Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

TRZYKROĆ I

licz.
ndm.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
  trzykroć
Znaczenia
1. łączliwość z czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem »trzy razy«
  • – Przedni ludźie zástáią Vdrę z Woyskiem w spráwie/ Czynią z obu stron okrzyk/ stáwi sie łáskáwie Mars krwáwy/ trzykroć mężnie z námi sie podkáli/ Czwarty raz sprosnie w góry tyły swé podáli. OtwJPow A3.
  • – Y iabym sobie tego życzył/ żeby mi wolno w iednym roku trzy kroć/ y więcéy/ po kilku set wołów przegnáć: gdyby mi sie to zeszło: iedno folguiąc y sumnieniu dobrému/ y niechcąc bydź skaźcą skárbu K. I. M. y R. P. wolę swéy prywaty vstąpić/ á K. I. M. y R. P. pokázáć/ co zá szkodá z iednéy strony/ á z drugiéy strony/ co zá pożytek bydź może. CikSSpraw 68.
  • – A Jezus mu mowi; Záprawdę powiádam, iż dźiś tey nocy, pierwey niż dwá kroć: kur zápoie, trzy kroć się mnie záprżysz. NT Mk 14, 30.
  • – A ty tym czásem wspomożyćielce twoiey/ trzykroć pięćdzieśiąt pozdrowienia ná káżdy dźień oddawáć będźiesz. ZwierPrzykład 196.
  • – Dzien y noc wdomiech śiędzą nad ćieszką robotą/ Trzykroć sczęśliwy kogo Pan wolnośćią złotą/ W Oyczyznie swey obdárzył z wysokiego nieba/ Tam trzykroć zmyie łzami/ niźli zie kęs chlebá. PaszkMrDzieje 125.
  • – Acz pierwszy oni wierni Boży/ nie tylko na Laudes w świtániu/ ále y ná Iutrznią/ trzykroć przez noc wystawáli/ trzy Noktruny osobno odpráwuiąć[!]. LairReg 64.
  • – Bierzemy łupin orzechow młodych większych/ dobrze ochędożonych z skorki wierzchney y wnętrzney/ ktora iest źielona/ á stłukszy na proch/ trzemy zęby trzykroć przez dźień/ płocząc winem ćiepłym z háłunem/ y z solą. PedSleszTajem 63.
  • – Trzy kroć święto obchodźić mi będźiećie ná káżdy rok. BG Wj 23, 14.
  • – Trzykroć/ Ter [...]. Kn 1161.
  • – Z támtąd gorą/ wiátrámi niesfornemi gnány/ To tám / to sám/ by obłok wodámi przebrány/ Tłucze się/ y nadálsze źiemie wypátruie Z wysoka/ y wszytek świát ná krąg oblátuie: Trzykroć Arkty przeźiębłe/ trzykroć zwiedźiał Ráku: Był nie raz ná zachodnim/ był ná wschodnim szláku; Aż gdy dźien ná zgonie był/ nocy się wárował; Przecz we Hesperyey opadł; gdźie Atlás krolował/ Prośił o przechowánie; dokąd żorze z morzá Iutrzenká/ á záśię dniá nie wywabi żorzá. OvŻebrMet 98.
  • – Ceremonia to táka jest. Wsádzą káźdego z nich osobno ná powroz, á windą do gory podniozszy, trzy kroć do morza w puszczáją y ponurzáią/ á gdy ich z wody znowu wyćiągną/ myją im głowy wodą morską y liną ják ręká miąźszą mydlą. VetIsland 5.
  • – Przez to trzykroć położone słowo Deus, rozumieią się trzy persony Troyce przenaświętszey. StarKaz 11.
  • – U poganów za męże żony umierały, A dziś by na ich grobie rady tańcowały. Nie tylko, żeby teraz zań zdrowie dać miała Druga, ale by mu je trzykroć wziąć kazała. MorszHSumBar I 265.
  • – V. Czemu się zowie Ostátnim pomázániem? M. Bo Chrześćiánin trzykroć bywa námászczony/ przy krzćie krzyzmem ná wierzchu głowy/ Oleiem ná pierśiách y między łopatkámi. Przy Bierzmowániu/ ná Czele: W tym záś Sákrámencie/ ná piąći zmysłách/ ná ostátku po wszytkich Sákrámentách. AnzObjWaś 47.
  • – Tam raz przywitam, trzykroć ucałuję Część serca mego, którą tak miłuję, Że dla niej lubo śmierć, lubo Żywot przyjmę zawsze lubo. ZimSRoks 38.
