ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SW (pancer w in. zn.), SJP

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		pancerz
D.		pancerza
B.	uż. nżyw.	pancerz
N.		pancerzem
Ms.		pancerzu

liczba mnoga

M.		pancerze
D.		pancerzy \|\| pancerzów
B.	uż. nosob.	pancerze
Ms.		pancerach \|\| pancerzach

Etymologia

niem. Panzer

Znaczenia

1. »blaszana osłona będąca częścią zbroi rycerskiej«

– Płatnerz uczyni pancerz, zbroię, misurkę, wszakże iey sam nie używa. PetrSEk 3.
– Nie miał z nich zaden zbroie szyszaka Pancerza. ArKochOrl 61.
– Potym Czausowie morscy/ zá niemi szło dźieśięć tyśięcy ludźi z dzidami w páncerach konno/ y dobre kenie [!] mieli. StarWyp B2v.
– Nie widziałes kirysow: nie widział Pancerzy Kazdy się złotogłowi, Iedwabi y Pierzy. PotWoj 71.
– Ale choc szablą tylko, wstręt Poganom dali Maiąc nad nich Pancerze, gołe rąbią brzuchy Albo tłuką cięszkiemi po kosciach obuchy. PotWoj 158.
– W Kozáckim Rynsztunku doyźrzeć potrzebá, áby (gdy nie może być Páncerzow) lekkiey zbroyki, álbo sámego przedniego bláchu, záżywáno. FredKon 34.
– Z koni pospychano z Sukięn z Pancerzow poodzierano nasromotę drugich kanczugami cięto. PasPam 200.
– NiewSyryiskiem iedwiabiu [!] Albo w Sydonskiey Purpurze ale w Hartownym Pancerzu swoie miał upodobanie. PasPam 206.
– Insza teraz [...] kiedy uczynią deszcz ognisty y przez pancerz y przez Łosią skorę y przez wszystkie vestimenta Ciało az do kosci przenikaiące. PasPam 258v.
– Iak na Wulkanie kiedy postępuie, Pancerz się na Nim piękny połyskuie. OblJasGór 12v.
– Ato cokolwiek czyni, to czyni obłudnie. Abowiem ona kata dba, byle oszukała, A młodzieńca grzecznego po swej myśli miała. To się w poły łańcuchem w ogniwa opasze, a przed sobą sie gwoli nóżeczce ukasze. Pierścionków dość na palcach, na rękach manele, Łańcuch w pancerz na szyi, jakby na wesele. WierszForBad 164.
– Zbytki Polacy, zbytki; serca y oręże, W niewieściuchy waleczne obrociły męże. Iuż nąm nie tylko Zbroie, nie tylko Páncerze, Lecz ciężą, bośmy: odproli kołnierze, Porzuciwszy fálándysz, y gránát nátkány, Wiothe wzięli sukienká, ledwieby ná ściány. PotPocz 13.
– Asystowali tej koronacji żołnierze z różnych regimentów komenderowani, z armatami, i kilka chorągwi polskich usarskich i pancernych w zbrojach i pancerzach. KitPam 52.
– Pancerz, Panzer, Panzer=Hemd [...] pancerze wiązane, składane; w pancerz ubrany; w pancerzu i szyszaku. T III 1320.

2. »pas cnoty (?)«

– Kiedyś w Krákowie byli zácni y bogáci mieszczánie [...] umieli od przygody chowáć/ y żonki ich w zánádrách páncerz złoty nosiły. StarPopr 127.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*PANCERZ