ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
NIKT
zaim.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Warianty fonetyczne:
NIKT, NICHT
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1628
Formy gramatyczne
nikt
Znaczenia
»żaden człowiek«
– Panny Sladkowski pewnie przedemną nicht niewezmie. PasPam221v.
– Tom poszedł znią [wydrą] bo ona zanikiem oprocz mnie niechciała Iść. PasPam253v.
– Poszło ich kilka w sady ni kogo porwac niemogli. PasPam268V.
– Tam lada chłop połacinie mowi a po Niemiecku rzadko kto po polsku nikt. PasPam63.
– Asekretu przed nikim na Swiecie niespusciłęm się. PasPam73v.
– Widziałęm że nikogo zywcem niepuszczono. PasPam90.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe
nikt na świecie:
– Nikt na Swiecie chocby znaypotęznieyszą flotą niemoże przechodzic na Ocean ex Mari Baltico. PasPam70v.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa
~ Nikomu nie groz, bo to białogłowska. JaśDict116.
(wariant I): – Zaden niemoże dwiemá Pánom służyć/
Abo iednemu zechce się przysłużyć:
Abo drugiego schowa nienawiści/
z obudwu rázem trudno wziąć korzyści. TwarKPoch G3v.
(wariant II): – Zaden sługá nie może dwiemá pánom służyć/ gdyż álbo jednego będzie miał w nienawiści/ á drugiego będzie miłował; álbo się jednego trzymáć będzie/ á drugim pogárdzi. Nie możecie Bogu służyć i mámmonie. BGŁk16, 13.
(wariant III): – Powiedzieli [mieszczanie] że Niemoze nikt dwiema Panom Służyc mąmy tez teraz swoich Panow ktorym się wysługuiemy. A Stał tam Litwy Pułk. PasPam166v.