  • – TRzykroć/ czterykroć ná dźień/ Mágdálená Swiętá/ Od Anielskich rąk zyiąc/ w niebo byłá wźięta. Iákże po śmierći tráfić/ niemiáłá w te Wrotá/ Drogę do nich ták dobrze/ wiedząc zá zywotá. KochProżnEp 37.
  • – Trzykroć szczęśliwy, ktoremuś ty, Panie, Dal tak prawdziwe wolej twej poznanie. MorszZWierszeWir I 402.
  • – Potem ma trzykrocz pytacz gromady, iesliby sie iakiei winy dopuscziel, obieczuiąli go zastąpicz. KsPtaszUl 553.
  • – Trzy rázy/ Trzykroć/ dreymahl[...]. MalczZebr 51.
  • – Trzykroć sporzej na łące trawa roście i lżej Siecze się kosą, kiedy rosa ją odwilży; Nigdy jej tak na sucho, bo mu się ugina, Choć co raz klepie kosę, chłop gładko nie ścina. PotMorKuk III 340.
  • – Szczęśliwsza trzykroć Andromáche, ktora Poczćiwą żoną swego iest Hektorá: Z bráterskich związkow słuszna bráć przykłády, Kto o porwánkę toczyć niechce zwády. OvChrośRoz 63.
  • – O trzykroć práwi y náder szczęśliwa Duszá, do ktorey bynaymniey wolnośći Nie miáłáś práwá, miłośći troskliwa: Ani twey kiedy podległa srogośći: Niewiedząc nigdy co twe mogą strzáły: Pokoy w swym sercu chowa wiecznie trwáły. ClaudUstHist 73.
  • – Máią iednego kśiędza, ktory pierwszym iest do śiania, y do żniwá, y do inszych podobnych rzeczy, Czyni ieden plácek z pierwiastek żniwá, y z inszych owocow zebranych, a pokazuiąc go trzykroć onym ludźiom, pyta ich, iesliż go widzą: á gdy odpowiádáią, iz widzą, on ná końcu przydáie: Day Boże, ábyśćie mię drugiego roku mniey widźieli. MurChwałPam X4v.
  • – Stárszym około 6. 9. 10. Lat 9. do 12. kropli, z Winem, Piwem, Wodką, Herbá Thée, álbo Káfee, lubo też w Wodeczkach przepalonych iákichkolwiek; W dźień 2. álbo 3. kroć, á ieżeliby Pároksyzm iáki nástąpił gwałtowny, y co godźiná, według Potrzeby. MencAptecz 30.
  • – Ziemiá tám ták iest żyżna, że zá zwyczay stokrotny owoc przynośi, á záś mieyscámi trzykroć stokrotną zbieráią krescencyą. DrewsBrzozDystr 169.
  • – LESZEK IV. BIAŁY od białych ták rzeczony włosow, Kazimierzá sprawiedliwego Syn, od Matki zle rządzony Polskę zle rządźił, dla tego trzykroć detronizowány; potym ná nim siedzący gloriosissimè po zgładzeniu Emulusa Mieczysławá starego. ChmielAteny II 342.
  • – Człowiek wtąż zacny trzy kroć Konsulem był, i trzy kroć uchwalony dla niego był tryumf. CycNagMowy 121.
  • – Słyszże Izraelu! coż ci trzy kroć mianuią; Byś znał Iedynego w Troycy cię informuią. GusovZbiór 16.
  • – Lecz gdy trzykroć nawet pomnożone lata w dzieiach Greckich wypisane niewypadały na czasy w Liście Alexandra z Egipskich Kronik wzmiankowane, udał się do Pisma S. i gdy znalazł że w tych Xięgach opisane czasy zgadzaią się z czasami w Greckich Kronikach wymienionemi, wniósł ztąd: że iak Greckie Dzieie godne są wiary maiąc wsporę ze świadectw Pisma Bożego, tak Egipskie i inne tym podobne baśnie, warte są wyśmiania i wzgardy, gdy prawda ich niczym dowiedzioną bydź nie może. KonfucZachMyśli 12.
  • – Tak cioł, iż ciosu Syn Morny niezdołał, Postrzegł to Fingal, porwał się, zawołał: Trzykroć głos podniosł, trzykroć góry drzały, A zbiegłe Roty które uciekały Na odgłos Iego stanęły iak wryte, Twarze ich smutne, i wstydem okryte, W Ziemię strwożeni pokornie patrzali Nadchodził Fingal, a iak w srogiey Fali Gdy Chmury idą, w Stepy wysuszone Czekaią deszczu zioła pochylone Tak Woysko Wodza swoiego czekało [...]. MacphKrasicPieśni E4v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • po trzykroć:
    • »trzy razy«
    • – Miedzy inemi rzeczą samą doznał potrzykroć teráźnieyszy iescze żywy nieiáki Stánisław Celátycki ná woynie zwielkiey niebespiecznośći co raz wybáwiony/ z ktorey miáry tęż káplicę dał málowáć/ y o większey iey ozdobie y nádániu tenże przemyśla. PrzewKoś 55.
