Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

MYŚLIWSKI

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne
lp M. m   myśliwski
ż   myśliwska
D. m   myśliwskiego
ż   myśliwskiej
B. m nżyw   myśliwski
ż   myśliwską
N. m   myśliwskim
ż   myśliwską
Ms. m   myśliwskim
ż   myśliwskiej
n   myśliwskim
lm M. nmos   myśliwskie
D.   myśliwskich
B. nmos   myśliwskie
N.   myśliwskiemi
  myśliwskimi
Znaczenia
»właściwy myśliwemu, używany w myślistwie«
  • - WITEMBERSKIE XIĄZĘ. [...] Prowádźi Konnych/ 15000. Piechoty 6000. Ma Zołte Chorągwie ná ktorych trzy Myśliwskie trąby/ cum inscriptione ZrzenNowiny B2v.
  • - Na noc do Wci [...]; bo luboby mi było arcy wygodnie, ciepło i wcześnie w tym domku myśliwskim wziąć lekarstwo, ale mi największy niewczas jest milszy przy Wci sercu moim. SobJListy 480-481.
  • - Inszą zaś czeladź moją stajenną, myśliwską, kuchenną i różną dworską, która niepodobna, aby wszystka w tym była specificowana testamencie, i po trzecie proszę, aby każdego według jego zasług ukontentować, co za największe impono onus Jm. Panu successorowi. KoniecSTest 387.
  • - Wytrzeszcza oczy skory myśliwiec; tymczasem Ogłuszą knieją srogim ogarzy hałasem: Prosto mu pod smycz pędzą lękliwego zwierza; Choć jednemu chartowi nie barzo dowierza (Wedle owej myśliwskiej przypowieści naszej: Trzoma szczwacz troczy, dwiema szczuje, jednym straszy), Zemknie, krzyknąwszy, żeby ów przybywał z drugim; [...]. PotFrasz2Kuk II 229.
  • - Akt Pierwszy. Scená I. Hippolit. Międźy sługi Urzędy myśliwskie dźiely, sąm Diánnie Bogini Łowow supplikuiąc. SenBardzTrag 120.
  • - Jeżdżąc widzieć źwierzyńce moje, com pozakładał na różnego gatunku bastardy, postrzegłem dwóch wilków, chłopa z wozem jadącego atakujących. Których moją eksperiencją myśliwską w pożądaną ubiciu ich zapędziwszy knieję i zmocniwszy im w tejże, by nie wyszli, furwachty, pomiędzy którymi dla sześciu tylko ludzi gemejnów huzarów i masztalirza, sam de numero, nim więcej przyszło, będąc, ordynowałem po myślistwo. RadziwHDiar 137.
  • - Kompendium, w którym ciekawy w sztuce myśliwskiej wiele profitować może, ile że jest z praktyki samej, a nie z ksiąg koncypowane w roku pańskim 1740 od dnia 29 augusta RadziwHDiar 201.
  • - Wiedzić tyż niemylnie trzeba, że w tych dwóch do siebie podobnych rzemiesłach - myśliwskim i żołnierskim - sforność, trzyźwość, choć w małej liczbie, zwierzu i nieprzyjaciołom straszniejsza od mnóstwa niesfornego. RadziwHDiar 202.
  • - Nie mając czy nie chcąc mieć król żadnego zatrudnienia na swojej głowie cały czas w zimową porę przesiadywał w pokojach swoich, bawiąc się z domownikami swymi potocznymi dyskursami, a najwięcej myśliwskimi, projektując polowania, na które wyjeżdżał często, to do Koziennic, ekonomii królewskiej, to do dóbr Radziwiłłowskich, w puszcze i wielkiego zwierza obfitujących. KitPam 114.
  • - Na zbytek więc tylko polowania narzekam, y ućzciwym takiego obywatelem ledwo się inaczey tytułować nie może, tylko Maystrem kunsztu Myśliwskiego. Monitor 127.
  • - Wyraz myśliwski, chcąc powiedzieć: pierwszy trop znalazł, gdy go inne psy straciły. KrajMPodol 51 nlb.
  • - Dzierżawcom tylko iedynie Prawo do polowania na Polu służy, y nikt inny na nim z Psami, Strzelbą, lub narzędziami iakiemi Mysliwskiemi, pokazać się nie powinien ani też Polowania, szczwania, Strzelania, lub łapania pozwolić sobie niema. ObwieszczUżyw 4 nlb.
  • - Słychać znowu waltornie graiące marsz myśliwski. BogusWHenryk 151.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • termin myśliwski (sz. zm.):
    • - Myśliwskie to terminy, ktorzy chárćią gębą zową trąbą, nogi záięce skokámi. OvOtwWPrzem 31.
    • - Masztalerz Żebrowskiego, w myśliwskim terminie Źle perfekt, obaczywszy na piasku znak tropu, Dojźry kobylej głowy zbutwiałego trzopu W nadwiślnym chruście; że się nie przypatrzył lepiej, Nadzieja go z niezmierną radością zaślepi. PotFrasz4Kuk I 278.
    • - BAUGE terme de chasse [...] Volutabrum [...] BAGNO Kałuza doł termin myśliwski mieysce gdzie Dzik Spoczywa y inne okrutne zwierze ktore zawsze iest nieczyste y bagniste. DanKolaDyk I, 183.
    • - Terminem tedy myśliwskim zapadły się zwirz zowie, gdy przed zawieruchą tam wszedł, a wychodów z ostępu na okół tychże i świższych nie widno. RadziwHDiar 210.
    • - Terminy Łacinskie Myśliwskie są te, Retiá tendere, Sieci rzucić: Suitus claudere, to iest Knieie obsaczyć [...]. ChmielAteny1755 I 80.
  • trąbka myśliwska:
    • - Trąbka myśliwska, w srebro oprawna i z tasiemką szmuklerską, srebrną. RuchSkarbGęb 168.
    • - CORNET, subst. m. (Petit corps de chasse.) Buccina. Cornu. TRĄBKA myśliwska DanKolaDyk I, 371.
    • - Docieczono także że bardziey się pomnaża w powietrzu z przyczyny iakiey zgęszczonym, doznał tego za świadectwem Doktora Panto Marynarz, ktory w dzwonie Marynarskim w wodę spuszszony, gdy trąbkę myśliwską nadął, tak wielkie brzmienie w dzwonie usłyszał z przyczyny zgęszczonego tam powietrza, że zawrotu głowy nabywszy, ledwie z dzwonu nie wypadł. LisikFizyka 335.
  • trąba myśliwska (sz. zm.):
    • - Gotowiusieńki uciec, i myśli, w którą by Stronę, ni kot myśliwskiej dosłyszawszy trąby; Znać go lubo na akcie, lub na jakim feście, Jakoby piąte koło, po mowie, po geście; Durny, jeśli nie czuje wstrętu; zaraz skromny, Jestli kto, na rzeczach się znający, przytomny. PotFrasz2Kuk II 268.
    • - Wtym czasie gdy spał, innę częsci Lasu pełne dzwięku Trąb mysliwskich głosami psow y poluiących miłe roznosiły Echo. HistAlk 8.
    • - [Julia] [...] swoy Pielgrzymski kápelusz zá umbéllę służący złożyłá u głowy, niespodźiewanie zásnęłá smacznie, áleć zá mały moment od dwoch rzeczy obudzona zostałá, ktore ią y strwożyły, y bolu nábawiły, álbowiem poczuła się być postrzeloną w nogę z łuku, y pod tenże czás usłyszałá krzyk poluiących, y psow niemało, ći tedy trąbą myśliwską, á ći szczekániem rozerwali iey odpoczynek. AulRaczHip 119.
  • język myśliwski:
    • - Hrabia uczynił do tego wszelkie rozrządzenia. Przez całą noc gadano o tym, czego zrozumieć niemogłam, słyszałam słowa często powtarzane: miot… trop… farba… trąba… skoki… kita… osmyk… Domyślałam się, iż to był ięzyk myśliwski. Nauczono mię, że się nie mowi bekas tłusty, ale oblany, zaiąc skromny, kuropatwa piczna… KrajMPodol 49 nlb.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

