Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

POZEW

rzecz.
m
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   pozew
D.   pozwu
B. uż. nżyw.   pozew
N.   pozwem
Ms.   pozwie
liczba mnoga
M. uż. nosob.   pozwy
D.   pozwów
B. uż. nosob.   pozwy
N.   pozwami
Ms.   pozwach
  pozwiech
Znaczenia
 prawn.  »akt sądowy wzywający pozwanego na rozprawę sądową«
  • – Pozéw/ Libellus [...] vide Pozywam [...] vide Pozwánie. Kn 810.
  • – Poczynaia tesz wtych pozuiech y drugim sposobem panowie plebeani! TrepNekLib 6.
  • – Interim wiedząc ze tutissima sub clypeo pacis tractatio, pozwy wysłane. OpalKListy 269.
  • – Niesłusznym podaniem pozwow tych Iakoby od Urzędu Ich[Msciow] Zmuydzkiego Z myszli iego bez prawnie Opiekunow przydanych Pannie Katarzynie Zygmontowiczownie [krzywdę zrobili]. DekrŻmud 62.
  • – Lubomirski par l'Evêque de Cracovie ustępuje już buławy, tylko się samej napiera laski. Ale to foremna, że mnie w Lublinie nawet i w pozwach nigdy marszałkiem nie nazwą. SobJListy 45.
  • – Dosyć jedna bez długow szlachcicowi wioska; Taki nie wie co pozew, co kłopot, co troska. PotFraszBrück II 370.
  • – Ci, co interesa mają, pozwami mię obsełają. Nie dość na tym, leć mi grożą, zajazdami swemi trwożą. StanTrans 129.
  • – Polak. Jednak to pewna, że u was [we Francji] król często rozkazuje brać w areszt lub do Bastylii bez pozwu i inkwizycji. WolPolFil 599.
  • – Takiemuż karaniu podlega ten, ktoryby szlub, pozew, areszt, Uniwersał Hetmański znieważył. ArtWoj 183.
  • – Pozew. gerichtliche Ladung, Citation. Assignation, ajournement pour comparoître devant un Juge. § dać komu pozew do Grodu, na Trybunał, o gwałt, o zaboy. T III 1597.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • pozew grodzki:
    • »pozew przed sąd grodzki«
    • – [...] gdyby kto tego Poboru nie wydał, tedy go ma Poborca pozwać pozwem Grodzkim przez Woźnego onego Zamku, ktorego Starosta ma dać Poborcy zaraz ad banniendum, á od pozwow y od processow nic nie ma Grod brać. A ieśliby nie stanął, bannitować go Poborca ma y publikować [...]. VolLeg III 62.
  • pozew zadworny:
    • »pozew przed sąd zadworny (królewski)«
    • – Nie tylko pozwami zadwornymi ludzi turbować, ale i banicyje zadworne przeciwko prawu otrzymywać [należy]. AktaKrak II/1 34.
  • kładzienie pozwu:
    • – Aniołek Jan bel tosz wozny, we wsi Kamyszowie u Skalmierza ktorego o fałeszne zeznanie kładzienia pozwu (ktore zeznawał przed urzedęm Grockim wnowym miescie Korczynie) pozuał go na trybunał pan Lyczko y p. piotr Jarocki y cci go odsądzono [...]. TrepNekLib 18.
  • pozwy położone na czym:
    • – Przes P. Skorzewskiego sprawa z Zydy bendzie mi curae. Iusz pozwy połozone. OpalKListy 521-522.
    • – Tegoż odebrałem List od ImX Theologa, ktory przysłał dwa Pozwy położone na majętności [...]. SapADiar 148.
  • położyć pozwy:
    • – Zaraz mu od młodszego cum assystencya mei połozą pozwy na przyszłe Sądy Poznanskie [...]. OpalKListy 537.
  • posłać pozwy:
    • – Pisałem do Pana Miłośnickiego Gubernatora Bychowskiego, na ktorego ręce posłałem Pozwy cum omni Informatione Obliguiąc aby posłał Ienerała do Hrabstwa Hereckiego [...]. SapADiar 123.
  • wysłać pozwy:
    • ~ Przyiaciela wysle się do niey wpszod a za nim pozwy. OpalKListy 27.
  • przysłać pozwy:
    • – Pozwów zaraz kupę różni mi przysłali - zajeżdżać chcą majętności. StanTrans 129.
Związki frazeologiczne

  • pozew zawity:
    • – [...] dajemy wolność i moc tym listem, zapisem i wiecznym funduszem naszym Imci panu aktorowi od wszystkich patronów i seniorów zborów ewangelickich w W. Ks. Litewskiém gdziekolwiek będących, et in defectu w Koronie Polskiéj i w państwach i w księstwach do niéj należących mieszkających obranemu, teraz i na potomne czasy będącemu, pozwać nas i sukcesory nasze, w termin należny Ks. Żmudzkiego, do trybunału W. Ks. Litewskiego rokiem statutowym, pozwem zawitym, kładąc na tejże majętności kiejdańskiéj. RadziwKSprawy 603.
  • na pozew stanąć || za pozwem stanąć:
    • »o pozwanym: stawić się na rozprawie sądowej«
    • ~ [Czarownica] ná pozwy urzędu duchownego niechcąc stánąć/ byłá w obronie Grábie onego/ tákże poimána bydź nie mogłá/ który nákoniec potáiemnie z Kolná wysłáć ią musiał/ y tym sposobem rąk Inquisitorskich vszłá/ ále postrzału klątwy bynamniey […]. SpInZąbMłot 352.
    • ~ Ruby niski, okrągley twarzy, odsądzonogo beło cci 29 January A. 1633 z Kapturowych sądow, od Paniey Wiktorowey o zabicie męza iey w Crac. za pozwem nie ufaiąc nie stanął a zInq[ui]sitiey rozboycą pokazał się byc y tak cci p[er]petue odsadzon. TrepNekLib 89.
    • ~ na pozew stanąć. auf die Citation erscheinen. comparoître à l’ajournement. T III 1597.
Przenośnie
  • Nie zna skąpiec dosytu, owszem więcej chuci, Rośnie mu do pieniędzy [...] Zdechł pies i duszę parą wiatr porwał czym prędzej, Wstawaj na pozew swoich, bogaczu, pieniędzy [...].PotFraszBrück I I, 538
  • [Dzieła zmarłego] Dokądże zmierzáły: iáko stáwáły: záwsze ná práwie záwsze czuło/ záwsze bespiecznie oczekiwáły/ rychłoli pozew od śmierci wziąć miáły.WojszOr 253
  • Bá pono bez pozwow y opowiedzi/ dziś/ teyże godziny/ záraz niespodziána śmierć/ iáko wiele innych/ w tym że barłogu zbieży/ udusi?BujnDroga 115
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: RB
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2016