    • – Po odpráwieniu saméy ofiáry/ niżeli kápłan kommunikuie/ vprzedza nieiákié do tego przygotowánié. Naprzód czytáiąc ábo śpiewáiąc wzywánié Syná Bożégo/ iáko báránká ná ołtarzu zgotowánégo/ témi słowy: Báránku Boży który nośisz grzechy świátá/ smiłuy sie nád náwi[!]: powtarzáiąc to po trzykroć. PowodLit 87.
    • – A Oycá swe[g]o [Jezus] potrzykroć prośił/ áby on kubek od niego przeniosł/ ktora prośbá Páná Christusowá nie ták się ma rozumieć/ iákoby Oycá o to prośił/ żeby nie dopuśćił/ áby on vmárł. SmalcBóst 74.
    • – Febrę ták trzećiodniową iáko czwartodniową leczy/ liśćia tego źiela vtłuc/ mąki/ oliwy/ y wody przydawszy z potrzeb/ do vczynienia plastru/ ktory po trzykroć ná żywot przykłáday. SyrZiel 300.
    • – Nie te są w Trebniku álbo w Agendźie Ruskiey położone Aminy/ zá ktore każe z Popowstwá zrzucáć/ ále ktoby formę Krzstu potrzykroć wymawiał nád iednym Krzsczącym się/ iáko sam text Rubryki wyświadcza/ ktory się ták w sobie ma [tekst staro-cerkiewno-słowiański]. MohLit 18.
    • – Obiasnienie trzeciey Figury Tey Tablice piątey obozowey liczba wału w trzeciey figurze wyraża się przyczynienie po trzykroć wału. NarArch 122.
    • – Tenże właśnie Wecir Básze w Alepie/ (ktory od Cesarzá Tureckiego odpadł/ woysko iego zbił/ Tripole y Dámászek mu wźiął/ y Trybut/ ktory mu do Konstántinopolá posłány był/ zábrał) z trzydźiestą tyśięcy ludu náiáchał/ á potrzykroc śię znim potykáiąc/ onego zwyćiężył/ y pod Dewocyą Cesárską záśię przywiodł. FurUważ G.
    • – Szedł we trzechset Mikołaj Kochanowski człeka, Który królewiczowym zdrowiem się opieka; Szedł Wejer z regimentem; ten lonty na Turki Kurzy, a tamten niesie przyłożone kurki, Toź skoro się im prawie w same boki wrzepią, Ognia dadzą po trzykroć i tak ich zaślepią, Że uciekać poczęli. PotWoj1924 152.
    • – O szczęśliwi záprawdę, y potrzykroć rzękę Błogosłáwieni, ktorzy dawszy się w opiekę Táką Bogu, onego pałáli miłośćią, Y dla niego doczesną wzgárdźili márnośćią: Bowiem ći, ktorzy śiebie kármili tu łżámi, A wednie, y w nocy swe trudzili pracámi Ciáło, po tákich w życiu fátygách y boiu Wźięli swoy odpoczynek w niebieskiem pokoiu. DamKuligKról 91.
    • – Wprowadzony był przez pokój marmurowy, w którym we drzwi potkany był od jmp. podkomorzego kor., do króla jm. jeno przyszedł blisko, po trzykroć ukłonił się, a potem more solito blisko także do króla jm. komplement uczynił, toż i do królowej jm. wedle króla jm. stojącej odprawił. SarPam 157.
    • – A ták ukłoniwszy się po trzykroć z Włoská, Fráncuská, y Hiszpáńská, poydźiesz tám gdżiem ći rozkazał obiemá nogámi. AndPiekBoh 4.
    • – A gdy iego towarzyszom surowa się zdáłá tá reguła álbo sposob żywotá; głos po trzykroć z Niebá był słyszány: Franćiszku nic twego niemasz w tey regule/ cale iest moiá/ i chcę áby ták była zachowáná/ az do litery: wiem iá/ co źniosą śliły ludźkie/ i iáką im dác mam pomoc. KwiatDzieje 36.
    • – Zdarzyło się onemu po trzykroć i nocować przy niedźwiedziu, nie milczkiem, ale z oszczekiwaniem onego. ZawiszaPam 361.
