    • – [...] iakos za dwa Roki Miasto te Summe po Złotych 25. płacząc do Skarbu Ząmkowego oddało, y Kwit otrzymało, Vstawiwszy wPłacie Mieyskim tey Decimy grosz ieden od Zagona w Roli, a drugi od Domu Kazdego ale to potym Vstało. KomonDziej 203.
  • płat czynszowy:
    • – Czynsz prywatny/ płát czynszowy od czégo/ Pensio [...]. Kn 109.
  • płat dworny:
    • – Ponieważ ta żydowska bóżnica stoi przeciwko, skąd mają wielkie krzywdy i do ich nabożeństwa niewczasy i przeszkody, tedy za prośbą onych pozwoliłem im te bóżnice znieść na te półtora placa, które mają kupnem od Andrzeja Kurniłowicza. Z których półtora placa mają wolnemi zostawać od płatu wszelkiego dwornego i od składek miejskich. JewPriv II 85-86.
  • płat gromadzki:
    • – Przy teyze okaziey przysądziła się oyczizna y zagroda po Stanislawie Szladze synowi iego Kazimierzowi Sladze, ktorą spłacieł bratu swemu naystarszemu, iako dziedzicowi własnęmu Błazeiowi Sładze za zło. polskich sto. Blazey iednak Szlaga wymowieł sobie pola częsci na wychowanie swoie do lat dwudziestu, ktorą zagrodę po wyściu tych lat dwudziestu wolno będzie odkupic, a Kazimierzowi zas Sladze wolno będzie w tey części dozywotnie zostawac, z ktorey to zagrody powinięn będzie robocizny y platy gromadzkie odprawowac, iako w xiegach odpisano, ktory zapisz stał się przy całey gromadzie. KsKasUl I, 367.
  • płat roczny:
    • – Chcąc się tedy Senat opátrzyc za wcżásu ná przyszłe potrzeby/ publikował Vniwersały swoie/ ze ktoby miał pieniądże v siebie leżące y chciałby ie in fidem publicam dáć na płát rocżny po 6. od sta/ że wezmie Rzecżpospolita od nich z kilká milionow. MerkPol 162.
  • płat rolny:
    • – Co sie tycze Ospi Iz Vznawszy to Commiszarze nasi ze te Role z ktorych Miesczanie Osep powinni byli dawac na Folwark Zamkowy Skupione są wolnemi ich od płaczenia tey Ospy Vczynili zachowuiąc iednak w czale in sze powinnosci ktore zwykli odprawowac Płatu Rolnego y ktore wydawaią tak Spitalowi iako y Koscielnym na Kazdy Rok tedy takze y my Dekret ten Commiszarski in toto approbuiemy. KomonDziej 110v.
  • zwyczajny płat:
    • – [...] ktore [pieniądze] do dnia dzisieyszego zá 6/8/9 Miesięcy z zwycżáynym płátem po sześci abo 10. Złotych od Stá płácąc/ oddáć y zápłácić będę powinien. DobrPol II, 242.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: PŁATKA, PŁATNOŚĆ.
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 09.07.2023

PŁAT II
rzecz
m
, *PŁATA II
rzecz
ż

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (płat), SXVI (płat), Kn (płat), T (płat), L (płat), SWil (płat, płata), SW (płat, płaca), SJP (płat)

