ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVII, XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

bezokolicznik

parać się

czas teraźniejszy

lp	1. os.	param się
	3. os.	para się
lm	2. os.	paracie się
	3. os.	parają się

czas przeszły

lp	m	3. os.	parał się
	ż	3. os.	parała \|\| parała się
lm	mos	3. os.	parali się

tryb rozkazujący

2. os.

paraj się

imiesłów współczesny

parając się

Znaczenia

»zajmować się, trudnić się; kłopotać się«

Rekcja: czym, o czym, koło czego

– Poimána [czarownica] y po przygnániu/ że to dla tego uczyniłá/ iż ná wesele záproszona nie byłá/ tákże też/ że się wielą inszych czárow paráłá/ spalona była. SpInZąbMłot 62.
– Chodzi nie iáko człowiek/ ále iáko wąż/ bo się vwikłał w áffektách: sprosnemi roskoszámi się para/ ziemię źrze iáko wąż. BirkNiedz 58.
– Dziwowałbym się tym Psichikom/ gdyby samym wszeteczeństwem się báwili, dla ktorego żenią się często; gdyby się też nie paráli obżarstwem/ dla ktorego postow nienawidzą. BirkEgz 20-21.
– Param się czym/ v. Báwię się tym. Kn 670.
– Pan od poddanego wziął za chłopca i że koło izby umietania parał się, nazwał go Poprzątalskim, bo często mu to mawiano: "jeśli poprzątnąłeś to abo owo". TrepNekLib 291.
– Żiy dobrze/ iákożkolwiek ci Pan rozłączyć się z ciáłem każe/ o tym się nie paray. KalCuda 106.
– Nie paráiąc się o żadnych tyráństwách ciał swych/ przez zábiiánie przyiáciołámi y brácią się Chrystusowi stali KalCuda 118.
– O nie mamci iá Bogow tych zá Bogi/ Co się nie wstydem páráią tákowym/ Náwięcey tey krwie w Pelopowym domu A iáko słynie/ czytáynosz to komu. TwarSDaf 116.
– Toż y Wy ták stanu zacnego jáko y podłego, co się nieczystotą paracie, czyńcie, á wszelkiemu wszeteczeństwu służbę wypowiedziawszy, czysty żywot prowadźcie. GdacPan 103.
– Odtąd niechcąc się więcey swiatemparac, Odsyła okręt, sługi poodprawia. PotSyl 76.
– Podź ná stronę sobie Márna (rzecze) obłudo, nie teraz w tey dobie Param się Ia miłością/ kiedy w tym obrocie y troiákim opływam czołá mego pocie [...] Zápłonie się Kupido. TwarSPas 93.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

parać się niewstydem:

~ [Wenera] ták wiele sprosnych popełniłá złości: Bo się raz zległá z Marsem drugi raz niewstydem Páráła z Anchizesem, niegdy z Adonisem. DamKuligKról 204.
~ Niech żona moiá będzie cudzołożną, Niechay z nią pełnią wszeteczność bezbożną Wszyscy, ktorzy się paráią niewstydem. ChrośJob 114.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

parającym

Najwcześniejsze poświadczenie:

1644-1660

Znaczenia

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji

– On iest iscie ten Soldat Czech s Prus zbiegły, ktory go był pod Zuakenburkiem w Pomosczyznie, z'Janem a Wicherod krakowem od kilkunastu lat rozboiem paraiącym, rozbił. VorLetSkarb 71.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują

Formy gramatyczne

Znaczenia

»ulatniać się w postaci pary, parować«

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

parający

Najwcześniejsze poświadczenie:

1764

Znaczenia

»ulatniający się w postaci pary, parujący«

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

alembik parający:

– Alambik. Alembik. Destillir-Blase, Kolbe. vessie, alembic. [...] alembik paraiący, z ktorego tylko para miasto wodki wychodzi. T III 4.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*PARAĆ I, PARAĆ SIĘ

PARAJĄCY I

PARAĆ II

PARAJĄCY II