1.
»przelewać jakiś płyn przez sito oddzielając zgęszczenia lub zanieczyszczenia«
– Cádzę/ cédzę/ Colo [...] Exprimo per linteum [...] Liquo vinum [...] Deliquo [...] Transcolo, defaeco [...] Percolo aliquid [...] Recolo [...] znowu cádzę. Liqueo vel liquesco [...] aquae per interuenia (terrarum) liquescunt. cádzą się/ siekną/ przeciekaią [...]. Kn57.
– Przyley trochę lub wody, lub zgotowanego karuku, i przez chustkę cedząc przecieray. SekrWyj60.
– Bez chluby, rzecze pani, proszę, z tym napitkiem. I ja go mam a wżdy się z tym nie chwalę sitkiem, Przez ktore cokolwiek jem i co piję, cedzę, Jako wąsy waszmości, od siebie przez miedzę. PotFraszBrück II203.
– Cedzę. durchseigen, filtriren. filtrer; couler; faire passer par le filtre; passer une liquerT III100.
– Cędź na misę/ á gdy klárowną odbierzesz/ przydaway w tę polewkę/ Torneselu/ iákiego chcesz koloru. CzerComp88.
Nie znamy się ná szkrupułách; á tak nalepiey/ komory cadzic/ á wielbłądy połykáć.BanHist46
2.
»lać, przelewać, nalewać«
– Roderik tylko słowa cztery, Potym chybá tą szpadą day mi odpowiedzi. Xymena Ach tą szpádą, ktora krew Oycá mego cedzi. CorMorszACyd150.
– Strumieniem się cedzi Krew niewinna tych ludzi. PotWoj109.
– Znali go y Szwedzi I Moskwa: kiedy krew ich, w okazyach cedzi. PotWoj141.
– Nie ten lew płci niewinnej krew cedzi, Co na herbownym hełmie we dwu trąbach siedzi. PotFraszBrück I212.
– Oczy bańki łez, ktore rzewnym płaczem cedzą, Ledwie się o frasunku od serca dowiedzą. PotFraszBrück II403.
– Pokazał to dwor krola Faraona Pewnym ná swoich domowych przypadkiem, Gdy dwoch Eunuchow, iak dwie żaby złona, Znáć za szczodrzeyszym, szafunkiem ydatkiem, Z urzędu strącił, ieden cedził grona A drugi chleba, udawał dostatkiem, Zkąd iako mowiem, dziś więzyku naszem, Ten się stołowym, a ow zwał Podczasze[m]. ChrośJóz1745 G3v-G4.
– To postanowią dekretem w Senacie Wnet y Konsulem Cesarz obwołany, Choć nieprzytomny, y zaraz na bacie Poseł do niego z tym ordynowany. Ktory, ledwie z bram ruszył w tey prywacie Natychmiast ciężki wstyd obeymie stany; Ze dla wolności krwie nie cedząc kropki Tyranna w rządy wpuszczą iako wzobki. ChrośKon148.
– [Jezus do faryzeusza] Tyś nie dał nogom moim wody, Ta łez nieskąpi, cedząc krople liczne. DrużZbiór201.
3.
»rozpuszczać, roztapiać«
– Przépuszczam wosk/ łóy/ etc. [...] Iterùm liquo significat et simpliciter Rostapiam/ etCédzę. Kn853.
4.
»pić, ciągnąć«
– Eumenidy strászliwe wyciągnioną szyią Winá cedzą, á węże z niemi wespoł piią. ClaudUstHist26.
– Na same pany [dano] po cztery czarecki zgorzałki, garnec miodu cadzonego, garnec piwa, dwa kołacza, dwa chleby półgroszkowe, dwie kokoszy, sztukę jałowiczyny, sztukę baraniny, masła za grosz, 10 jajec, a na sól, na ocet, na krupy i na śmietanę i na wsiakoje miałkoje 3 grosze. NiemPam292.