Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

POMYJE

rzecz.
nmos
blp
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
liczba mnoga
M.   pomyje
D.   pomyj
  pomyjów
B.   pomyje
N.   pomyjami
  pomyjmi
Ms.   pomyjach
Znaczenia
»brudna woda po myciu naczyń kuchennych; popłuczyny, zlewki«
  • Kiedy pocżną ieść dobrze/ tedy miásto mleká zbieráć im tłuste z kotłá/ co nogi ábo insze tłuste psom wárzą/ y tym żáćieráć/ á pomyiámi rozbiiáć. OstrorMyśl1618 11.
  • Pomyié/ plurale. (In singulari non vsurpatur nisi translatum ad alia, vt cùm aliqui dicunt improbo vel vili homini: O pomyio! v. Smród/ tr.) Colluuies, f. [...] Medetur inquit, suibus addita in colluuiem [...]. Pomyiowy. Kn 770.
  • Powiedział Stolnik ze niegodni aby pies zazdrowie ich pił pomyie bo ludzi potracili. PasPam 164v.
  • O Lekárstwie temu Bydłu Chlewnemu. Remedium temu bydłu. W To koryto, gdźie im Młoto, Wywárzyny, álbo pomyie leią. włożyć liśią álbo pśią suchą głowę, żeby záwsze w tym były naczyniu, z ktorego pic będą. HaurEk 34.
  • Kazawszy opat wszytkim zejść do refektarza: „Ani ja, ani kucharz winien, bracia moi: Wasza was niecierpliwość pomyjmi napoi; Pragnienie was do plugastw tak brzydkich przymusi, Ale je człek, kiedy chce, womitem wykrztusi, A wytrwać byście mieli na diabelskie wabię, Silniejsze niż pragnienie, choć plugawej, babie? [...]". PotFrasz1Kuk II 218.
  • Sprzęt, gospodarski. — Pługów ratajskich 2, żelaz nadkładanych par 2, [...] korzec z uszami 1, węborków 2, szundy okowane 1, beczek do kapusty starych lada co 4, dobrych 3, beczka do pomyj stara 1, szkopek 1. InwChełm 92.
  • Niesłuszna rzecz, że kto stylem nie potrafi wysokim, acuto, admirabili. erudito pisać, mowić, aby dla niego popálić Biblioteki, Volumina Panegiryki mowy: cięszko temu ieść z ościami chleb, ktory z wykł bazanty: nie przyiemny napoy temu pomyie, co piiał Tokayskie wino. ChmielAteny IV 379.
  • Pomyie, plur. g. pomyy. Spülich, Spül-Wasser. laveure d'écuelles, lavaille. T III 1512.
  • Obrzynki y okrawki z iarzyn są substancyami z Krolestwa rzeczy wzrost biorących. Pomyie zaś kuchenne, gnoie bydlęce, y inne ochędostwo Mieszkańcow są substancyami z Krolestwa zwierząt wziętemi. RieuleGosp 204.
  • Na zapalenie oczu, weźmie się w rowney części Francuzkiey wodki i czystey wody, a tym się co rano i wieczor oczy przemyią: pożywienie da się inne, iak tylko otręby w pomyiach gotowane. KlukZwierz 133.
  • Ten sposób zawisł na dokazaniu tego, ażeby sól ammoniaku, przemiéniła się w salitrę, [...] tym końcém zgromadza się potrzebna ilość ziemi, obfituiącéy w sól alkaliczną martwą; takie są wapna, i gips, z starych fabryk, popioły, i ziemie gnoiste, to iest, na które pospolicie wyrzucaią wiele materyi żywotnych, iakoto moczu, łaien, osobliwie bydlęcych, i gołębich, pomyiów, szumowin salitrzanych, i wod macicznych. JakubJNauka 48.
  • Swieże pomyie, tak iak wychodzą z kuchni są szkodliwe i palą drzewko. Żeby ie uczynić nieszkodliwemi; powinna być blisko kuchni wkopana w ziemię beczka dębowa lub kadź, w któraby rynną, lub też innym sposobem pomyie zbierane były. SadzDrzew 76.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*POMYJA
rzecz
m

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
W.   pomyjo
Najwcześniejsze poświadczenie:
1621-1643
Znaczenia
»ktoś brudny, niechlujny, śmierdzący«
  • Pomyié/ plurale. (In singulari non vsurpatur nisi translatum ad alia, vt cùm aliqui dicunt improbo vel vili homini: O pomyio! v. Smród/ tr.) Colluuies, f. [...] Medetur inquit, suibus addita in colluuiem [...]. Pomyiowy. Kn 770.
  • Smród translatam ad hominem, vt cùm irati dicunt: Smrodźié, śmierdźiuchu, pomyio, powroźié, obiéśiu/ złodźieiu/ błaźnié, niécnoto/ etc. quae non probamus, sed interpretatur. [...]. Kn 1034.
  • Pomyie [...] o pomyio! o du Unflat! o du Sau! souillon, salope que vous étes! T III 1512.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 16.12.2025
Odsyłacze
Patrz: POMYJOWY, *POMYJNICZY, POMYJNIK.
Autorzy: ER
Data ostatniej modyfikacji: 16.12.2025