ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				szydło \|\| sydło
	D.				szydła
	C.				szydłu
	B.				szydło
	N.				szydłem
	Ms.				szydle

liczba mnoga

	M.				szydła
	D.				szydeł
	B.				szydła
	N.				szydłami
	Ms.				szydłach

Znaczenia

»narzędzie składające się z ostrej igły osadzonej na trzonku, służące do przekłuwania różnych rzeczy«

– Poznáć to łácno/ bo koń zad powłoczy/ ábo zgołá y stąpić zádniemi nogámi nie może/ ięczy/ á iesli się położy/ wielkim áż gwałtem wstánie/ krzyż mu gore: pochodźi tá chorobá nayczęśćiey z záźiębienia y nieuszánowánia po wielkiey pracy y spoceniu skokow ábo z biegánia: zábiegáią temu rostruchárze nászy koląc szydłem ná sámym krzyżu/ gdźie się kośći schodzą/ żeby krew zła wychodźiłá/ áleć mym zdániem lepiey vpuśćić krwie z żył dolnych pod kolánem z nadworza v obudwu nog po dostátku. DorHip II O.
– Miałem ja chleba z gębę i dobrego byta, Naczynie miałem grzeczne, hiszpańskie kopyta, Klepaczów pięć toczonych, dwa pocięglów nowych, Piętnaście skór kobylich tak jeszcze surowych, Szydeł, ćwioków, naparstków, pełna ich gratnica, Sczecin prawie wybornych więtsza połowica. SynMinKontr 215.
– Iednemu szydłá golą/ á drugiemu brzytwy niechcą. RysProv C.
– Nie zátái się szydło w worze. RysProv F.
– Tedy wźiąwszy szydło/ przekolesz ucho jego ná drzwiách/ y będźie sługą twojim ná wieki: toż y służebnicy swey ucżynisz. BG Pwt 202.
– Szydło / Subula [...]. Szydłem przékłóć. Kn 1128.
– A było takich pocwar pod dwadzieścia set, przy ktorych płachetki rozwiesano rozmaite: na jednej bot zołty, sydło; na drugiej satan wie co pomachlowano! BarMazBad 276.
– Szwiec robi Szydłem y Drátwą/ ná Kopyćie/ [...] z Skory (ktorą Kráwądźią Kráje) Pátynki Trzewiki (ná ktorych widźieć z wierzchu Nart/ (przyszwę) od spodku Podeszwę/ á zobu stron Ustá) Obuwe/ y Kurpie (Ciżmy). KomDobrOrb 155-157.
– Powaga to siwizny sprawiła biskupiéj, Że go Osman, choć młody, porywczy i głupi, Tak cierpliwie dosłucha, choć na szydłach siedzi, Nie strzymał jednak tego statku w odpowiedzi. PotWoj1924 44.
– Czy nie Cygani, którzy podłe drumle klepią, Bić nas będą, skoro się masłokiem zaślepią, Których wszytka armata — młotek, szydło, dratwa? Sama się swoją liczbą ta tłuszcza zagmatwa. PotWoj1924 134.
– Odpowiádam/ że się nie zátaią szydłá w miechu. WisCzar 74.
– Gdzież Waszeć miał szydło Na dziurkę tak subtelną, na złote trzęsidło? PotFrasz1Kuk II 121.
– Bo cię trudno nie kochać, póki rządzisz solą, Gdzie jednym brzytwy nie chcą, drugim szydła golą. PotFrasz1Kuk II 122.
– Po staremu się trudno szydłu taić w worze; Podczaszy w dawnym swoim zostawion honorze, Tamtego obieszono, i napisał ktosi: Szczęście jednych opuszcza, a drugich podnosi. PotFrasz1Kuk II 206.
– Trzebá tedy áby w szkole łáwy były heblowáne, áżeby tám kolące orzechy nie były dopuszczáne, żeby co Páná młodego ná łáwie niekłoło, záczymby się często muśiał porywáć, ábo iák ná szydle śiedźieć. JagKal C3v.
– Nie żałuję-ć tych botów, ale świeże, z szydła. Posiedź tu, jeszcze-ć do nich kupię smarowidła. KorczFrasz 22.
– Więc dobrze mowmy, chcemyli áby nas zac miano, żeby snáć nie mowiono, szydłámi temu w głowie układano, nie masz tu w domu Gospodárza etc. PopławStół 463.
– 8 małych pilniczkuw, 3 szydła oprawnę w drzęwo, 1 masat, 1 stylęt. SzumInw 52.
– [...] rázu iednego; ćiekáwymi oczymá rzućił ná niewiásty, ktore go miiały y niemogł ich wygnáć z myśli, aż szewskim szydłem, práwe swoie przebił oko: swoim przykłádnym żyćiem wielu do pokuty náwroćił; wsłáwił go Bog cudámi, w oczu Pogán, niezmierną gorę z iednego mieyscá ná drugie przeniosł, sam od Aniołow z pádołu płaczu przenieśion do Niebá. DowNiebo 123.
– Szydło. eine Schuh Aale. alêne de cordonnier; poinçon. T III 2282.
– Na tę relacyą Krol się uśmiechnął y rzekł: wierzę, iż Katolicki Kapłan to poniosł za wiarę, ale gdy by ciebie, lub tobie podobnego szydłem w bok kłuto, albo zraz boku przypieczono, y od pala byś się urwał, y wiary byś odstąpił. JaroszBł 38.
– Jgła czyli raczey Szydło do wiercenia zepsutey kości. CzerwiakWywód XVIII..
– Drugich zaś rodzay pochodzi dla władzy ich myslenia nieporządney, albo bardzo słabey, albo bardzo skorey i rzeskiey: bo w głowie, gdzie są rzeczy szydłami układane, wszystko iest przewrotne; bo głowa słaba, i nie mogąca nic dobrego wymyslić, na co pierwsze napadnie, tego się trzyma: bo dziecinny dowcip i pamięć, im są zywsze, tym bardziey lgną do tego, co im się w młodosci wbiło. WłodekNauki 283.
– A jeźliby ow po siedmiu leciech oświadczał się że chce być u niego ná zawsze, wtedy mu ów Pan powinien przekłuć ucho szydłem i miał go do śmierci [...]. PawlikPod 81.
– S. Teodulo Męczenniczko ktoraś záwieszona, á szydłámi rożpalonymi, i gwoźdzmi pokłota i przebita, bałwan dmuchnieniem z ust twych rozwáliwszy, spalona do Chrystusá poszłá. NádasiRok 209.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

SZYDŁO