ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1650

Formy gramatyczne

bezokolicznik

zrozumieć

czas przeszły

lp	m	1. os.	zrozumiałem
			zrozumiałem
			zrozumiał
		2. os.	zrozumiałeś
		3. os.	zrozumiał
lm	mos	3. os.	zrozumieli

czas przyszły prosty

1. os.

zrozumiem

imiesłów uprzedni

zrozumiawszy

nieosobowy czas przeszły

zrozumiano

Znaczenia

1. »rozumując dojść do jakiegoś poglądu, wywnioskować, osądzić«

Rekcja: co

– A podobno zrozumiawszy cos po Morzu Stanęli potym się y wrocili. PasPam 66v.
~ Iak tedy zrozumieli z ięzyka ze to nie podiaszd ale woysko widzą ze zle Koło nich. PasPam 113.
~ Widoczne rzeczy były ze to nie w smak było Senatorom gdy Zrozumieli że ta iego Sentencyia była ex mente [króla]. PasPam 142v.
~ Iuz ia Zrozumiał zec iest przyiacielem. PasPam 222.
~ Skoro tam w Miescie zrozumiano że ich moze kula do nieść wyrychtowano tam do nich z Chakownice czy z Anczarki Strzelono. PasPam 268v.

2. »poznać dobrze kogo, co; zorientować się w czym«

Rekcja: kogo co

~ Rzecze pan: miła, Kaśka niechaj z nami jedzie, A ta druga niech w domu przy ubóstwie będzie, Mogę ja czasem do niej z rzeczami dojechać. Pani zaś odpowie: A możecie niechać. Zatym się pan obaczył, że go zrozumiała, Fortelu zinąd zażył: zaczym się żegnała Z panią matką żoneczka, nim na wóz wsiadała, Tymczasem Zosia panu w kuchni gębki dała. WychWieś 21-22.
~ Trzećia/ zrozumieć było dobrze/ Wołoszą/ Multany/ Szabáty/ Woiewodę Siedmigrodzkiego/ Węgry ktorzy tobie y nam są nienawiśni y nieżycżliwi; zrozumieć było Cesárzá Chrześćiánskiego co zá spiritus y wola y szcżęśćie iego teráz z Lutry/ co zá myśli. StarWyp Dv.
– Bralismy [...] kto co mogł chocby naywięcey wytargować zrozumiawszy Substancyią Chłopa iezeli się miał dobrze na mięszku. PasPam 62v.
– Iuz cię krol zrozumiał Słysząc twoie mowy iuz widzi Subiectum. PasPam 144.
– Bo ia Białogłowę zaraz zrozumięm kogo upodoba chocby do Niego y Słowa Niemowiła. PasPam 222.
– Pocznie wykrącać ze ich nieznąm niewiem iak się zowią [...] Iam zrozumiał sprawę y mowię przefakcyowano cię nieboze. PasPam 263v.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

zrozumieć coś w kimś:

– Iuz [...] krol [...] będzie cię zazywał iuz w tobie zrozumiał Constanciam. PasPam 144.

3. »objąć świadomością, pojąć (znaczenie wyrazów)«

Rekcja: co

– Kto znami chleba my znim kołacza. Iam odpowiedział. Zes zle zrozumiał słowa moie. PasPam 122v.
~ Ozwie się do nich Nie po Niemiecku ale zebym ia z rozumiał Po Polsku. PasPam 263.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*ZROZUMIEĆ