Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SŁUGA

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   sługa
D.   sługi
B. uż. żyw.   sługę
liczba mnoga
M. uż. osob.   słudzy
D.   sług
C.   sługom
N.   sługami
Ms.   sługach
Znaczenia
»ten, kto pozostaje na służbie u kogo; jeden z czeladzi, pachołek, służący«
  • – Nigdy się nie rosmiał bo Słudzy powiedali co mu po kilka nascie lat Słuzyli ze go nigdy smieiącego niewidzieli. PasPam 83.
  • – Mowi Charlewski po Moskiewsku do Sługi niech wstaią kommissarze bo tego trzeba [...] Poszedł sługa do izby a iuz się tez tam swieciło. PasPam 98v.
  • – Widzę wszystkich y Inszych Paniąt roznych Sług krolewskich wszystkich. PasPam 146v.
  • – Przysłał do mnie krol Io MSC Pana Straszewskiego sługę swego y z listami. PasPam 251.
Związki frazeologiczne

  • życzliwy brat i sługa powolny (sz. zm.):
    • »zwrot używany przez szlachtę na określenie siebie w stosunku do innego szlachcica, stosowany zwykle w zakończeniu listu«
    • – Podpisuiąc się pisze WMMPana zyczliwy Brat, y Sługa powolny. PasPam 171.
    • – Zostaię W MM Pana Zyczliwy Brat y Sługa Powolny Kazimirz Chwali Bog Zeronski [Żeromski] Marszałek Woysk IKM W.X.L. PasPam 171.
    • – Sobie na ten czas WMMPana zwykłey zalecąm łasce iako cale zyczliwy WMMPana Brat y powolny Sługa. Paweł Sapieha Woiewoda Wilenski H.W.W.X.Lgo. PasPam 173.
  • brat i sługa:
    • »zwrot używany przez szlachtę na określenie siebie w stosunku do innego szlachcica, stosowany zwykle w zakończeniu listu«
    • – Ia Starszy Brat y Sługa WMMPanow. PasPam 232-232v.
  • sługę/sług przyjmować:
    • »zatrudniać kogoś jako sługe, najmowac kogoś do posług«
    • – Tu u nas w tym kraiu Sług od God tylko przyimuią. A kto zas po S. Ianie Słuzbę obeymuie iuz ten zasług nie moze wziąc. PasPam 223.
    • – Sąm WMMPan podobno tak czynisz że kiedy Sługę przyimuiesz sąm z nim wręcz mowisz y opowiadasz mu przyszłey iego usługi powinnisci y kondycyie zeby wiedział iako Panu służyć. PasPam 223.
  • jam jest sługa waszmość pana:
    • »ugrzeczniony sposób witania lub żegnania kogoś«
    • – Spyta A IMSC Pan Pasek iest tu. Ozwę się iam iest Sługa WMMPana. PasPam 83.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • sługa boski:
  • sługa boża || sługa boży:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Łaską syt sługa nié będzié. KnAd 428.
  • – Pan słudzé nie Mościwa/ nie Waszmościa. KnAd 811.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 28.11.2008