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   płat
D. ż   płata
B. m uż. nżyw.   płat
N. m   płatem
Ms. m albo ż   płacie
liczba mnoga
M. m albo ż uż. nosob.   płaty
D. m   płatów
ż   płat
B. m albo ż uż. nosob.   płaty
N. m   płaty
m albo ż   płatami
Znaczenia
1. »kawałek, skrawek, strzępek tkaniny lub jakiegokolwiek materiału o różnym zastosowaniu, np. jako łata, opatrunek, podkładka po siodło lub szmat materiału do utrzymywania konia w czystości«
  • – Boć zaiste szpetna rzecz bardzo, gdy nierząd i nieochędostwo w stajni, abo gdy munsztuki, kawecany, siodła za końmi właśnie jako w jakim kramie wiszą, a po kąciech i na widoku widły, miotły, płaty, gębki różno rozrzucane leżą tam, gdzie oko i pańskie i ludzi obcych ustawnie się przemija, a pospolicie dla zabawki i goście gospodarze do stajen swoich radzi wodzą, konie pokazując. DorHipTur 83.
  • – Stawu zwinienie. Naciągnij nogę zwinioną zaś jako była, żeby aż w staw znowu wpadła, a obłóż zarazem staw naruszony tą maścią: Oliwy, octu, miodu, tłuczonej pacyny, to wespół umięszaj z octem i grzej, a na modry płat namazawszy, obwiąż dużo. DorHipTur 238.
  • – Uwarz w ocie [!] korzenia podróżnikowego, przyłóżże k'temu starego sadła, a na modrym płacie przywiń ciepło. DorHipTur 239.
  • – Trzask trzask tęgi, Trzeszczą włosy, Siwe kosy, Rozruch się stał, Marszałek spał. Ostateczna Starowieczna, Ile latów Tyle płatów W płaszczu miała, Rząd trzymała Marszałkowski. GrochWiersze 336.
  • – Tym ogniem poczynał gorzeć/ on Anyoł nie człowiek Stánisław Kostká/ perłá Korony Polskiey/ nie dawno do lepszego żywotá zániesiony/ ták dálece/ iż w zimney wodzie maczáiąc płáty/ ná piersi przykłádáć mu musiano/ dla vśmierzenia srogiego gorącá. BirkSkar 10.
  • – Może też iey vżywáć zwierzchu/ płát námázawszy Driakwią/ do sercá przywiązáć/ pulsy námázáć/ y woniáć iey: Kto nie może mieć Driakwie Wenckiey/ iest táńsza druga Diateseron: tá vbogim się zeydzie. PetrSInst C3.
  • – Twárdość y ociekłość wszeláką ná ciele/ z zimnych wilgotnosci zgromádzoną rospądza/ iuchą iego ciepło náparzáiąc/ chustámi álbo płáty pilsniánymi w niey moczonymi przykłádáiąc. SyrZiel 21.
  • – Pániom przy porodzeniu/ gdzieby cieżkie á ostre bole y gryzienie w żywocie ábo morzenie przyszło/ w tym Extrakcie obmaczáć lniány płát máiący szyrokość ná dobrą dłoń/ y przyłożyć ciepło/ począwszy od krzyżow przez krok aż do progu łoná. SyrZiel 77.
  • – Tákże Martwieniu ich [członków] y cierpnieniu/ wárzyć to ziele/ á chustámi álbo płátámi maczáiąc w tym/ nágrzewáć y náparzáć dobrze. SyrZiel 104.
  • – Też płát pilsniány w tymże Oleyku maczáiąc/ a co naciepley ná żywot przykłádáiąc [pomaga na ból]. SyrZiel 150.
  • – Potym ná ogniu węglistym z nienagłá wárzyć áż sok ábo wodność wszystká wywre/ y przecedzić przez gesty płát konopnego płotná/ y to chowáć do potrzeby pomienioney. SyrZiel 852.
  • – Dwákroć też grzebłem cudzić y płá ty pocieráć [konia]. SyrZiel 915.
  • – Y gdy iuż ták wszyscy przepusczeni byli, kazał Bassa one płaty stare wszytkie zápalić, ktore skoro pogorzáło, dopiero złotá y srebrá ták wiele nalazł, że te Moscheą z tego zbudował. PetrSEk 43.
  • – A chcąc zaś powetować onej swej utraty W net sukno rozmierzyli [krawcy] na rozliczne szaty, Zostały im płaty, Z których dołoman, także kazyaka będzie, Kurta, delura, żupan, a co od tych zbędzie, Na drobiazg przybędzie: Rękawice i kołpak, magierskie ubranie, Jeszcze na szarafanik krawcowej zostanie, Bo to u nich tanie. WychWieś 16.
  • – Płat/ płaték/ sztuká płotná/ sukná. Panniculus [...] Pannulus [...] In pannulos defluxit vestis defrustata. Opadłá suknia ná niem. Kn 708.
  • – Płatow do chandozenia nie ma. ArchRadziw 1638 256, 14.
  • – U tego Cugu Niema [...] Płata do chandozenia. ArchRadziw 1638 256, 15.
  • – Sunt panniculi succo baccarum sorba infecti [...] Rohte Färbertüchlein. Płáty cżerwone. GuldOn 37.
  • – Płat/ płatek sukná/ etc. panniculus, pannulus, Skweras. SzyrDict 298.
  • – Ruszyli wszytkie trumny i zgniłe osoby, Z których zdzierali ropą obewrzałe szmaty I zaraz się dzielili zbutwiałemi płaty. ZimBSiel 157.
  • – Zacznie drugą Pan Bełzki za Cesarskiezdrowie Na co razem klęknęli wszyscy Wezyrowie A potém go niedługo zadławili sami. Wolałby ich kwitować z ceremoniami Trzecia wypił Sobieski, jakby wytarł płatem Za zdrowie wezyrowe i z całym Senatem [...]. PotWoj 198.
