ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
L

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				umywanie
	D.				umywania
	B.				umywanie
	N.				umywaniem
	Ms.				umywaniu

Znaczenia

»oczyszczanie z brudu za pomocą wody lub roztworu wody ze środkiem myjącym«

– Bo y kápłani zakonu Moyzeszowego podobne vmywánie przed ofiárámi czynili: ktorym/ á więcey iescze kápłanom nowego zakonu należy ono roskazánie: Mundamini, qui fertis vasa Domini: Bądźćie oczyśćieni którzy nośićie naczynia Páńskié. PowodLit 43.
– Tym czásem vyrzał rzekę pod gorą/ ktorą gdy obchodźił żeby ią prześdź mogł/ vyrzał ná brzegu dwánaśćie vbogich ploczące w rzece suknie swoie/ miedzy ktorymi był ieden w száćie bárzo iásney vbrány/ bárzo od drugich rozny/ ktory drugim w vmywániu sukien pomagał/ á gdy pomogł iednemu/ szedł do drugiego. ZwierPrzykład 147.
– Vmywánie/ omywánie. [...] vide Myćie. [...] vmywánie nóg. Kn 1189.
– Zápach iey kąsek iest śiárczysty/ w vmywániu śliska. PetrJWod 7.
– O pożytku vmywánia rąk. Vmywánie po iadle rzeczyć spráwi dwoie/ O chędostwo nápráwi przytym oczy twoie. OlszSzkoła B4.
– Widźisz fałszerzy że nie krzśći/ ále go wodą zmywa? A żeby vmywánie twarzy y rąk zá Krzest poczytano było? y to bez należney formy/ nie dowiedźiesz. MohLit 14.
– Turcy mieli wygody wtych swoich namiotach co to y wanny y Łaznie zewszystkim iako wmiastach, apparamentow y zaraz przy nich studnie sliczne Cębrowane Mydła perfumowane po Lisztwach stosami Lezące. Wodki pachciące w Baniach Aptyczki znowu osobne zroznemi Balsamami Wodkami y innemi nalezytosciami, srebrne naczynia do Wody nalewki y miednice takiesz do umywania. PasPam 261.
– Die 15 octobris. Ks. Marcin Sokołowski notarius apostolicus złote numisma, które miał od Ojca Ś. Klemensa IX, przy umywaniu nóg w Wielki Czwartek, z prawdziwą jego twarzą wyrażoną. Waży czerwonych złotych 5 złota francuskiego. InwDomLwowGęb 334.
– 1 mysza w yszbię pod antwosem, do umywania, 1 bariłka miasto antwosa z mosiodzowemy obroczkamy a bachusek na ny siędzy, trzima dzbanuszek w i[e]dny ręczę, a w drugi kieliszę, 1 co mydło się w nie kładzię, wisi pod antwosęm, 1 flaszeczka kwaterowa do olywy. SzumInw 50.
– [...] wideł żytnich troje, motyka 1, szundy z tłuczkami żelaznymi 1, siekacz do kapusty 1, kubły owczarskie stare 2, latarnia blaszana 1, lejek do gorzałki 1, desek do nawozu par 3, dannic 3, koryto do solenia mięsa 1, węborków 2, dzieża 1, faska do umywania statków 1, dwojaki drewniane 1, sani starych 2, trzecie nowe, stół 1, stołków prostych 2, siodełka fornalskie 2 — jedno dobre, drugie złe, kłody do kapusty 4: dobrych 2, starych 2, fletki 2 — jedna stara, druga dobra, szkopek nowy. InwChełm 89.
– Więc Turczyn w Niedźielę Zielonych Swiątek 27. Maii ognie w polu, y ná statkach zápalić kázał, swoich animuiąc, aby názaiutrz postem, umywániem (:niby to spodźiewáią:) błagáli BOGA o wiktorią y przygotowáli się do ostátniego attáku. ChmielAteny II 471.
– Umywanie poranne rąk, na czary pomaga, y im się zprzeciwia: według tegoż Remigiusza. ChmielAteny III 265.
– Było y w Bòécyi Iovis Triphonii antrum, albo iaskinia, zkad tenże Iowisz swoie wydawał Swiatu Oracula. Kto się go radzić zamyślał, nago, lub w białey, albo purpurowey szacie spuszcać się był powinien w tę iaskinię wprzod kilkudniowym siebie umywaniem, item ofiarowániem Barana Trytoniuszowi Panu iaskini, item Saturnowi, Apollinowi, y Cererze przygotowawszy. ChmielAteny1755 I 48.
– Figlarz ieden Konia wycwiczył tańcować, na zadzie siadać, nalewkę do umywania trzymać. ChmielAteny1755 I 576.
– Błędow tych Pryncypał był SAMMAI. To wszystko trzymáli, co y Sadducaei, do tego przydawáli wiele powierzchownych Ceremonii, ktoremiby[!] sobie weneracyę, y dobrą opinię ziednali, zgoła byli to Hypocritae. Ciáłá żądzy za grzech nie mieli, dusz transmigrationem przyimowali, ochędostwo powierzchowne, y umywanie obserwowali. ChmielAteny1755 I 1066.
– Umywanie, Umyćie. das Waschen, Ubwaschen der Hände, des Gefrachts. le lavement des mains, du visage. T III 2416.
– Części Niewieście, w których Dziecie poczęte, noszone, żywione, у z nich zrodzone bywa, rodnie czyli rodzeniu służące nazywamy. Te na twarde у miękkie dzielemy, Twarde, a razem spoione podługowatookrągłe mieysce, Miednicy uszkowatey do rąk umywania z kształtu nieco podobne składaiące, chrząstki у kości mianuiemy: Miękkie z mięsistych lub błonistych złożone, żyły krewne biiące, lub pulsowe krewne niebiiące, bez krewne, suche, у ścięgna czyli, przepaski nazywamy. KostrzewSztuka 2.
– Na Mydło dla wymycia bielizny i umywania chorych oraz na swiatło do lamp i swiéce w rok - 50 EinOrg 30.
– Ale że tarcie codzienne y umywanie konieczne rąk, mogą prędko zgładzić wyraźenie tego oleyku; zdawałoby się prędzey y skuteczniey przykładać prosto na zęby, lub dziąsła chore, kilka kropel tego oleyku, maleńkim pędzlikiem; iest to doświadczenie, któregoby próbować można bez obawiania się przeciwności. AlletzAlb 21.
– Ta wódka różowa iest bardzo pomocna. y potrzebna do umywania codzień oczu, y w wielu innych okolicznościach. DośwGosp 112.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: UMYCIE, MYCIE, *UMYWANIE SIĘ.