ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		pal
D.		pala \|\| palu
B.	uż. nżyw.	pal
N.		palem
Ms.		palu

liczba mnoga

M.		pale
D.		palów
B.	uż. nosob.	pale
N.		palami
Ms.		palach

Etymologia

łac. palus

Znaczenia

1. »słup wbity w ziemię, służący do przymocowywania czego a. jako podpora, pachołek; również miejsce postoju statków«

– Pal/ bić palé/ do palá przywiązáć. Kn 660.
– Oycowie śś. Celle y Monástyr záłożyli; palámi ostáwili/ y Pieczárskim názwáli. KalCuda 56.
– Wbija się pale [...] wysokie ná chłopá, miąsze ná goleń, w ziemię. UffDekArch II, 150.
– Palus Pal plotnij, Koł. SłowPolŁac 98.
– Statki stanęły u pala. PasPam 256v.
– Iuz były wiatry owe co przeszkadzały szkutom ustały kiedy Trafty od Pala wychodziły. PasPam 281.
– Niemcy ministrom do stołu przybiwszy języki, Potym przed każdym prochu nasuwszy ćwierć funta, Wetkną zapalonego odrobinę lunta; Każdy oczy z takiego umykając palu, Poł języka zostawić wolał przy szynalu. PotFraszBrück II 380.
– Do kolcá haku LNM przywiążesz sznur drugi w łokci ośm y ták wystawisz Windę do bicia palow. SolArch 17.
– Iachałem do Młyna nowo zaczętego [...] znalazłem robotnikow niemało zabijaiących pale na fundament. SapADiar 136.
– Jak mogą, najbliższego łódź pędzą wiosłami. Tu jak staną bezpiecznie, toż go powodują I przy brzegu do pola za łeb przycumują. GośPosBar II 454.
– W izbie [...] ława pod oknem długa, druga ława poprzeczna na palach. InwChełm 80.
– Stołeczne miasto iest Wenecya zbudowáne ná palach: za ulice má kánáły wodne, przez ktore gundułámi się przewożą. BystrzInfGeogr F2v.
– Pal, einPfal. BierSłowa 128.

2. »zaostrzony słup, na który wbijano skazańca«

– Gdy sie tak Zaporozec, przed Poganstwem pisze Chodkiewicz Bernackiego zbiera Towarzysze A maiąc nakazdy dzien tey faryny Ience Pale nimi osadzac, kaze y szubience. PotWoj 68.
– Nie iednego z tych u nas otaką swąwolą Albo ogniem pokarzą: albo palem Kolą. PotWoj 185.
– Niech nie na Stronie: ale w mych oczach ci sprawce Giną: bo zesci3e głowę ucięli Brodace Wszytko mnie w brew: y większe otworzenie zalu. Na haku trzeba było, zboycy byc, y palu. PotWoj 185.
– Smietana Iwąn, ktorego zabili na Pustym poliu z kaczmarzem Newczeszowskim, ktory na pal wbity iest z Iwanem Nesterakiem. AktaMusz 31.
– O! komu serce przerazaią pale Kto na umysle cierpi ostre szpile Nie rozweseli y stoł Lukullowy Chanbą frasunkiem zaprzątnioney głowy. ChrośAm 7-2.
– Hetman jego [Batorego] na pal wbity. ŁubHist 73.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

POL I

PAL I