ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				Kartuzja
					kartuzja
	D.				Kartuzji
					Kartuzjej
					kartuzjej
					kartuzji
	B.				Kartuzję
					Kartuzją
	Ms.				kartuzji

Etymologia

fr. Chartreuse 'miejscowości koło Grenoble we Francji'
śr. łac. Carthusia

Znaczenia

1. nazwa geograficzna »pierwsza siedziba → kartuzów – La Grande Chartreuse pod Grenoble we Francji«

Insze tám osády są/ Romanás/ Bánzon/ San Valiere/ Costá/ Munistero/ y kásztel Delfino/ y insze rozmáite: á tu też może położyć wielką Kártusią/ ktora iest nie dáleko od Gránoble. BotŁęczRel I 49.
Siedm tedy mężow do Biskupá zá wodzem Duchá ś. przyszli/ ktorych Biskup ś. nie tylko wdźięcznie/ ále y vczćiwie przyiął: y czego żądáli vczynił. Zá iego bowiem rádą y pomocą Kártuzyey pustynią wźięli y pobudowáli: Roku Páń: 1084. ZwierPrzykład 362.
Byliśmy tego dnia w Pawii na noc, wyboczywszy trochę dla widzenia sławnéj onéj kartuzyi. PacOb 97.
Tuśmy zażyli drogi srodze złej kamienistej, a potem jachaliśmy znowu z góry milę wielką á la grande Chartreuse, (Kartuzja) do jednego miesca między skałami, w srogiej jaskini pustej, kędy S. Bruno pokutował i na tem miescu kościół teraz i klasztor srodze wielki Ojców Cartuzjanów, jakoż się to miesce zowie Cartuzją. Wjazd do tej Cartuzjej zkądeśmy przyjachali, jakoby umyślnie skala się rozdwoiła jako wrota jakie, srodze wysoka, które tak na koło miesca tego idą, a tam wjachawszy przez rzekę, sroga pustynia. GawarDzien 122.
[Św. Bruno] od Hugona w postaci siedmiu gwiadz[!] do nog swych padaiących we śnie widziany, z łaski iego Kartuzyę puszczą, na górach otrzymał. ChmielAteny III 128.

2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji

Ale bys też y nie pozwolił/ iużem wźiął ná to moc y pozwolenie/ od Przełożonego tuteyszey Kártuzyey [...]. WojniłPszczółka C2.
Ustałbym kiedybym miał chwały Zakonnikow Klasztornego żyćia wyliczáć, lecz nie opuszczę wielkiey obserwáncyey swiątobliwych Zakonnikow Kartuzyáńskich, o ktorych Historia Angielska ták pisze: Zachowywano tám (to iest Kartusyey) milczenie, y osobność ták śćisło [...]. GrodzicZwier 100.
Tuż iest wielka Kartuza[!] na wysokiey gorze ziednym tylko przystępem gdzie, S Bruno Zakonowi swemu Roku 1084 rzucił fundamenta. ChmielAteny IV 191.
Eberacum iest bogate Cistercow[!] Opactwo nad rzeką Mittel Eberach. Ostheim iest Kartuzya. ChmielAteny IV 264<265>.
Tam mszy św. słuchawszy, poszedłem niedaleko do klasztoru kartuzów, gdzie znalazłem księdza Cydzika, mego znajomego, który był prokuratorem ekonomicznym w Kartuzji Bereskiej za przeorostwa księdza Góreckiego. MatDiar 359.
Kartuzya T III 536.
Frater Petrus pokorny Przeor całey Karthuzyi i Definitorowie generalney Kapituły Zakonu Kartuskiego życzą Przewielebnemu w Chrystusie Oycu i pobożnym w Bogu Mężom, Panu Ignacemu obranemu Generałowi i Braci iego nowego Towarzystwa pod Imieniem JEZUS [...]. JezuiciPos 112.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

KARTUZJA