    • – [...] cżęstował Krolestwo I. M. I. W. I. M. P. Stolnik Littewski, I. W. I. M. PP. Pisarz Koronny Littewski, Stárostá Bobruyski y inni assistebant gdy pełniono za Zdrowie Krolá I. M. powstáwszy burżąco z Dźiáł po trzykroć ogniá dáwáno y po drugie trzykroć, za Zdrowie Xćiá I. M. Kárdynáłá, a potym ordine siedźących Senatorow, gdy mianowáno strzeláno, resonabant na churze Muzyká na roznych instrumentach, Ten traktament solenny trwał od 3. aż do 9. w noc, potym roziechali się do Rezidencyi swoich [...]. GazRel 254r.
    • – Die 19. W Dzień S. Jozefa Patrona J. W. Jmći P. Hetm. W. Kor. rano z rozkazu Jmći P. Kommendanta zatoczono 6. armat y kommenderowano sto Granadyerow przed stancyą J. W. Jm. Pana Het. W. Kor. gdźie in Applausum wielkich Imienin naypierwey z armat.[!] á potym z ręczney strzelby naprzemianę po trzykroć ognia dawano. GazPol 1736 90 6 nlb.
    • – Piotr Cześnik Przemysłki przez Konstytucyą 1601 fol. 777 w Sánockiey źiemi Poborcą naznaczony, był potym potrzykroć Deputatem Trybunalskim, ten z Hulewską, zostáwił synow czterech y corki dwie, Alexándrę ta pánną umárłá, Eleonorę, ta za Zołcińskiego wydana [...]. NiesKor II 58.
    • – Niechcę być uprzykrzonym wyliczaniem Imion zacnych do krwi godnych Cetnerow reguluiących się, bo te są same, com namienił. Azali po dwakroć niemal Potoccy, ále po trzykroć nie maią Rzewuscy tego zobopolnie honoru do siebie należeć? DanOstSwada 10.
    • – D. 13 mieśiąca teraźnieyszego Zona W. Sułtana Córkę powiła, zaczym wraz tegoż dnia potrzykroć powtórzonym ognia dawaniem z moździerzy, á nazaiutrz iawnym przez woźnych obwołaniem ogłoszona iest ta nowina całemu miastu, dano iey imię Begh Schagh Sułtane z tey przyczyny dnia wczorayszego na okazanie radośći zaczęły śię tu illuminacye, które przez dźiś i iutro ieszcze trwać mają. GazWil 1766 13 7 nlb.
    • – Trzęsienie ziemi na wyspie Bornholm morza Bałtyckiego, po powietrzu po trzykroć odnawiaiącym się nastąpiło. BohJProg II 96.
    • – Podczas Batalii z Xciem de Cobourg dnia 6. t m po 3kroć wynosili się Francuzi w górę Ballonami, dla obserwowania armii skombinowaney. GazNarWil 1794 28 6.
    • – Wnet usiadł Tytyr, starzec wesoło Ucałował po trzykroć swego syna czoło. GesChodSiel 90.
    • – A náchyliwszy się nád wodę/ po trzykroć w nię chucha/ świecę topi/ y krzyżmo leie/ mowiac: Pánie/ ty te wody proste/ twoimi vsty błogosław/ áby były skutecżne/ ku ocżyśćieniu vmysłow. KraPos 64.
    • – Mógł Oyciec Syna po trzykroć zaprzedać, ale to tylko o bezżennych rozumi się. OstrowTPrawo I 60.
    • – Krewni przyiaciele odchodząc żegnali zmarłego wołaiąc po trzykroć vale, a czasem ave salve. PiramFurgDyk 143.
  • po trzykroć razy:
    • »trzy razy«
    • – Sam Xiążę I. M. Kárdynał Prymás, zaczynał Te Deum Laudamus, y záraz z Dźiał Pułkártánowych burząco uderzono po trzykroć rázy. AwWar 1699 14III 1 nlb.
    • – Pod czás Wiázdu do Miásta uderzono po trzykroć razy z Dźiał. RelWjazdKról A2v.
    • – Po skończeniu tych ceremoniy, powroćił Krol I. M. ná Ratusz, y rozebrawszy się ex Regalibus wśiadł w Karetę naybogátszą ośmią koni záprzężoną, y powrocił do Zamku, z temisz ássistencyámi y tryumfámi; á omnis Populus wołał, vivat, vivat, á podczás tych ceremoniy, bito ná koło Miástá z Dżiał, y w Mieśćie sámym z Moźdźierzow, po trzykroć rázy: Ratusz tákże dawał Salve z Hakownic, y Piechoty Krolewskie á samym wieczorem, były Fáierwetki przed Ratuszem, dość misterne, bo ná Powietrzu wydawáły igrzyská rozmáite, y pewne litery gorzáły, to iest. vivat AVGVSTVS etc. y ráce z nich wypadáły. RelWjazdKról B.
