ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (pod: w in. zn.), T, L (pod: szynk; XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI, Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				szynka
	D.				szynki
	B.				szynkę
	N.				szynką
	Ms.				szynce

liczba mnoga

	M.				szynki
	D.				szynek
	B.				szynki

Etymologia

niem. der Schinken

Znaczenia

»mięso wieprzowe z tylnej części tuszy«

– WEźmi wieprzá świeżego nogę z vdem/ to iest cáłą szynkę/ warz w wodźie/ áż rozewra[!] mięso á kość zostánie: daway koniowi tę iuchę pić dni pięć ábo śiedm. DorHip II Qiijj.
– A trzećia potráwá ktora byłá? Ostátnia potráwá byłá pástetá/ schab/ (szynka) mięso z rosołu (solone) ozor wołowy/ głowizná wieprzowa/ y kiełbásy z gorcżycą. VolcDial 49v.
– Dają także przy oddaniu czynszu tego szynek 4 i serów 4. Prima maii przy obieraniu sołtysa dają szynkę 1, na ś. Marcin także przy obieraniu sołtysa dają szynkę 1. InwChełm 50.
– Szynka, szołdra wędzona. ein geräucherter Schinken. jambon de deriérre, cuisse de porc salée et fumée. T III 2285.
– Wie każdy iaką to iest wygodą w gospodarstwie domowym, kiedy można mieć raz na raz dobre i piękne wędzonki, szynki, połcie, kiełbasy tłuste, pół-gęski, etc ŚwitBud 214.
– KUCHENNY DNO obłożyć, to iest na spodku rondla lub innego naczynia, w którym gotować będziesz, obłożysz listkami słoniny, zrazami z cielęciny lub szynki według potrzeby. WielądKucharz 433.
– Coż to? rzekłam do niego, ty iesz to brzydkie ścierwo? czyiaż to iest noga? — Jest to łopatka świnia ktorą zowiemy szynką [...]. KrajMPodol 30 nlb.
– Tym czasem chcąc posilić wyprożnione brzuchy, Szynkę przynieść rozkaże, a sam zaś z komory Barzo starego miodu wyniosłszy dzban spory, Nalewa duży kufel, niech się kto chce troszczy Rzecze, a ia do ciebie Xięże Podproboszczy, Wypił, ten za nim, każdy nachylaiąc dzbana, Starał się naśladować godnego Plebana. WęgOrgany 5.
– W Rossyi nazywaią kosztownym i delikatnym szczu, ktore bywa gotowane z rozmaitym mięsiwem, osobliwie z wołowiną, a zaprawione przegotowaną szynką, śmietaną kwaśną i dostatkiem cebuli. EisenNauka 45.
– Tak szynki, słoniny, y insze mięsiwa, wyśmienicie konserwować się będą przez 2. y 3. lata bez zepsucia y zgorżknienia. AlletzAlb 133.
– Szołdra, szynka. DudzZbiór 61.
– Pan Woyciech, co się bardzo niestrawności boi, Po szynce cośmy iedli, trochę wina radzi, Kieliszek ieden, drugi, zdrowiu nie zawadzi, A zwłaszcza kiedy wino wytrawione czyste. KrasicSat 56.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

szynki westfalskie:

– Z ktorych potym szczegulne zá vpominki/ Szlą Westphálskie Pánom szynki. KochProżnLir 203.
– Przez które państwo jadąc doznalichmy tego eksperiencją, iż sławne szynki westfalskie, ponieważechmy się jako szynek, wędzonek i abuchtów wybornych barzo najedli; osobliwie dobre wszytkie rzeczy wędzone w tym państwie. BillTDiar 314.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, T, L (pod: szynk; XVIII), SWil, SW, SJP w in. zn.

Nienotowany w słownikach:
SXVI, Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

szynka

liczba mnoga

szynek

Znaczenia

»zdrobniale o szynie«

– Sżyna, Sżynka żelaza, eine Schine Eijsen. BierSłowa 253.
– Skatułka jedna nie zamknięta, w której nic nie masz, tylko siemienia trochę. Także żelaza szynek 4, podków starych 2. InwKal II 49.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: SZYNA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

SZYNKA I

SZYNKA II