Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ZA I

przyim.
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: ca 1660
Formy gramatyczne (nieodmienny)
  za
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • za granicę:
    • »do obcego kraju, na obczyznę«
    • – Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski a Srebney y złotey monety wydano zanie tak wiele za Granice. PasPam 187.
  • za granicą:
    • »w obcym kraju, na obczyźnie«
    • – Cięszka była rzecz od Stąpic delicyiey, domowych zbiorow y Maiętnosci a cudze zagranicą pocierać kąty. PasPam 138v.
    • – Ktoz to sprawił? Pewnie nie ten ktory zahranicą siedząc pytał co się tam w Polszcze dzieie. PasPam 139.
    • – Beneficio Amnestyi tym, ktorzy ze Stanisławem trzymaiąc, za granicą się bawili, ieżeli we trzech Miesiącach od daty podpisu traktatowego in casu non resipiscentiae salva executio paenarum, przeciwko nim in legibus expressarum, reservatur. KonSRoz 12.
Związki frazeologiczne

  • za łaską (Boga):
    • »zawdzięczając Bogu«
    • – Zaszedłęm tedy z łaski Bozey dosyc szczęsliwie tak Instantanee [nagle] wy brawszy się po owey chorobie y Głowa mię za łaską iego swiętą niezabolała. PasPam 281.
  • za łeb pójść:
    • »bić się«
    • – Kto przy mnie załeb, puydzie, piniędzy pożyczy Poradzi, A gdy iechać siła mil nie liczy. To mi prawy przyiaciel. PasPam 250.
  • żyć za uproszeniem:
    • »utrzymywać się z czyjejś łaski«
    • – Przyszedł tedy Ordynans od krola do Woiewody aby na Dni Wielkanocne tu Woysko rozłozyc brzegięm Podlasza wdobrach Szlacheckich y zyc za uproszeniem kto co da zdyskrecyiey. PasPam 81.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • za co dobyć broni:
    • »stanąć w czyjej obronie, ująć się za kim, pomścić np. czyją krzywdę zbrojnie«
    • – Xymena [mówi do Sancty'ego] Ostatni to rátunek lecz kiedy go użyć Przyidzie, y ieżli twoiá chęć się ktemu skłoni, Wolnoć będzie zá moię krzywdę dobydź broni. CorMorszACyd 146.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 06.07.2009

ZA II

part.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne (nieodmienny)
  za
Znaczenia
»zbyt, zbytnio«
  • – Nie trzeba tedy Zadney rzeczy Sądzic zadoskonale. PasPam 142.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • za daleko:
    • »w zbyt dużej odleglości«
    • – Lassy od tego Mieysca za daleko. PasPam 103.
  • co [to...] za:
  • co też [...] za:
  • cóż to za:
Związki frazeologiczne

  • coś w tym za sekret:
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 06.07.2009