    • – W Niedźielę śpiewano tu solenne Te Deum laudamus dáiąc wkoło Miástá po trzykroć rázy burząco y huczno ogniá z Dźiał, tryumfuiąc zá dostánie Fortecy Gibilterra[!] w Hiszpániey. WiadCudz 1704 4 X 175v.
    • – Roku Páńskiego 1696. sławetnie urodzona Pánná Rozália Beberowná z Wrocłáwiá, w Luterskiey Wierze wychowána, będąc przez sen nápomniona od ANTONIEGO S. áby Wiárę Luterską porzućiła, ktory się po trzykroć razy pokázował; ziáchawszy tu do Łagiewnik Wiárę Luterską porzućiłá, Rzymską Kátolicką przyięłá. KałowInf 104.
    • – A ze tedi pomieniąni Marczyn Branka nie kontentuiąc sie decretem ludzi po trzikroc razi Macka a brata swoiego turbuie, uznaie sząt ninieyszi, na ktorego sie pokaze controuersia decretu, wini panskiey nieodpuscąney grzywien 6, tagze kosczołowi jelesnayskiemu grzywien 6. KsŻyw 77.
    • – S. Sewerze z robotnika koło wełny potrzykroć razy od gołębicy ná ćię padaiącey wydany, i obrány Biskupie, cudámi i náuką włásną sławny; ktoryś będąc bliski śmierći, w otwarty dobrowolnie grob Swiętey Wincencyi Małżonki twoiey, i Swiętey Innocencyi corki twoiey wszedł, i gdyś tam Bogu Ducha oddał, grob się znowu sąm przez się zamknął. NádasiRok 171.
  • trzykroć razy:
    • »trzy razy«
    • – A Imść Pan Komendánt pomieniony Szańcu Swiętey Troycy, dowiedźiawszy się o Koronácyj Krolá Imśći czynił applausy solenne przez trzykroć rázy ogniá dawánie, zwszytkich ármat y strzelby, co tym bárźiey ieszcze Turcy apprehendowali, y srodze się mięszáli, mowiąc między sobą; że teraz iuż prawdá muśi bydź o Exáltácyey ná Tron tegoż Krolá Imśći, kiedy náśi triumfuią [...]. AwWarsz_1697_28IX 1 nlb.
    • – Gdy tedy żadney áppárencyi ad unionem nie było, owszem strony uporczywie stawáły nátárli Contistae á práwie przymuśili Xćia Kárdynałá Prymásá do Neminácyi Xciá Contego, ktory wśiadszy ná kon w Kole inter Protestationes trzykroć rázy Xiąźęcia Kontego nominował, y potym Chorągwie zápraszał ná Te Deum Laudamus, ktorych dość znáczna liczbá ruszyłá się byłá, y przybyłá ná koło Kosćiołá ktory zástano záwárty, ále potym otwrrzono[!], á Xiążę IgMość Primas Te Deum Laudamus záczął i po skonczonym do Páłácu był odprowádzony. Warsz_1697_2VII 3-4 nlb.
    • – Druga Párthya w Polu Sáska uprośiłá sobie I. W. I. Xiędzá Biskupá Kuiáwskiego, áby pariter ich Elektá nominował, co tez y uczynił záraz w Polu gdźie Chorągwie rozłożone były, támże śpiewáiąc Te Deum Laudámus, y ruszywszy się Chorągwie do Okopu ktore otoczyły ná koło, znowu trzykroć rázy, miánował Xśiá Elektorá Sáskiego IgMść X. Biskup Kuiáwski. Warsz_1697_2VII 4 nlb.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

od przysł.: Dwa razy daje, kto prędko daje.
  • – Dwa kroć daje kto rychło; a trzy kroć, kto ochotnie. FlorTriling 24.
  • – dwa kroć daie kto prętko daie, a trzy kroć kto ochotnie T III 204.
a) informacja, że liczbę oznaczaną przez znajdujący się obok liczebnik należy pomnożyć przez trzy
  • – Apollina nie wspomnię, lubo u Admeta Lat trzykroć trzy pasł owce, Wulkanicha w pęta Jak go umaneliła! — Bogowie by sami Takich mogli przykładow liczyć tysiącami! KorczWiz 19.
