ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP

Najwcześniejsze poświadczenie: 1606

Formy gramatyczne

lp	M.	m	sławny
		ż	sławna
		n	sławne
	D.	m	sławnego
		ż	sławnej
	B.	ż	sławną
lm	M.	mos	sławni
	D.		sławnych
	C.		sławnym
	B.	nmos	sławne

Znaczenia

1. »cieszący się sławą, słynny, powszechnie znany, głośny«

– Amirał Olęderski przysłał doktora okrętem bardzo Sławnego. PasPam 67v.
– Winszował kurfistrz Woiewodzie tey Szczęsliwosci ale iawną znac mu było z oczow zazdrość y Niemcom że Pan Bog Sławną podał Fortecę. PasPam 72v.
– Oddaię [...] praezent, ktorego pewnie w krolewskich ani w Cesarskich nieznaydzie skarbnicach ktorego rownego y sama nacały swiat sławna y wymyslna Stroynica kleopatra niezazywała. PasPam 80v.
– To był znaczny y Sławny przykład na Ukaranie y upamietanie Ludziom Swowolnym. PasPam 177v.
– To była wydra Sławna na Całe woiewodztwo Krakowskie a potym y na Całą Polskę. PasPam 251.

2. »chwalebny«

– Lecz się jedna ona praktyka wyjawiła za śmiercią człowieka wielkiego, sławnej pamięci pana hetmana koronnego, która im animuszu i serca dodała; tedy zatym ta konkluzya nastąpiła, że się im już na nic oglądać nie potrzeba, i stądże nie jedno małżeństwo kończyć, ale potem i koronę wziąć bez konsensu tych, którym tego Rzplta powierzyła [...]. SkryptWojCz II 275.
– Ten [ksiązę pruski] iśćieby wiele mogł/ iednoby mu trzebá/ Do ktorego práwo ma/ nie wydźieráć chlebá. Gdyżby z tąd miásto poćiech/ iákie zło vrosło/ Coby ledwa nie żałość wszytkim nam przyniosło. To stanowie przesławni wiem snádnie obaczą/ Do rzecży dobrych sławnych wszyscy rádźić raczą. HofmańPor Biijj.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

cudami sławny:

– R.P. 1623. Nouembr. 12. w Witepsku ś. pámięci świątobliwym żywotem y cudami sławnego Oycá Iozaphata Kvnczevvicza Archiepiskopá Połockiego okrutnie zámordowáli [...]. BirkRus 13.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1632

Znaczenia

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji

– A też Pánu káżdemu nie tylko miła y y sławna/ ále y pożyteczna mieć poddánych niezniszczonych/ y zámożnych. GrodDysk E4v.
~ Pomyśl, że sławnieysza być ubogim człowiekiem á cno- tliwym, ániżeli bogatym bez poczciwości, i weselszych daleko znaydziesz w małey fortunie ludzi, niżeli w wielkiey, z dostatkow wyzuty człowiek mało ma, mało się też frasuie, nikt na iego nie czuwa fortuny, każdy mu prawdziwy przyiaciel, gdzie chce tam się obroci, i wszędy się pomieści, bo swoię z sobą samym nosi zawsze fortunę, żyie bespiecznie, myśl spokoyna, umysł wesoły, postępki swobodne, czego żaden bogacz nie uzna. KryszStat 200.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

SŁAWNY

SŁAWNA