Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SYN

rzecz.
m
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
Ms.   synie
liczba mnoga
M. uż. osob.   synowie
D.   synów
C.   synom
Ms.   syniech
Znaczenia
»dziecko płci męskiej w stosunku do rodziców«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bibl. syn Aaronowy:
    • »kapłan«
    • – Ale my jesteśmy PANá, Bogá nászego/ y nie opuścilismy go: á Kápłani/ ktorzy służą PANU/ są Synowie Aáronowi/ y Lewitowie/ ktorzy pilnują urzędu swego. BG 2Krn 13, 10.
    • – I stánęli przeciw Uzyaszowi Krolowi/ á mowili mu: Nie twojá to rzecz Uzyaszu kádzić PANU/ ale Kápłanow [...] Synow Aáronowych/ ktorzy są poświęceni/ áby kádzili. Wynidźże z Świątnice: ábowiemeś wystąpił/ á nie będzieć to ku sławie przed PANEM Bogiem. BG 2Krn 26, 18.
    • – Y przywiedziono mu cielców siedm/ y báránow siedm/ i báránków siedm/ i kozłow siedm/ na ofiarę zá grzech/ zá krolestwo/ y zá świątnicę/ y zá Judę/ á rozkazał Synom Aáronowym kápłanom/ áby ofiárowáli ná Ołtarzu Páńskim. BG 2Krn 29, 21.
    • – Synom tákże Aáronowym Kápłanom ná polách przedmiejskich miast ich/ po wszystkich mieściech/ ci mężowie/ ktorzy z imienia miánowani są/ oddawáli działy/ káżdemu mężczyznie z Kápłanow/ y każdemu urodzonemu z Lewitow. BG 2Krn 31, 19.
    • – Potym też nágotowáli sobie y Kápłanom: Bo Kápłani Synowie Aaronowi/ około cáłopalenia y tłustości zabawieni byli áż do nocy. Przetoż Lewitowie gotowáli sobie/ y Kápłanom Synom Aáronowym. BG 2Krn 35, 14.
  • synowie Adamowi:
    • »ludzie«
    • – Gdy rozdzielił dziedzictwá nawyższy Narodom/ á rozsádził Syny Adámowe/ położył gránice narodom/ według liczby Synow Izráelskich: BG Pwt 32, 8.
    • – Śmiali się y żartowali wszyscy Synowie [...] Adamowi/ że iedno dziecię zwyciężyło wszytkich bikow [w chórze w dyspucie religijnej dyszkant zwyciężył alta, tenora i basa]. BanHist 32.
    • – Kto wie, czyli duch Adamowych Synow Poydźie do Gory szukáć Cherubinow? A dusze bydląt skoro pozdycháią? Jeżeli kędy ná doł pospadáią? LubSEkl 13.
  • asyryjski syn:
  • bibl. syn Asafowy:
    • »śpiewak«
    • – Spiewakow. Synow Asáfowych/ sto czterdzieści y ośm. BG Ne 7, 44.
    • – Tákże y śpiewacy/ Synowie Asáfowi/ stali w porządku swym/ według rozkazánia Dawidá y Asáfá/ y Hemmáná/ y Jedytuná/ Widzącego Krolewskiego: Odźwierni też stali v káżdey bramy/ bo się jm nie godziło odchodzić od posług ich: Przetoż brácia ich Lewitowie/ gotowáli dla nich. BG 2Krn 35, 15.
  • chłopowski syn:
  • chłopowy syn:
  • amonowy syn:
Związki frazeologiczne

  • syn marnotrawny (sz. zm.):
    • – syn marnotrawny der verlohrne Sohn im Evangelio. l'enfant prodigue de l'Evangile. T III 792.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • chłopski syn (sz. zm.):
    • – Alczynski [...] nazwałsię chłopski młynarski sÿn zWierzchowic zpodgorza. TrepNekLib 17v.
    • – Druga bela zjechala [...] tesz zchlopskim Sÿnem A[nn]o 1633 po S. Ianie. TrepNekLib 40.
    • – Brzozowski nazuałsię Mikołaÿ od Liteuskie[g]o Brzescia zIwanowic chlopski boiarski sÿn. TrepNekLib 42v.
    • – Budkowski Ianusz zouiesię chłopski sÿn. TrepNekLib 44.
    • – Dobrakowski nazwał się chłopski zagrodniczÿ sÿn. TrepNekLib 72.
    • – Tęn Woÿciech A 1628 gdÿ tam w tey wsi (kat znowego miasta chłopskie[go] sÿna Duszÿczkę mial scinac o kradziesz) kazał sobie katu miecz ukazac y kinal nim y sciął kata. TrepNekLib 77.
    • – Dymów w tej wsi chłopskich numero 49 [...] Synów chłopskich z pasierzbami, zięciami [...]. PiotBrań 417.
  • synowie Beniaminowi:
    • – Mężów zasię Izraelskich narówno, oprócz synów Benjaminowych. BG Sdz 20, 17.
    • – A wypadłszy synowie Benjaminowi przeciwko nim z Gaaba drugiego dnia porazili synów Izraelskich znowu. BG Sdz 20, 25.
    • – A ruszywszy się synowie Izraelscy przeciwko synom Benjaminowym dnia trzeciego, uszykowali się przeciwko Gabaa. BG Sdz 20, 30.
  • syn boski:
  • syn boży:
Związki frazeologiczne

  • syn szlachecki:
    • »szlachcic, syn szlachcica«
    • – Uwazaiąc szystkie Circum Stancyie widząc nalezytą Synowi Szlacheckiemu Instytucyią y wychowanie [...] konkludo[wać] bespiecznie mogę że to iest niewinna potwarz. PasPam 141.
  • chodzić synem (sz. zm.):
    • – Chodzi synem/ cięszka/ Continet in aluo filium [...] Gestat in vtero [...] Gestat in aluo [...] Fert partum [...] Fert vtero [...] Vtero grauis partii gerit [...] Grauida est filio [...]. Kn 68.
    • – Akmená, w rozmowę się wdáłá z nią o połogách: winszuiąc, áby się iey Bogowie łáskawiey stáwili, niżeli iey sámey stáwiłá się Iuno, kiedy Herkulesem synem swoim, oycem mężá iey, chodziłá. OvOtwWPrzem 362.
  • syn ojczyzny:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Mądry oyciéc syná ma mieć głupiégo/ á bogáty vbogiego. KnAd 803.
  • – Lepiey bogáty psá ćwiczy/ niż vbogi Syná. RysProv VIII, 4.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 13.05.2021