PO MYŚLIWSKU

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
  po myśliwsku
Najwcześniejsze poświadczenie:
1743-1745
Znaczenia
»w języku myśliwych«
  • - CAMPAGNIE, en termes de chasse, (se dit des besles et des oiseaux qui vont en troupes [...]. STADO po mysliwsku się mowi, o tych ptastwie y zwierzu ktore kupami chodzi; iako stado kuropatw stado dzikow. DanKolaDyk I, 330.
  • - Część pirwsza jest roku wiosenna, w której osoka najtrudniejsza z okazji trawy niewźniosłej i nie padającej rosy. Tym jej dojść jednak może, zważając mrowiska i drzew zgnitych, po myśliwsku próchna, które niedźwiedź rozkopuje i rozrzuca kłody, mrówek i robaków szukając. RadziwHDiar 208.
  • - Ta osoka zaczyna się od marca, trwa do maja, w którym jadło: śnitki i chrobustów, po myśliwsku zaś żyr, się zaczyna niedźwiedzi. RadziwHDiar 208.
  • - Jako tedy jest trojaka rosa po myśliwsku. Ciemna - znaczy wieczorną, płowa - znaczy przede dniem i jasna - znaczy, jak świt; ta tedy najlepsza i niezawodna, gdyż równy ma kolor, co i przechód konia, na którym jedzie. RadziwHDiar 209.
  • - Są bowiem drugie postrzały, po których zwirz ten rozgniewany więcej jak zdrowy, ugania podchodzących strzelców, jako to pod łopatki, nie ku sercu strzelony, w słabiznę, noga która, po myśliwsku zaś łapa, gdy która przetrącona, po miękiszach. RadziwHDiar 211.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2025
Odsyłacze
Patrz: MYŚLIWCZY, ŁOWCZY.
Autorzy: ER
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2025