  • – Trzykroć trzydzieści trzy kto razy się poszkapi, Za godną setną sprawą błędów nie wytrapi. KorczFrasz 37.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: AW
Data ostatniej modyfikacji: 22.10.2024

TRZYKROĆ II

licz.
odm. przez przypadki
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (w in. zn.), SXVI, Kn (w in. zn.), T (w in. zn.), L (bez cyt.), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
M.   trzykroć
D.   trzykroć ||   trzechkroć
B.   trzykroć ||   trzechkroć
N.   trzemakroć
Znaczenia
1. składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 3
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • trzykroć sto tysięcy:
    • »300 000«
    • – Sumá wszytkich byłá głow Helweckich dwákroć sto sześćdźieśiąt y trzy tyśiące/ Tulingow tyśięcy trzydźieśći sześć/ Látobrygow czternaśćie/ Raurakow dwádźieśćia trzy/ Boiow trzydźieśći dwá/ z tych do potrzeby/ ná tyśięcy dźiewięćdźieśiat y dwá. Sumá wszytkich do trzykroć sto sześćidźieśiąt osmi tyśięcy/ tych ktorzy sie do domu wroćili/ gdy kazał Cezár ráchowáć/ ználeźiono tylko sto tyśięcy y dźieśięć. CezWargFranc 18.
    • – GDym mowi Oćiec Gábryel w klasztorze Ierozolimskim Roku Pań: 1516. mieszkał/ ruszył sie/ z trzemá kroć sto tyśięcy ludu Selim pierwszy Cárz[!] Turecki z Konstántynopolá/ przećiwko Sułtanowi Eipskiemu/ ktory nieczekáiąc go w Káirze/ wyćiągnął też z woyskiem swym nie máłym. BreyWargPereg 60.
    • – Dáleko przed nim/ bo iescze zá Wespázyaná Cesárza/ ktoremu też kśięgi swoie dedykował Plinius żył/ y dobrze te Pirámidy deklárował/ dwunastu nádto Autorow zacnych/ co o nich pisali/ iáko spomina czytał/ á przećię o mieszkániu iakim w nich zmianki żadney nie uczynił/ chybá o nawiększey/ co ią trzy kroć sto y sześćdźieśiąt tyśięcy ludźi/ przez dwádźieśćiá lat robiło mowi/ że ma we wnątrz studnią łokći ośmdźieśiąt sześć głęboka[!]/ do ktorey rzykę przywiedźiono. BreyWargPereg 63-64.
    • – [...] w Rzymie pod czás było/ cżłeká pospolitego [...] więcey niż trzy kroć sto dwádźieśćiá tyśięcy. WargRzym 22-23.
    • – Siedm lat przed woyną Cártháginską/ gdy byli Consulámi L. Aurelius/ y S. Iulius/ było śiedm set y dwádźieśćiá libr złotá/ á srebrá dźiewięćkroć sto tyśięcy y dwá tyśiącá libr. á oprocz tego było iescze co z tym nie ráchowano trzykroć sto tyśięcy śiedmdźieśiąt y pięć tyśięcy. CezPiel 24v.
    • – Y przeto gdy źiemię mierzáią/ tedy w okrąg onę ráchuią ná trzykroć sto tyśięcy y pięć set łokći/ tedy semidiameter oney będźie (to iest w połowicy miąższość iey) ná pięć tyśięcy łokći. SykstCiepl 23.
    • – Summa Summarum, Trzykroć sto Tyśięcy/ Czterydźieśći tyśięcy dźiewięćdźieśiąty pięć set. ZrzenNowiny B3v.
    • – Przykładał drew do niego [ognia] Poseł naszej miłej Moskwy, który trzykroć sto tysięcy we złocie dawał Wezérowi, jako Aman niegdy na Żydy Asswerowi, chcąc ich ścigać potém na pogłowiu Litewskim i Polskim. BirkZbarKoniec 234.
    • – Co piąty rok Pospolstwo iáwnie lustrowano A trzykroć sto tyśięcy mieszcżan naydowano. AniołRzym B2v.
    • – Y dostáłá śię połowicá dźiału/ tym co wychodźili ná wojnę: licżbá Owiec/ trzy kroć sto tyśięcy/ y trzydźieśći tyśięcy/ y śiedm tyśięcy/ y pięć set. BG Lb 31, 36.
    • – 2. Uroda y gładkosc asz cum excesu. Upewniam ze się Mezowi podobac musi. 3. Posagu trzy kroc sto tysiecy nieomylnych bo zapisanych, gdy tylko dwai bracia superstites. OpalKListy 463-464.
