Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ROTA I

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B.   rotę
Znaczenia
»formuła przysięgi«
  • – Przysięgała Woysku Starczyzna, nazwymyslną ostrą rotę Woysko Starczyznie vicissim. PasPam 119.
  • – To iuz nasiebie bierze [...] że przysięgę na umowioną rotę. PasPam 120v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 14.06.2023

*ROTA II

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: RÓTA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, L, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI (?)

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   roty ||   róty
liczba mnoga
M.   roty
D.   rot
B.   roty
N.   rotami
Etymologia
niem. Rotte
Znaczenia
»jednostka piechoty lub jazdy; kompania«
  • – Cár I. M. będąc wdzięczen tákiey serdeczney posługi/ dáry dawał hoyné Rycerstwu y zosobná od róty do róty ieżdżąc/ soleniter dziękował zá takąż zyczliwośc y iescze nád to wszystkim nagrodę sowitą obiecał. NowinyDymitra Aiijj.
  • – Do Orszy K. I M. przybył tám nie zástał przepráwionych roth tylko I. M. páná Krákow ludzi 300. páná Woiewody Kiiowskiego rothy vsárskie/ páná Przemyskiego ludźi 900. páná Podskárbiego Na dwor Litew. insze rothy kwarćiáne pozad ná nieprzepráwnych lásách w ktorych vrzędnik X. Biskupa Wilen. dowiedziawszy sie/ że zá pánem Hetmánem tymże gościncem ná Ihumeną nástępuie woysko/ mosty pozmiátał y drogi zárąbał. BielDiar Aij.
  • – Roty wszytkie/ ktore straz odpráwowáły/ ná przedmieśćiách/ wkoło páłacá Krolewskiego/ v Cekauzu/ á insze v nowego mostu prześćia zábrániali/ do miástá sprowádzone były. JudCerem B3.
  • – Ten [Gąsiewski] z Rotámi y ludem sobie powierzánym/ Vśilnie sie przycżyniał żeby był Hetmanem. HofmańPor B.
  • – Krol Polski ná koń wśiáda roskazawszy swoiem Rot pewnych Pułkownikom/ by szturmowym boiem/ Opátrzywszy grzbiety swe/ iuż się gotowáli Leść na mur drabinámi/ á swey też kazáli Polskiey krwi cney drużynie/ y inszey cżeládźi/ O iák tám ochocżego poskocżyli rádźi Ludźie wszyscy do szturmu práwie zgotowáni Sármátcy/ a tych w cnoćie żaden nie nágáni. OzimSzturm Aiijj.
  • – Rozesłał [hetman] do Rot Vniwersały/ rozkázuiąc/ áby bez wielkich ćiężarow/ osobliwie Vsarze bez kopiy/ we zbroiách z muszkietámi tylko iáko nayprędzey ku Kámieńcu ná Tátárzyszcách I. M. przeymowáli. Pogrom A2.
  • – [...] iest to mądrego/ zawsze sie cudzą sprawą karáć y przypadki sąmsiádow swoich/ o czym dość mamy w rámotách swych/ y pewnie wiemy/ że wprzod Bog á potym Polski Narod Ces[a]rzá we złych terminách bárzo rátowáli ktorego im sczęścia woyská Niemieckie/ Włoskie/ Fráncuskie/ Hiszpáńskie/ Szwedzkie/ zazdrościli: biedne woysko Chłopskie/ gdy sie ich kilkánaście tysięcy przeciw Cesárzowi zkonfederowáło y Obozem swym nád rzeką potężnie stánęło ármatno/ zbroyno/ máiąc z sobą wiele Szláchty Báránow y Zołdatow/ tedy sie żaden Narod y żadne Roty Cudzoziemskie o nię kusić nie chcieli/ y nie śmieli/ tylko Polacy oniLisowczykowie [...]. NowinyMosk B3.
  • – Wállenstein niżeli się iego zdrádźieckie intenta odkryły/ wedle swego zdrádźieckiego propositum, do executiey prędzey przyść chcąc/ wysłał był executorá y praecursorá swego/ nieiákiego Szaffenbergá Generałá niegdy nád iázdą/ świádomego wszytkich mieysc w Austryey/ y w Mieśćie Wiedeńskim/ y roskazał/ áby iázdę swoię ktorey 60 rot było/ y kilká Regimentow Piechoty/ w Austriey y w Syriey/ á miánowićie około Wiedniá położył/ gwałtem płacą y pieniądze ná żołnierzá/ y przez miecz náwet wyćisnął. RelWall A2-A2v.
  • – Interim idzie kilka rot Muszkieterow. PasPam 59v.
  • – ZOłnierz z czyieysi Roty Zaciągu dymowego Stánąwszy przedewroty/ V Dworu Wdowinego. Rzecze poważna Wdowo/ Wnádzieię twey grzeczności. Ieżeli ieść gotowo Masz znas w domu swym gości. KochProżnLir 25.
  • – Wtym ieden grzeczny wielce Zpod tey Towárzysz Roty Wziął kurę ná widelce/ Znák dáiąc swey ochoty. KochProżnLir 206.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • kwarciana rota:
    • »rota zaciężna, utrzymywana z kwarty (podatku)«
    • – 25 Do Minská gdzie I. M pan Hetman polny Krolá I. M. witał/ y rádził áby Krol I. M. bez odwłoki ku Orszy sie miał/ żeby tym spieszniey kwarciáne y ine roty (ktorym prędko tuszył bydź w Orszy) wiadomosć wźiąwszy o drodze K. I. M. postępowáły ná mieysce popisowi náznáczone. BielDiar A.
  • rota przypowiedna:
    • »rota sformowana na podstawie rozkazu królewskiego albo sejmowego, zalecającego stawać zbrojnie pod chorągiew«
    • – Pan Mársza: Lit: rothę przypowiedną K I m. pokázował. BielDiar Cij.
  • rota arkabuzerska:
    • »kwarciana rota«
    • – .
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • rota arkabuzerska:
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 14.06.2023