  • – Vwarz w occie korzenia podroznikowego, do tego zmięszay stárego sadłá, á ná modrym płácie przywiń cięnko. HaurEk 54.
  • – [...] stánąvvszy w gospodzie, konie grzebłem ociągnąć, czołá y oczy poocieráć płátem, áby z potu podeschły kocámi ie przykryć [...]. HaurEk 58.
  • – Weźmi [...] korzenia Tormentilli dwá łoty, hányżu łot, Rodzenkow wielkich puł funtá, Gáłgánu, Imbieru po pułtorá łotá, pokray, potłucz, námocz w sześciu gárcách wody przez noc, nazáiutrz warz nákrywszy, ász trzecia część wywre, przecedź przez płát sukienny, schoway ná zimno. PromMed 79.
  • – [...] przecedziwszy [dekokt] przez płat sukienny, schoway ná zimno [...]. CompMed 404.
  • – Płat [...] 2) Lappen, Fleck, Hader [...] 2) drapeau; drapelet, loque, lambeau [...] płat na konia. Stück Filtz das man unter den Sattel leget. piéce de feurtre qu'on met sous la selle, qu'elle ne blesse le cheval . T III 1392-1393.
2. »cienka, płaska warstwa odcięta, oderwana od całości«
  • – Tak y on szyki łamie y przemaga Wszytko w tumulcie, w zgiełku, w trzasku tonie Ięk łoskot srogi, y okrutna plaga. Z blach ustalonych grzmią odcięte płaty Tłuką się miecze, szable, y bułaty. LucChrośPhar 227.
3. »cienka blaszka metalu«
  • – Zmawiaią się z Goldschlagerem aby im płaty z-złota albo srebra w przygrubsze bił listki. SekrWyj 92.
  • – Kliiem pargamenowym iak klaystrem cienko nasmarowawszy, [skóry] płátámi śrebrnemi nanoszą. SekrWyj 120.
4. »plama na sierści u zwierząt albo na twarzy ludzkiej w innym kolorze niż tło«
  • – Toż własnie temuż stádłu wedwie lecie potym przydáło sie: przy corce niedawno národzoney. Tę ábowiem/ gdy dwa wielcy kotowie ieden morągowáty á drugi biały z czarnymi płátami/ podczás z pánia rodzicow iey/ wnocynápádli/ obudziłá rodzicow wielkiem płáczem. SpInZąbMłot 100.
  • – Potym zá dálszym ieszcze á ieszcze tych mułow przybierániem/ kiedy si iuż ostać y zmieścić w mieyscu nie mogą/ muszą do wątoby się przelewáć/ ze krwią się mieszáć/ w żyły wpadáć/ z ktorych áni wyniść/ áni pokármu słusznego członkom dáć nie mogąc/ czynią ciáłá schnienie/ ociężáłość/ bole/ kłocia/ łupánia/ żyły odięte/ twarz nábrzmiáłą/ krásy zmienienie/ płáty czarne/ bronatne/ sine. PetrJWod 24.
5. »belka, deska używana do budowania lub łatania płotu, także bramy, wrót«
  • – Także sadek przy dworze płatami ogrodzony, koły dębowe. InwKal I 182.
  • – Podwórze częścią płatami, częścią chrustem, osobliwie od tych chlewów do browaru chrustem grodzone. InwKal I 225.
  • – Ten dwór ogrodzony rżniętymi i łupanymi latami, wsporniki dębowe i wrota z rżniętych tarcic. InwKal I 241.
  • – Wkoło tego podwórza jest parkan, to jest od altanny aż za gorzelnią, parkan szkudłami pobity. Od gorzelnie zaś aż dokoła podwórza częścia chruścianym, częścią z płat dartych opasane i ogrodzone jest. InwKal I 243.
  • – Sam zaś sad wkoło w płaty i cierniem obrzębiony na sztychach. InwKal I 363.
  • – Z przychodu do dworu od Oszczeklina wrota z płat szczeblaste. InwKal I 394.
  • – Do gumna wrót dwoje, jedno od drogi z płatów, drugie ode dworu także z płatów, słupy stare i pogniełe. InwKal I 489.
  • – Przy tej chałupie chlewiczków 2 na bydło, stodółka w płaty, chlewiki. InwKal I 517.
  • – Do tego mielcucha płot w płaty łupane, miejscami do wpół większe porozbierany ku dworowi nowemu; drugą stroną także od mielcucha nad rowem idący płot z płatów do połowy także rozebrany aż do owczarni; od owczarni zaś ku wrotów [ss] aż do dwora płot stary z żerdzi cierniem obstrzępiony, przy owczarni ogródek żerdziami ogrodzony. InwKal I 518.
  • – Wrota na podwórze z tarcic i uliczka na biegunach, ogrodzenie podwórza z płatów. InwKal I 562.
  • – Lecz już na nowe ogrodzenie tego sadu są gotowe sparniki dębowe i płaty łupane i obrabiane. InwKal I 660.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

PŁATEM

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1674-1691
Znaczenia
»jako jeden kawałek, szmat materiału; płasko, na płask, szeroko«
  • – Doswego domu Siloreta zatem, Prowadzi Bomfin: azebył strudzony, Zalem y drogą: chociasz nie bogatem, Częstuie łozem, a potem zasłony Spusci: y suknią połozywszy płatem, Siędzie przy Łoszku: y tam nachylony, Wszytko zpoczątku oDaulecie prawi, Odtych czas iako Ociec go zostawi. PotSyl 51.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 26.06.2019
Odsyłacze
Patrz: *PŁATECZEK, PŁATEK.
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 26.06.2019
PŁATA I p. PŁAT I


*PŁATA II p. PŁAT II