    • – Czym záiuszony Chmielnicki/ we trzykroć stotyśięcy/ z wielkimi do tego Tátárow Pułkámi ná pośiłek swoim przyćiągnął. PastRel A3v.
    • – Do tego wylicżáiąc co się z nimi dźiało w ták gwałtownym ráźie (ná żądánie Krolewskie) káżdego dniá przez nabiegi nieprzyiaćielskie/ y ćięszką niewolą w obleżeniu/ co iż w długąby poszło/ y szcżupła kártá tegoby nieokryśliłá/ plác komu innemu do tego opisania dáię/ to tylko pámięci zostáwuiąc/ iż ći walecżni mężowie niemáiąc więcey nád dźieśięć tyśięcy woyská/ przez śiedm niedźiel trzech kroć stu tyśięcy Kozakow/ y Tátárow stu tyśięcom obleżenie wytrzymáli: lubo nieprzyiaćiel niektorych dni/ po dwánaśćiekroć do szturmu/ á niektorych też y po piętnaśćie rázy przypuszcżał/ oni záwsze mężnie/ y nád podobieństwo odważnie zrażáli ten gwałt. PastRel C4v.
    • – Oycom Theátynom/ trzy kroć sto tyśięcy złotych Polskich ná murowánie Kośćiołá. MerkPol 254.
    • – [...] za Karakaszem stanął [...] We trzechkroć stu Tysięcy Husseim zyczliwy Kiedy mu sie krwie Polskiey iako w mowie swoi Przysiągł wczora Karakasz: toczyc nie okroi A tym czasem, niezmiernie smieie się w zanadrze Ze Karakasz w godzinę, pewnie nogi zadrze [...]. PotWoj 135.
    • – Te trzykroć sto tysięcy, dla Boga, niech będą, boby było bardzo źle. SobJListy 44.
    • – [...] dla czego Król z konia niezsiadaiąc z Konsyliarzami seymuie, co mieli w takim razie czynić, ze Chmielnicki tak strasznie tryumfuie maiąc na trzykroć sto tysięcy Woyska z Tatarami. HistBun 14.
    • – Ia ich rachuię procz Tatarow na trzykroć sto tyśięcy, drudzy samych Namiotow rachuią na trzykroć sto tyśięcy, y biorą proporcyą trzech do iednego Namiotu; [...] o by to wyniosło niesłychaną liczbę. JanIIIMar 2 nlb.
    • – Niech dla mnie w Miescie nie bawią się dłuzy Ci co się roznic maią na osady Tobie zaś niechay wszytko to iuz słuzy Co Kalphurnia zniosła pod twe składy Iak to stroy, perły, kleynoty y guzy I ktore pragniesz od nas miec zakłady A mnie do płacy Woysku, proszę ó to Zebym się ziscił wszytko wyday złoto Ktore był Caezar na woynę zgromádził A do ciebie ie po smierci zabrano Tak będę z ludzmi o obronie rádził Bylemi trzykroc sto tysięcy dano Czerwonych złotych; anibym w tym zdrádził Gdyby ze Skarbu pożyczyc mi chciáno Ostatka, za twą rękoymią ieśli ty Nie wygodzisz mi przez twe depozyty. ChrośKon 73.
    • – Zá Probusa Cesarza, w iedney okázyi padło Niemcow 3. kroć sto tysięcy: Zá Aureliána Cesarza, Barbarow poległo pięć kroć sto tysięcy, według Historykow. ChmielAteny1755 I 991.
    • – Murzynská Krolowa Kandaces, zbroynych Ludzi miała 150. tysięcy. Krolowa iedna Amazonek przeciw Wielkiemu Alexandrowi według Iustyna, wyprowádziła Białychgłow 3. kroć sto tysięcy. ChmielAteny1755 I 993.
    • – Inflanty odebrali Krzyżakom; ztrzech kroć sto tysięcy woyska Moskiewskiego, ktorym Car opanował Litewskie kraie, iednę część woyska z Radziwiłem y Chotkiewiczem Hetmanami znieśli: druga ze wstydem za granicę uszła, zostawuiąc przy Polakach zwycięstwo, około Roku Tysiącnego[!] Pięćsetnego Sześćdziesiątego Czwartego. MajTrwałość 48.
    • – od dni ośmiu poszedł z trzema kroć sto tysięcy iazdy na spotkanie króla Babilońskiego, któremu nie dawno uwiozł siestrzenicę, piekną królewnę Aldeę. VoltKról 132.
