ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1632

Formy gramatyczne

bezokolicznik

wsiać

czas przeszły

lp		m	2. os.		wsiałeś
			3. os.		wsiał

czas przyszły prosty

lp	1. os.	wsieję
	2. os.	wsiejesz
	3. os.	wsieje
lm	3. os.	wsieją

tryb przypuszczający

1. os.

wsiałbym

imiesłów uprzedni

wsiawszy

nieosobowy czas przeszły

wsiano

Znaczenia

»umieścić ziarno wziemi, aby wyrosło«

~ Podobne jest krolestwo niebieskie źiárnu gorczycżnemu/ ktore wźiąwszy cżłowiek wśiał ná roli swojey. BG Mt 16.
~ Gdy kto słucha słowá o tym krolestwie á nie rozumie/ przychodźi on Zły/ y porywa to co wśiano w serce jego. BG Mt 16.
~ [...] Wzdychania — letnim i miłym wietrzykiem, Nieszczerość — łapką, figiel — ogrodnikiem, Szalej, omylnik, to są pierwsze zioła, Które głóg zdrady otoczył dokoła; Nadto ma z muru nieprzebyte płoty, Gdzie wapnem — troska, kamieniem — kłopoty. Jam w tym ogrodzie przedniejszym kopaczem, Ja wsiawszy moję tęsknicę i płaczem Skropiwszy, orzę skały twardej Tatry, Wisłę uprawiam i żnę płonę wiatry. MorszAUtwKuk 10.
~ Drzewo nad wszytkie drzewa szczęśliwsze pod słońcem! Nieba się dwoistego wierzchołkiem, a końcem Spodnim dotykasz gruntu, w który ja nasieniem Rad bym się tam wsiał albo mocnym wrósł korzeniem. MorszAUtwKuk 354.
– [...] tam o iey Wiosce powiedali że nietylko pszenica ale Cybula w polu na kozdym zagonie gdzie ią wsieiesz urodzi się a mnie tez bardziey appetyt pociągał ad pinguem Globam nizeli do gołych piniędzy. PasPam 220.
~ Z ktorey rewizyey taki stanął dekret, azeby Trzoslowie [...] Nowaczykom dali fl. 150, do tego, zeby Nowakowie zbierali oziminę y połownik na zytnisku przez ieden rok, na rolach zas płonnych do tego mieysca nalezących polozą nawozy, ile będą mogli zwiesc, y wsieią, co będą mogli, y z tych pol zbierac będą powinni przez dwie lecie. KsKasUl 370.
~ A przetoż ieśli znaydę w sercu Twoim plenną, Y dobrą rolą, wśieię náukę zbáwienną, A oraz táiemnicę otworzę wysoką: Ieśli záś nieużytą zostáie opoką, Albo tarniem przerosłe, álbo gdy má drogę Bitą, tey táiemnice pokazáć niemogę: [...]. DamKuligKról 36.
~ KIedy zápalą słonecżne promięnie Wstecżnego Raka, wpośrzod lata ćięnie, Wtedy, kto w suche skiby zboże wśieie, A płonna rola niewroci nádźieie, Zbywszy nádźieiey, kłosa obfitego,Tnie rwáć do lasu, zołądź , dębowego. Ktokolwiek fiołki prágniesz wonne zbieráć, Nigdy do sadu nie racż się wybieráć Wten cżás, gdy straszne wieiąc Aquilony, Przykre ná źiemię sprowadzáią srony. BoecBardzPociecha 21.
~ Wśiałeś pszenicę, á zbierasz kąkole, Y cierpisz oset, to cię y mnie kole. ŁosDźwięk 4.
~ A lubo Chrześciánom wina pozwolono, Lecz zbytku nie obáczysz; bo by go zgromiono. Záczym, dosć w gospodárstwie biegłym się rozumie Kto prosa, y arbuzow wsiáć ná wiosnę umie. GośPos 65.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

odmiana złożona

lp	M.	m	wsiany*
		ż	wsiana*
		n	wsiane*
	D.	ż	wsianej*
		n	wsianego*
	C.	n	wsianemu*
lm	M.	mos	wsiani*
		nmos	wsiane*
	D.		wsianych*

Najwcześniejsze poświadczenie:

1607

Znaczenia

»umieszczony w ziemi«

– Nie będę articulatim o tym mówił i nowinek, w powietrze wsianych, się chwytał, siełaby to czasu wziąć musiało; to tylko rzekę, że mi się gorąca krzywda dzieje [...]. MyszkZdanieCz III 298.
– [...] bywa descz po rowninách/ iednák w mieśiącách czásu źimy (á to się tám poczyna czásu Octobrá/ á trwa áż do mieśiącá kwietniá) zástępuią powietrze nie iákie obłoki subtelne y rzadkie/ z ktorych wychodźi pewna wilgotność/ ktora ledwo zmoczy piasek: ále przećię wiele ná niey należy/ áby się dostały y przyszły ku doskonáłośći wśiáne rzeczy. BotŁęczRel I 306.
– Zal się Boże tego czystego naśienia/ że ták prędźiuchno wśiane niszczeie/ ábo też ginie; á kośćioł twoy/ mieyscá twoie/ od ćiebie wybráne/ od ćiebie vlubione/ chwastem się pokrywáią. HinPlęsy 306.
– [...] Grady i zbytnie wilgości tak zboże Porażą, że z nim siedzieć doma może I w ziemię wsianej nie doszedszy miary, Żegnać się z Gdańskiem i jego towary. MorszAUtwKuk 155.
– Tym podobieństwem Pan siebie samego Znaczył, bo tu żył na świecie, wzgardzony. I gdy zabity od narodu swego, Wsiany był w ziemię, to jest pogrzebiony, Z martwych powstawszy sławnie dnia trzeciego, Nad wszytkie się zstał proroki wsławiony. OdymWŚwiatBar I 825.
– [...] Co mie ná to przywiodło, żem odstąpił świátá, A nádźieią dobr wiecznych karmię swoie látá, Słuchay: ieszcze mi służył wiek rozány, młody, Ieszcze mchem nieporosły me pierwszym iágody, Kiedym słowo vsłyszał zbáwienne, ktorego Moc mię opánowáła, y ná kształt Boskiego Naśienia pámięć iego w serce moie wśiana Tkwiáłá w nim, y nigdy bydz nie mogłá wyrwána [...]. DamKuligKról 8.
– Pod śniegiem pre ziemia y ziarnu wsianemu wymarzac by w naytęższą zimę niedopuszcza. BystrzInfElem S2v.
– A w prawdźie [obywatele są] áni wsczépieni, áni wśiani, áni wkorzeniony w źiemi pień ich. BW Iz 936.
– Doświadczyłem y tego, ze iedne ziarno wydaie kłosów trzy albo cztery: a zatym wypada, że na mierny urodzay, ledwo setna część ze zboża wsianego owoc przynosi, reszta w ziemi ginie. DośwGosp 6.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*WSIAĆ

WSIANY