Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

STAĆ

czas. ndk
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Związki frazeologiczne

  • za abślag nie stać:
    • »być niewiele wartym«
    • – Kto się prawdy opowiadać boi i ten, kto jej nie słucha - za abślak nie stoi. TwarKPoch 12.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • gospodą stać (u kogoś) (sz. zm.):
    • – Gospodą v kogo stoię/ vide Stoię gospodą. Kn 205.
    • – Stoię gospodą v kogo/ Diversor apud aliquem [...]. Haec illum regia cepit. Tu stał gospodą. Hospitor. [...] Diuerto ad hospitem: diuerto ad aliquem in hospitium. Kn 1067.
    • – gospodą stać; mieć gospodę u kogo. herbergen. loger chez qu. T III 408.
  • na celu stać:
    • »być, stać się obiektem strzelania, uderzenia«
    • – Tedy tu wszytkie oras wystrzelili Owe machyny, y wszytek zwálili Ogięn do Kupy: Zięmia drzzy y Stęká Niebosię trzęsie swiát się cáły lęka: Klasztor się tylko sam iedęn nie boi Lubo ná celu tym furyom stoi. OblJasGór 90v.
  • z kim w rozprawie stać:
    • ~ [...] od czasu niemałego wspokoinym uzywaniu moim według starych granic i przez P. P. Commissarzow i Mierniczego przisięgłego zawiedzione, dzierzałem, a potym przed Sądem krolia Ie[g]omosci Relacyinym z Ie[g]o moscią Panem Macieiem Lettowem [...] o tez dobra wrosprawie stoiąc [...]. VorLetSkarb 209.
  • w batalii stać:
    • – Działo Pułkartonie wzieli [żołnierze moskiewscy] zaniesprawą Naszych wbataliy Iazdy stoiącey. PoczOdlPam 23.
  • obozami stać || obozem stać:
    • ~ My tez stoiąc blisko siebie Obozami Cum Cesareis przez niedziel 8 czy więcey uprzykszylismy się sobie znacznie. PasPam 73.
    • ~ Woysko całe obozęm stało przed klasztorem. PasPam 78.
    • ~ Poszedłęm tedy ku Leplowi gdzie Obozem stał Woiewoda. PasPam 158.
Związki frazeologiczne

  • stać pusto:
  • stać jak wryty:
  • stać jako krowa:
    • ~ Starczyzna poczęła uciekac [...] Iakesmy tedy siedli nanich [nieprzyiaciół] to tak cięto przez cztery mile wielkie kto w pierszy mili nie zginął to w drugiey albo w trzeciey do doiedziesz go a kon pod nim stoi iako krowa. PasPam 113.
  • stać w szyku (sz. zm.):
    • »stać, ustawiać się w porządku bojowym«
    • ~ Stoiemy wszyku. PasPam 105.
    • ~ Moskiewskie woyska a osobliwie owe Boiarskie Chorągwie w szyku stoiące są tak straszne iako narod zadęn nie iest, sporzawszy na one ich Brody to się to tak iakos reprezentuie Maiestas Iak by się na Panow Oycow porwał. PasPam 107.
  • o grzbiet nie stać:
  • cena stoi:
    • »coś nie zmienia wartości«
    • – Cená stoi/ ábo stoi co w cenié/ Constitit pretium [...]. Kn 61.
  • stoi cena w mierze:
    • »coś nie zmienia wartości«
    • – Stoi cená w-miérzé/ v. Cená. Kn 1069.
  • stoi co w cenie:
    • »coś nie zmienia wartości«
    • – Cená stoi/ ábo stoi co w cenié/ Constitit pretium [...]. Kn 61.
  • stać na traktacie:
    • »układać się, dyskutować«
    • ~ Stalismy na tym Traktacie z godzinę w polu rellegowawszy czeladz na Stronę. PasPam 239v.
  • stać na trakcie:
    • »tańcząc na czele korowodu, przystanąć (albo zaśpiewać)«
    • ~ Tancuięmy tedy Az Skoro iuz wielkiego poczęli tancować. A on Stoiąc na trakcie począł spiewać Mazurowie nasi po Iaglaney kaszy. Słone wąsy maią w piwie ie maczaią. PasPam 229.
  • frontem komuś stać:
    • ~ Lew Ognisty Frontem mu stoi ku pomocy. PasPam 271v.
  • stawać w paradzie || w paradzie stać:
    • »stać w pełnym rynsztunku«
    • – Bo kiedy kto chce, broda na zawadzie Stawa przed nimi [ustami] jak sołdat w paradzie. MorszAUtwKuk 42.
    • – Zaraz iak wiechali kazałęm stanąc we wrotach drudzy wparadzie udrzwi stoią konie iuz kulbaczone. PasPam 155.
    • – Semenowie w paradzie stoią, Moskwa wszyscy Armatno bez Rusznice długiey zaden niestąpi. PasPam 168v.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Sławá dobra/ rzécz niéoszácowána/ niéskázitélna/ stoi zá bogáctwá. KnAd 1048.
  • – Tu stoi á indzié swe broi. KnAd 1181.
  • – Naleganie częste/ długie/ za gwałt stoi. KnAd 532.
  • – Więcey się chłop tego boi/ co bespiecznie w kroku stoi. RysProv I4v.
  • – Wolno do Piekłá/ by chciał o połnocy/ Otworem stoi/ tá przeklęta mocy. RysProv 85.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 20.11.2011