  • po trzykroć sto tysięcy:
    • »300 000«
    • – Przez co, proszę, Ukraina opłakana stała się, której więcej niż po trzy kroć sto tysięcy narodu naszego, braciej naszej, Tatarzyn nahajkami siekąc, w niewolę wieczną i do Turek i do Tatar zagnali, jedno przez króle narodu cudzoziemskiego, a nieżyczliwego? DecPerorCz III 67.
    • – Miał ná tey wypráwie (iáko pisze Fernandus Mendes) po trzykroć sto tyśięcy ludźi. BotŁęczRel I 178.
    • – [...] więcey niż po trzy kroć sto tysięcy w Samey stolicy przysięgało. MasDiar 52v.
    • – zá Augustá kiedy popisowano nálázło sie ludźi po trzy kroć sto tyśięcy/ trzydźieśći tyśięcy/ y tyśiąc trzydźieśći śiedm. CezPiel 35.
    • – Cżytamy też y o prostych chłopách/ ktorzy nie náucżyli się tylko z pługiem/ á z motyką robić/ do żadnych woien ćwicżeni nie byli/ kiedy się w roku 1525. przećiwko pánom swoim zbuntowáli/ chcąc się wyłámáć z mocy ich/ y pány swoie chćieli wygubić/ ktorych się zebráło więcey niż potrzykroć stotyśięcy/ Zamki/ Klasztory/ Miástá palili y plundrowáli/ Pány swe mordowáli. CzyżAlf 50.
    • – Nicastro Miásto piękne tyśiąc Domow/ wszytko pod źiemię wpádło/ w ktorym zginęło 3000. osob/ z Xiążęćiem Cástyligiońskim/ ktore było tám Pánem/ y miáło przy sobie po trzykroć Stotyśięcy grzywien/ ták w kleynotách/ iáko y we srebrze/ ktore też w źiemię przepádły. RelTrzes 3 nlb.
    • – Widząc tego hultáiá ku wszytkiego skáźie/ Y głowy swey ruinie/ ták zuchwalonego/ Wpierzu y tey potędze/ że policzonego Z hordą Woyská/ po trzy kroć miał tu sto tyśięcy; Oprocz chłopstwá/ y owych howádow co więcy/ Cięszko rospieráiących wpuł tám pogrzebiony Oboz nász pod Zbárázem/ á zaś z drugiey strony Bylo to przed oczęmá/ ieźliby y tęmu Ná co się iuż zániosło Woysku tu drugięmu Przyszło do oblężenia/ áni mieyscá/ áni Podobieństwá żadnego/ kiedy tám Hetmáni/ Tu Krol wszytek zámkniony z pierwszymi Wodzámi/ Do obrony niebyło. TwarSWoj 80.
    • – Choćiaż Moskwy przećiwko nam/ po dwá i po trzykroć sto tyśięcy stawáło do boiu/ ktorych pracaby byłá witáć/ a coż gromić. PisMów II 74.
2. składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 300
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • trzykroć tysięcy:
    • »300 000«
    • – Woiewodztwo Kijowskie ma kilkanascie Starostw, z ktorych są iedne znacznie intratne, po trzy kroc, Dwa kroc Tysięcy, inne po sto Tysięcy intraty importuią. OrłowDef 167.
3. »300 000«
  • – Wiekszą záś liczbę ták summowáć, wyrazáć, y wymowić potrzebá. 1. +. 1. +. 1. 2 3 1 2 1 4 3 2 4 3 2 1 1 3 2 2. To iest, Dwá Tyśiące Tyśiącow Tyśiącow Tyśiącow Tyśięcy, Trzykroć dwánaśćie Tyśięcy Tyśiącow Tyśiącow Tyśięcy, Sto czterdźieśći y trzy Tyśiące Tyśiącow Tyśięcy, Dwákroć Czterdżieśći y trzy Tyśiącow Tyśięcy, Dwákroć iedenaśćie Tyśięcy, Trzy stá dwádźieśćia y dwá. HaurEk 158.
  • – Nákázáno Miástu Contrybucyą 4 kroć sto tyś: Talerow, ále po wielu supplikách ná 3. kroć uprośili, ogien niespodźiány záwziął się był kilká Kámienic Mieyskich, y cáłą vlicę Zydowską zniosł. WiadCudz 1704 20 IX 169v.
  • – Albowiem ktorzy go naymniey ráchuią, kłádą go ná sto tyśięcy iázdy, á więcey niż ná trzykroć piechoty. MaimUstHist 86.
  • – [...] y tak przez dodanie trzech zerow do tey liczby 368. będzie 368000. to iest trzykroć, albo trzysta sześćdziesiąt ośm tysięcy. HuillGawArytm 17.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: AW
Data ostatniej modyfikacji: 10.10.2024