ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (niewiastka), SXVI (niewiastka, niewiestka), T (niewiastka), L (niewiastka, niewistka; XVI-XVII), SWil (niewiastka, niewiestka, niewistka), SW (niewiastka, niewiestka, niewistka), SJP (niewiastka)

Nienotowany w słownikach:
Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				niewiastka
	D.				niewiastki
	B.				niewiastkę
	Ms.				niewiastce

liczba mnoga

	M.				niewiastki \|\| niewiestki
	D.				niewiastek
	C.				niewiastkom
	B.				niewiastki \|\| niewiestki \|\| niewistki
	W.				niewiaski

liczba podwójna

niewiastkoma

Znaczenia

1. »kobieta«

– A to więc nieznośna/ kiedy czásem gwoli świetckim ludźiom/ á pospolićie niewiastkom/ iuż nietylko Collekty (iáko sie mowiło) ále y niekiedy sámé Msze odmieniáią/ mieszáią/ y rozmáićie nádźiewáią [...]. PowodLit 62.
– [...] Vikáryi wźiąwszy Naświętszy Sákráment/ przyszedł do cháłupki niewiastki/ w rzeczy doczesne vbożuchney/ ále w cnoty y w dobre vczynki bogátey [...]. ZwierPrzykład 92.
– WIele tákich niewiastek co przysobie máią/ Diabłá/ iedno go w sobie czásem ćicho táią [...] FraszNow B.
– A tu iuż miłe niewiastki/ bárzom rad temu/ żemi was przyszło nie tylko winem/ ále y sámym Hippokratem poić/ áboć ná potym duchy będźiećie miáły ostrzeysze/ ktorymi vpátrzyćie snádnie/ że my wásze rozmáite przypadki nie na iedno kopyto leczymy [...]. CiachPrzyp Iv.
– Zadna herezya nie powstáłá iedno dla brzuchá y gárłá/ áby zwodźiłá niewiastki obćiążone grzechámi [...]. BirkEgz 5.
– Tráfili przy iego łásce krzyże swe nieść/ nietylko owi wielcy Męczennicy/ ále y słábe niewiástki/ y niedorosłe dźiewczęta/ y máłe dźieći/ ktorzy temi świáta márnośćiámi cále wzgárdźili/ y krwią włásną ná okázánie swey ku Bogu miłośći wyláną zápisali. BujnDroga 329.
– FEMMELETTE, (prononcez famelette.) subst. foem. (Petite femme qui n'est autorement cosiderable.) Muliercula, ae, foem. Cicer. KOBIECINA kobietka, niewiastka podła niewiasta kobiecisko. DanKolaDyk II, 20.
– Coż gdybym ci pokazał Capanę nie iedną Za wyrok BOSKI, lossy y Fortunę biedną Maiącą, y szydzące z piorunow niewistki Opatrzność BOSKĄ lżące niewierne Deistki, O BOGU trzymaiące iak Mędrek szalony Ow Atheusz Łyszczyński, żywcem więc spalony, (Ale dawszy tey pokoy, ktora przez swey chlubę Mądrości głupiey, idzie na przepaść, ná zgubę) A czyżemci opisał, dziwackie rozliczne Kapryssy więc maiące Damy Fantastyczne? ZałJAPróba 75.
– Niewiastka. Welblein, kleines Weib. femmelette; petite femme. T III 1047.
– [...] w roku 1528 Krol zaś widząc że pospolstwo za złe má, iż dla iedney prześmierdłey náłożnicy, z ták świętą Krolową szuka rozwodu: dnia osmego Listopada zwołáwszy pospolstwo, pod przysięgą oświadczył się, że nie dla zákochania się w niewiástce, ále dla uspokoienia sumnienia swego, sprawę o rozwodzie záczął. SandNPoszakHist 60.

2. »synowa«

– Szczęśliwy by był ociec sam doczekał tego, Ażby było wesele doszło i ślub święty, Ale pierwej pod ziemię śmiercią Afar wzięty, Nim w domu swym niewiestki nadobne oglądał, Chociaj tego od bogów uprzejmie pożądał. SzymSiel 50.
– Każdy szanuje, kogo szanować przystoi, Nigdy swar i niezgoda w domu nie postoi. Zołwice i bratowe u jednego stołu, I świekry, i niewiestki jadają pospołu. SzymSiel 76.
– Wźiął tedy Táre Abrámá Syná swego// y Lotá syná Háránowego wnuká swego/ y Sárái niewiastkę swoję/ żonę Abrámá Syna swego: y wyszli zpołu z Ur Chánánejskiego/ áby szli do ziemie Chánánejskiej: á przyszli áż do Cháránu/ y mieszkáli tám. BG Rdz 11, 31.
– Mali corui, malum ouum, dlátego Izáák niechćiáł záráżáć domu Syná swego złego wychowánia niewiástką. JenIn C4.
– Y obá umárli, to iest, Mahálon y Chelion: y zostáłá niewiástá ośiéroćiáła bez dwu synów, y bez mężá. Y wezbráłá sie áby szłá do oyczyzny z obiémá niewiastkomá swémi z kráiu Moábitskiégo: bo słyszáłá że weyźrzał Pan ná lud swóy, y dał im żywność. BW Rt 1, 5-6.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NIEWIASTKA